20 mei 1984: Boortorenverbranding in Gasselte
|
Zeeland
“Bouwen voor Covra? Weg vertrouwen!”
In de maand dat de Covra gaat beslissen welke bouwonderneming de opslagloodsen en kantoren in het Sloe-gebied mogen bouwen, voert ‘Stop Borssele’ actie. Want “Zeeuwse bouwaannemers gaan dan met elkaar in de slag om de "peanuts" binnen te halen die de hoofdaannemer uit mag delen in opdracht van de Covra direktie”. Onder het mom ‘Covra bouwen, weg vertrouwen’ worden er bij kandidaat bedrijven affiches afgeleverd en geplakt “waaruit blijkt dat wij niet zonder meer een bouwbedrijf z'n gaan laten gaan wanneer zij voor de Covra opdrachten uit gaan voeren”.
Vangrail symbool strijd tegen kernenergie
Stop Borssele (in samenwerking met andere Zeeuwse en Belgische anti-kernenergiegroepen) demonstreert in de vangrails van de Rijksweg 58 tussen Vlissingen en Bergen op Zoom. Het is een stil protest tegen de atoomlobby “die alles in het werk stelt wat krom is recht te praten”. Om de paar honderd meter staat een anti-atoom-aktievoerder met een bord 'Geen kernenergie, stop Borssele'. De groepen hebben de vangrail uitgeroepen tot symbool in de strijd van de anti-kernenergie-beweging. “Stop Borssele wil de vangrail zijn op de heilloze weg, waarop kernenergie ons voert”.
In totaal worden bij de actie 38 mensen door de politie bekeurd of gearresteerd. In maart 1982 moeten 9 van hen voorkomen en worden veroordeeld.
Evacuatie-zone Borssele gevisualiseerd
Om aandacht te vragen voor de gevolgen van een kernramp in Zeeland, plaatsen anti-kernenergie demonstranten 10 gele borden in een straal van 20 km rondom de centrale in Borssele met de tekst: 'einde evacuatiezone'. De straal van de evacuatiezone in Fukushima, Japan, nu bijna een jaar geleden, bedroeg ook 20 km, maar had op sommige plekken veel groter moeten zijn. Zo'n evacuatiezone rond Borssele zou ongeveer geheel Zuid-Beveland en Zeeuws-Vlaanderen treffen.
Borden langs de A58 tegen nieuwe kerncentrale
In weilanden naast de A58 dwars door Zeeland, verschijnen enkele tientallen grote borden met teksten tegen kernenergie in het algemeen en de komst van een tweede kerncentrale in het bijzonder. Opnieuw een teken dat er geen sprake (meer) is van een 'consensus' over de noodzaak van een tweede kerncentrale, zoals minister Verhagen wil doen laten geloven.
Uranium voor Borssele uit Zeeland?
Onbekenden hebben het weekend van 16 januari per aangetekende post een persbericht verspreid namens energiebedrijf Delta, waarin staat dat Delta uranium gaat winnen in de provincie Zeeland. “Dat bericht is vals”, benadrukt de woordvoerder van Delta en overweegt juridische stappen. In de periode daarvoor zijn een tweetal rapporten uit de jaren 1969-1971 herontdekt waaruit blijkt dat er winbare uraniumvoorraden in de Zeeuwse bodem aanwezig zijn. Delta haalt uranium voor Borssele nu uit Kazachstan, waar het met grote milieuschade wordt gewonnen. In Nederland zou een groot gedeelte van het ertsafval dat bij de mijn achtergelaten wordt, opgeslagen moeten worden bij de Covra, omdat het binnen de normen van radioactief afval valt. Hierdoor is uraniumwinning in Nederland (of eigenlijk binnen West-Europa) te duur door strengere milieueisen.
Noodverordening: activisten preventief klemgereden
Alweer rijden er transporten van Dodewaard naar Vlissingen en van Borssele richting Frankrijk. Een groep activisten wordt nog voor het transport vertrokken is, op een snelweg in Zeeland klem gereden en alle 22 worden gearresteerd. De politie doet een beroep op de noodverordening die in een deel van Zeeland geldt op de dag dat er nucleaire transporten plaats vinden. Iedereen wordt dezelfde dag nog vrijgelaten, maar krijgt wel een dagvaarding mee.
De rechter vindt dit te ver gaan, er zijn o.a. twijfels over de geldigheid op die plek van de noodverordening en spreekt op 9 oktober iedereen vrij. De officier gaat in hoger beroep. Ondertussen vindt het transport ongestoord plaats
'Amazing Stroopwafels' tegen transporten
Door de massale ME-inzet bij vorige transporten en het steeds hardere politieoptreden heeft de SP besloten het vierde en laatste transport van de HFR/ECN naar de COVRA niet te blokkeren. Maar dat betekend niet dat er ook geen actie is. De Amazing Stroopwafels, een actie-orkestje zorgt voor een vrolijke sfeer op een parkeerplaats in Zeeland op een demonstratie op het moment dat het transport er langs komt. In eerste instantie moeten ze van de ME ook weg van de parkeerplaats, maar na wat heen en weer gebel met de politieleiding mogen ze daar uiteindelijk blijven staan.
Opnieuw blokkade transport mislukt
Zo'n vijftien mensen van de SP, Stop Borssele, Laka en WISE verzamelen zich in de buurt van Vlissingen om hetzelfde transport in Zeeland te blokkeren. Men is van plan pas op het laatste moment in de buurt van de COVRA op de route te komen. Tot nu toe waren alle groepen van tevoren al opgemerkt en waren ze makkelijk in te sluiten. Maar ook nu weet de politie waar ze zitten. Men laat de actievoerders niet met hun materialen (het was de bedoeling zgh. 'driepoten' op de weg te zetten) in de buurt komen; lopend komt men tot 100 meter van de weg waar een overkill aan ME op ze wacht. De actievoerders zien in de verte het transport voorbij rijden. Vier mensen worden gearresteerd en enkele uren vastgehouden.
Conclusie van deze acties moet zijn dat geheimhouding onmogelijk is als er wel openlijk opgeroepen wordt tot acties en de verzamelplek bekend wordt gemaakt.
Brief EPZ (of Greenpeace?) over opwerkingstransporten
30.000 Zeeuwse huishoudens ontvangen een brief over de risico's van het transport van splijtstof. Op het eerste gezicht komt de brief van de EPZ, de eigenaar van de kerncentrale in Borssele. Maar bij nauwkeurig lezen blijkt Greenpeace de afzender te zijn. Borssele is van plan binnenkort weer een transport met gebruikte brandstof naar de opwerkingsfabriek in het Franse La Hague te sturen. Greenpeace protesteert daartegen en vindt dat er meer openheid over de transporten moet komen.
Rampenplannen Borssele werken niet
Op deze zondagmiddag is er een actie waar nog veel mensen lang glimlachend aan terug zullen denken. Plaats van handeling; de snelweg A-58 van Goes richting Bergen Op Zoom. Doel: het aantonen dat evacuatie van de Zeeuwse bevolking in geval van een ongeluk met de kerncentrale in Borssele onmogelijk is. Ruim 80 mensen van de groep ‘Nooit meer Tsjernobyl’ nemen deel aan de actie met groot materieel: 2 brandweerauto's, motoren, een ambulance en veel gevoel voor drama. Nagespeeld wordt een rampenplanoefening; al het Zeeland uitgaande verkeer wordt van de snelweg een parkeerplaats opgeleid en gecontroleerd op radioactiviteit en de inzittenden worden geënquêteerd, o.a. met de vraag: "Hoelang bent u de laatste 24 uur in kontakt met de buitenlucht geweest?". Op een normale niet al te drukke zondagmiddag blijkt er al snel een kilometers lange file te staan. Een deel van de actievoerders staat aan het einde van de parkeerplaats stencils uit te delen met daarin de inhoudelijke argumentatie tegen het houden van dergelijke oefeningen; ze zijn er alleen maar om de acceptatie van kernenergie te vergroten, terwijl er geen enkel reëel evacuatie-scenario te verzinnen is, daarom; Stop Kernenergie.
De actie is zo professioneel opgezet en uitgevoerd dat de politie denkt dat het om een echte oefening gaat en helpt het verkeer te regelen en na afloop zelfs helpt al het materiaal weer in de busjes te laden. Ook de meeste automobilisten zien 's avonds op het journaal pas dat het om een actie gaat.