22 november 1978: Dodewaard 10 jaar: feest en protest
|
Zoeken: 1990-1999
Uitkomsten
- 1990-1999:
- de jaren in dit decennium
Jodiumpil bij presentatie rampenplan
Aan de Zeeuwse Commissaris van de koningin wordt het rampenplan aangeboden. Dit plan behelst een draaiboek te zijn hoe gehandeld moet worden bij een ramp met de kerncentrale te Borssele. Volgens ‘Stop Borssele’ is zo’n rampenplan een schijnoplossing: “ons wordt het idee opgedrongen dat kernenergie veilig is als er een rampenplan beschikbaar is”. Verdere bedenking van de actiegroep is onder meer dat het plan niet voorziet in paniek reacties: “mensen laten zich niet door een overheid bemoederen als andere belangen (bijv. veiligheid gezin) voorop staan.” Ook het feit dat in het nu beschikbare plan alles is gebaseerd op zgn. stralingsgebieden in cirkels, terwijl “een kind weet dat de vrijkomende radio-aktieve straling zich niet in een cirkel verplaatst maar door de wind in een bepaalde richting geblazen en verspreidt wordt” wordt vreemd gevonden. ‘Stop Borssele’ ziet zich dan ook genoodzaakt “wederom aktie te voeren tegen de kernenergie lobby.” Alle bezoekers én de CdK krijgen jodiumtabletten aangeboden.
Jodiumpil als zoethoudertje
Tijdens een feestje in Arnhem van de GKN wegens haar 25-jarig bestaan en het 20 jarig bestaan van de kerncentrale in Dodewaard, delen actievoerders 'een bittere pil' uit. Actievoerders met doodshoofden vragen zich af of er wel wat valt te vieren. Aan deelnemers werden jodiumpillen uitgedeeld; "het zoethoudertje van de jaren negentig". "Ze zijn nog lang niet van ons af", zo besluiten de actievoerders.
Aanhouding voor wat?
In Middelburg worden 2 mensen aangehouden. “Rara verdachten”, volgens de politie, “die belangstelling zouden hebben gehad voor het gebouw van de PZEM of dat van de COVRA”. Ze hielden zich verdacht op in een geparkeerde auto en waren in bezit van flitslampen en technische tekeningen. “We weten dat dit materiaal kan worden gebruikt om explosieven te fabriceren”, volgens een politiewoordvoerder.
Geld over de balk smijten in Dodewaard
Na een flinke wandeling door het dorp Dodewaard, demonstreren ongeveer 50 mensen bij de kerncentrale tegen het ‘over de balk gooien’ van geld voor kernenergie. Er wordt ter plekke geld gedrukt en over de balk (de toegangsslagboom) gesmeten. Ook is er een Rad van Waanzin, deelnemers kunnen een inspectietocht in de kerncentrale winnen en iedereen krijgt een jodiumpil: in te nemen in geval van een ongeluk. Tevens is het de herdenking van 4 jaar Tsjernobyl.
Poging bezetting bouwterrein COVRA
Weer eens een meerdaagse actie. In Borssele (officieel het Industriegebied Vlissingen-Oost, maar gelegen in Nieuwdorp, gemeente Borsele) moet de COVRA (Centrale Organisatie voor Radioactief Afval) faciliteit gebouwd worden. Hier moet de komende ‘50-100 jaar’ al het Nederlandse radioactief afval opgeslagen worden, in afwachting van definitieve opslag (in zoutkoepels?). Het laag- en middelactief afval (in zee gedumpt tot 1982) ligt nu tijdelijk allemaal in Petten en het hoogradioactief afval (de brandstof) ligt bij en wordt vervoerd naar de opwerkingsfabrieken en zal pas na 1995 terug komen (zo is de planning op dat moment). Hoewel er in de directe omgeving veel protest is tegen de opslag, kunnen acties niet op al te veel sympathie rekenen in het dorp.
Het terrein waar de COVRA-opslag gebouwd moet worden (enkele honderden meters van de kerncentrale) is omheind, en de bouw zal op maandag 7 mei beginnen. Vanaf vrijdagmiddag wordt er geprobeerd het terrein te bezetten, maar door een overmacht aan politie is dat onmogelijk. Wel wordt een tentenkamp getolereerd buiten de hekken van de COVRA. Ongeveer 70 mensen zijn dat weekend op het kamp en proberen telkenmale op het terrein te komen, hetgeen in kat-en-muis spelletjes resulteert. Zondag wordt er in Middelburg een brug geblokkeerd en het kantoor van de COVRA onder gekalkt. Maandagmorgen wordt om zes uur met een blokkade begonnen van het bouwverkeer. Dat verkeer wordt door de politie op een afstand gehouden en om halfacht vertrekken de actievoerders naar Middelburg om het COVRA-kantoor daar te blokkeren. Na enkele uren wordt die blokkade opgeheven en verlaten veel activisten (sommigen blijkens actieverslagen, met een flinke kater) Zeeland. In totaal worden dat weekend 11 mensen gearresteerd.
“Bouwen voor Covra? Weg vertrouwen!”
In de maand dat de Covra gaat beslissen welke bouwonderneming de opslagloodsen en kantoren in het Sloe-gebied mogen bouwen, voert ‘Stop Borssele’ actie. Want “Zeeuwse bouwaannemers gaan dan met elkaar in de slag om de "peanuts" binnen te halen die de hoofdaannemer uit mag delen in opdracht van de Covra direktie”. Onder het mom ‘Covra bouwen, weg vertrouwen’ worden er bij kandidaat bedrijven affiches afgeleverd en geplakt “waaruit blijkt dat wij niet zonder meer een bouwbedrijf z'n gaan laten gaan wanneer zij voor de Covra opdrachten uit gaan voeren”.
'Windsurfers tegen koelwater' verstoren lobby-bijeenkomst
In Den Haag is op 27 september een bijeenkomst gepland over een industrie-eiland voor de Nederlandse kust waarop dan kerncentrales gebouwd kunnen gaan worden. In de nacht ervoor word door de ‘Windsurfers tegen Koelwater’ bij deelnemers auto’s en/of garagedeuren onklaar gemaakt, bij het organiserende ingenieursbureau Ferrante & Bakker in Hilversum ruiten ingegooid. ‘s Morgens worden deelnemers opgebeld met de mededeling dat het symposium verplaatst is. Voor de ingang van het gebouw is een picket-line, georganiseerd door stichting Laka. "Na jaren van relatieve rust roert de Nederlandse atoomlobby zich weer" concluderen ze. Gespreksonderwerp die dag zijn de acties en veel minder het project, waar dan ook niets meer van wordt vernomen.
Op het dak van de portiersloge
Het lukt zo’n 15 activisten van ‘Stop Borssele’ om op het dak van de portiersloge van de kerncentrale in Borssele te klimmen. Hoewel de beveiligingsdienst en de politie snel ter plekke zijn, wordt niet ingegrepen. Na een half uur verlaat iedereen vrijwillig het terrein. ‘Stop Borssele’ vindt dat eerst de kerncentrales (de producenten van het radioactieve afval) dicht moeten, voordat er gepraat kan worden over de minst slechte opslag methode. De COVRA opslag faciliteit is dus onacceptabel.
Bezetting COVRA-kantoor uitgelekt
Een geplande bezetting van het COVRA-kantoor in Middelburg mislukt. Als de actievoerders proberen binnen te dringen blijkt dat er al politie binnen is en ze ook nog worden opgewacht door de directeur die ze verzoekt ‘op te hoepelen’. De activisten komen niet verder dan de hal en na wat duw en trekwerk houden ze het voor gezien en gaan weer weg. Uitgelekt? Blijkbaar wel, maar de actie was maar in kleine kring bekend, dus hoe en door wie dan?
Politiespion uit beweging verwijdert
Hoewel dit niet echt een actie door de anti-kernenergie beweging is, is die toch van groot belang voor de anti-kernenergie strijd. Joop uit Tiel wordt ontmaskerd als politiespion. Joop was sinds 1980 actief binnen onder andere de anti-kernenergie beweging en heeft tientallen acties verraden en over iedereen die hij tegenkwam verslag aan de politie gedaan. De politie bepaalde naar welke vergaderingen en acties hij toe moest. Hoewel er bij bepaalde groepen al enige tijd verdenkingen waren, kwam de ontmaskering voor de meeste mensen als een complete verrassing en duurde het lang voor dit verwerkt was.
Joop is die dag uitgenodigd voor een vergadering, naar eigen zeggen “door Laka”, en wordt “verhoord en bedreigd met elektriciteit door acht mensen met bivakmutsen”. Een persoon wordt later gearresteerd en zit een week in voorarrest. Veroordeeld wordt hij niet omdat Joop in het proces verbaal o.a. verklaart “het geluid te horen van een witte Mercedes-bus die weg rijdt”. De rechter vindt dat nogal merkwaardig en neemt al zijn verklaringen wat minder serieus.
Een ander gevolg van de ontmaskering is enorme publiciteit rond de Binnenlandse Veiligheids Dienst (BVD) die daar niet erg tevreden mee is. Op 24 november nemen ruim 1500 mensen deel aan een grote strijdbare demonstratie tegen de snuffelstaat in Nijmegen. Het boek 'De Tragiek van de geheime dienst' over de PID (de Politie-inlichtingen Dienst) in diezelfde plaats (waarin ook het verslag van Joop’s ontmaskering) mag door een gerechtelijke uitspraak in een aantal winkels niet langer verkocht worden en door de verspreider niet langer verspreidt.