10 december 1981: Rechtszaak Dodewaard; overheidsoptreden ter discussie
|
Zoeken: Radioactief afval, 1990-1999
Uitkomsten
- 1990-1999:
- de jaren in dit decennium
Poging bezetting bouwterrein COVRA
Weer eens een meerdaagse actie. In Borssele (officieel het Industriegebied Vlissingen-Oost, maar gelegen in Nieuwdorp, gemeente Borsele) moet de COVRA (Centrale Organisatie voor Radioactief Afval) faciliteit gebouwd worden. Hier moet de komende ‘50-100 jaar’ al het Nederlandse radioactief afval opgeslagen worden, in afwachting van definitieve opslag (in zoutkoepels?). Het laag- en middelactief afval (in zee gedumpt tot 1982) ligt nu tijdelijk allemaal in Petten en het hoogradioactief afval (de brandstof) ligt bij en wordt vervoerd naar de opwerkingsfabrieken en zal pas na 1995 terug komen (zo is de planning op dat moment). Hoewel er in de directe omgeving veel protest is tegen de opslag, kunnen acties niet op al te veel sympathie rekenen in het dorp.
Het terrein waar de COVRA-opslag gebouwd moet worden (enkele honderden meters van de kerncentrale) is omheind, en de bouw zal op maandag 7 mei beginnen. Vanaf vrijdagmiddag wordt er geprobeerd het terrein te bezetten, maar door een overmacht aan politie is dat onmogelijk. Wel wordt een tentenkamp getolereerd buiten de hekken van de COVRA. Ongeveer 70 mensen zijn dat weekend op het kamp en proberen telkenmale op het terrein te komen, hetgeen in kat-en-muis spelletjes resulteert. Zondag wordt er in Middelburg een brug geblokkeerd en het kantoor van de COVRA onder gekalkt. Maandagmorgen wordt om zes uur met een blokkade begonnen van het bouwverkeer. Dat verkeer wordt door de politie op een afstand gehouden en om halfacht vertrekken de actievoerders naar Middelburg om het COVRA-kantoor daar te blokkeren. Na enkele uren wordt die blokkade opgeheven en verlaten veel activisten (sommigen blijkens actieverslagen, met een flinke kater) Zeeland. In totaal worden dat weekend 11 mensen gearresteerd.
“Bouwen voor Covra? Weg vertrouwen!”
In de maand dat de Covra gaat beslissen welke bouwonderneming de opslagloodsen en kantoren in het Sloe-gebied mogen bouwen, voert ‘Stop Borssele’ actie. Want “Zeeuwse bouwaannemers gaan dan met elkaar in de slag om de "peanuts" binnen te halen die de hoofdaannemer uit mag delen in opdracht van de Covra direktie”. Onder het mom ‘Covra bouwen, weg vertrouwen’ worden er bij kandidaat bedrijven affiches afgeleverd en geplakt “waaruit blijkt dat wij niet zonder meer een bouwbedrijf z'n gaan laten gaan wanneer zij voor de Covra opdrachten uit gaan voeren”.
Bezetting COVRA-kantoor uitgelekt
Een geplande bezetting van het COVRA-kantoor in Middelburg mislukt. Als de actievoerders proberen binnen te dringen blijkt dat er al politie binnen is en ze ook nog worden opgewacht door de directeur die ze verzoekt ‘op te hoepelen’. De activisten komen niet verder dan de hal en na wat duw en trekwerk houden ze het voor gezien en gaan weer weg. Uitgelekt? Blijkbaar wel, maar de actie was maar in kleine kring bekend, dus hoe en door wie dan?
Nu wel gelukte bezetting COVRA
In het gebouw van het COVRA-kantoor in Middelburg wordt door 10 mensen de kamers van de directeur en de adjunct bezet. De kamers worden doorzocht en dat levert een lijst met bij de bouw betrokken bedrijven op die gepubliceerd wordt. De actie is een complete verrassing, dit in tegenstelling tot de bezetting van oktober 1990, die door toedoen van een infiltrant was uitgelekt. Na een uur verlaat iedereen vrijwillig het gebouw.
Radioactief besmette grond Sellafield bij ministerie
Greenpeace blokkeert de hoofdingang van het ministerie van Economische Zaken in Den Haag met vaten zand uit het Britse Sellafield, radioactief vervuild zand rond de opwerkingsfabriek. Leukemie komt in de omgeving van het fabriekscomplex veel vaker voor dan gemiddeld. In Sellafield zal een nieuwe opwerkingsfabriek in gebruik worden genomen (Thorp), waarin ook de brandstof uit Dodewaard zal worden opgewerkt. Opwerking is zeer vervuilend en totaal overbodig.
Actie tegen opwerken brandstof bij Dodewaard
Greenpeace voert actie in Dodewaard tegen de nieuwe Thorp-opwerkingsfabriek in het Britse Sellafield die dan in gebruik wordt genomen. Thorp is de fabriek waar de brandstof uit Dodewaard opgewerkt moet gaan worden. Daarmee is Nederland rechtstreeks verantwoordelijk voor de radioactieve vervuiling van de Ierse Zee en de stranden in de buurt van Sellafield en dus ook voor het grote aantal leukemiegevallen in de omgeving van het complex. De werknemers van Dodewaard moeten zich een weg banen door voor 'doodliggende' actievoerders.
Brief EPZ (of Greenpeace?) over opwerkingstransporten
30.000 Zeeuwse huishoudens ontvangen een brief over de risico's van het transport van splijtstof. Op het eerste gezicht komt de brief van de EPZ, de eigenaar van de kerncentrale in Borssele. Maar bij nauwkeurig lezen blijkt Greenpeace de afzender te zijn. Borssele is van plan binnenkort weer een transport met gebruikte brandstof naar de opwerkingsfabriek in het Franse La Hague te sturen. Greenpeace protesteert daartegen en vindt dat er meer openheid over de transporten moet komen.
Blokkade transport naar opwerkingsfabriek
Vijftien actievoerders van Greenpeace ketenen zich vast aan een transport met splijtstof die net het terrein van de kerncentrale in Borssele verlaten heeft. De vrachtwagen is op weg naar de opwerkingsfabriek in het Franse La Hague. Het lukt de activisten om de vrachtwagen met de container 2,5 uur op te houden. Zolang heeft de ME nodig om de kettingen door te knippen waarmee ze vast zitten. De datums van deze transporten worden nog steeds geheim gehouden uit angst voor acties. Een jaar later krijgt Greenpeace een actieverbod voor een half jaar voor de Borssele transporten. Daarna houdt eerst België het tegen en later worden ze verboden omdat er te hoge stralingswaarden zijn waargenomen bij eerdere transporten. Pas Kerst 1998 worden ze weer toegestaan, maar juridische procedures tegen de vergunningen zal weer veel vertraging opleveren.
Succesvolle blokkade transport Dodewaard
Een lege vrachtwagen die later de splijtstofstaven moet vervoeren naar de boot voor de opwerkingsfabriek in Sellafield, wordt op een testritje net buiten de poorten van de kerncentrale in Dodewaard geblokkeerd door Greenpeace. Omdat er sprake is van een lege vrachtwagen grijpt de politie niet in en lijkt het min of meer een mislukte actie. Maar Greenpeace houdt de blokkade, door middel van mensen met 'lock-ons' rond de wielen, vol. Op donderdag 20 maart, vier dagen na het begin, blijkt dat de boot die de vrachtwagen in Duinkerken op kwam halen onverrichter zake weer vertrokken is, omdat de vergunning afliep. Dan blijkt dat het transport werkelijk tegengehouden is en op die avond stopt Greenpeace met de blokkade.
Radioactieve lozingen door opwerking
Greenpeace brengt 250 gram sediment en 150 milliliter water aan land bij de kerncentrale Borssele. Het is precies het aandeel dat Borssele heeft in de monsters die Greenpeace naar boven heeft gehaald bij de opwerkingsfabriek in La Hague. Volgens de Nederlandse wetgeving is de radioactiviteit zo hoog dat het radioactief afval is. VROM weigert eerst de boot vanuit Scheveningen te laten vertrekken met het radioactief afval aan boord, maar haalt bakzeil als Greenpeace voet bij stuk houdt: het wil het terugbrengen naar de rechtmatige eigenaren; de kerncentrales. Opwerking staat al lang ter discussie, vooral door de radioactieve lozingen en ook omdat het onnodig is: er is geen markt voor het plutonium. Ook is volgens Greenpeace directe opslag goedkoper dan eerst opwerking en dan opslaan.