4 mei 1986: Blokkade Borssele
|
Zoeken: Gelderland
Uitkomsten
Demonstratie tegen relatie kernenergie en kernwapens
Onderdeel van de tweede grote 'Dodewaard-gaat-dicht'-blokkade waren lokale acties die elke dag een ander thema hadden.
In Nijmegen is er 's avonds een demonstratie met vredesorganisaties tegen kernenergie en kernwapens. Aan deze lokaal georganiseerde actie nemen ongeveer 3000 mensen deel.
Enorme opkomst afsluitende demonstratie actieweek
Wat een afsluiting van een actieweek tegen kernenergie had moeten zijn, wordt een gigantisch protest tegen het politiegeweld in Dodewaard. Op de demonstratie in Arnhem naar de Arnhemse Instellingen (het centrum van de atoomlobby, met de SEP, GKN, KEMA, etc) worden tussen de 5 en 15.000 mensen verwacht. Het werden er ruim 40.000! Het is daarmee meteen één van de grootste demonstraties tot dan toe ooit in Nederland gehouden. Twee dagen voor de demonstratie zet Milieudefensie een advertentie met een oproep om naar Arnhem te komen in landelijke dagbladen. De gemeenteraad van Arnhem reageert furieus: het zou oproepen tot geweld. [lees advertentie]
Dankzij het de-escalerend beleid van de politie (alleen 'platte petten' als begeleiding, geen zichtbare aanwezigheid van de ME), wordt het een geweldloze afsluiting. Eén van de spandoeken (over de minister van Binnenlandse Zaken Ed van Thijn) in de demonstratie: 'Tussen haakjes meneer van Thijn, worden na de gasspuitbussen en de gasblussers straks de gaskamers weer ingevoerd?'
Iemand van de persgroep van de Dodewaard-actie: "Hier is wel gebleken dat we het in Dodewaard voor onze zaak echt niet hebben verknald. Steeds meer mensen laten zich niet meer inpakken door abstracte begrippen als 'aantasting van de rechtsstaat'. Zij hebben gezien dat het geweld dat in Dodewaard tot een uitbarsting is gekomen steeds aanmerkelijk meer bepaald is geweest door de overheid dan door de demonstranten".
De twee Dodewaard-gaat-Dicht! acties (in '80 en '81) hebben de overheid in totaal 5,5 miljoen gulden extra gekost, waarvan 4,7 miljoen gulden voor de inzet van extra politie.
Rechtszaak Dodewaard; overheidsoptreden ter discussie
Ruim 1000 mensen demonstreren in Arnhem tegen het proces dat wordt gehouden tegen 14 mensen, die in september in Dodewaard zijn gearresteerd. In de Stokvishal is die dag een 'schaduwproces' tegen het overheidsgeweld en de daarvoor verantwoordelijke autoriteiten.
Twee van de 14 arrestanten worden vrijgesproken, 9 worden veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf (variërend van 4-6 weken) en geldboetes van f 500,- tot f 1000,- en één arrestant wordt veroordeeld tot drie maanden cel, waarvan één voorwaardelijk (hij had al twee maanden in voorarrest gezeten). Tien arrestanten gaan tegen dit vonnis in hoger beroep.
Ondertussen is er veel geanalyseerd en geschreven over wat in brede kringen gezien wordt als een bewuste strategie van de overheid om de Dodewaard-actie in september in een veldslag te laten eindigen: de zogeheten isoleren en marginaliseren strategie.
Dodewaard geen verboden gebied voor demonstranten
Een onaangekondigde demonstratie van ongeveer 150 mensen bij de kerncentrale in Dodewaard, uit protest tegen de processen tegen de arrestanten van de actie in september 1981. Het is een onaangekondigde demonstratie, omdat Dodewaard door burgemeester Goldberg min of meer "verboden gebied voor demonstranten" is verklaard na de acties in september.
Blokkade tegen afvoer splijtstof naar VS
Van 1963 tot eind '79 werkt er een 100 kilowatt proefreactor op het terrein van het ITAL (Instituut voor de Toepassing van Atoomenergie in de Landbouw) in Wageningen. De reactor draait op 4,5 kilo hoogverrijkt uranium (89,5 U-235). Voor de afbraak van het gebouw wordt door de NUCON een ontmantelings-schema opgesteld. De 4,5 kilo hoogverrijkt uranium zal vervoerd worden naar de opwerkingsfabriek in Savannah River in de Verenigde Staten. Tegen dit transport is veel verzet, omdat Savannah River Plant een belangrijke schakel is voor de Amerikaanse kernwapenproductie.
Omdat het precieze moment van het transport niet bekend gemaakt wordt, is er vanaf midden februari een picketline voor het bedrijf en wordt er 's nachts gepost. Op 3 maart komt de vrachtwagen uit West-Duitsland die de splijtstof zal vervoeren, aan. Er wordt snel alarm doorgebeld en 65 mensen komen daar op af. Er volgt snel een blokkade voor de poort die door de plaatselijke politie vrij hardhandig wordt ontruimd.
Etherpiraten tegen Dodewaard
Tijdens een rampenoefening bij de kerncentrale in Dodewaard en de BB-bunker in Arnhem, wordt de communicatie ernstig gestoord door etherpiraten. De informatie over de oefening, met een scenario dat er jodium en edelgassen waren ontsnapt uit de reactorruimte, komt zo verminkt over dat er op een ander kanaal overgeschakeld moet worden.
Er is afgesproken dat bij een volgende oefening van de rampenregeling de Radio Controle Dienst extra peilwagens zal inzetten om etherpiraten uit de lucht te halen.
Geen KEMA-afval in zee!
In Arnhem wordt een manifestatie gehouden rond het KEMA-afval probleem. De maandag erna moet begonnen worden met het afgraven van het radioactief afval, in de tientallen jaren daarvoor begraven op het KEMA-terrein. Enkele honderden mensen luisteren naar speeches en muziek in Musis Sacrum. De groepen vinden weliswaar dat het afval van het KEMA terrein weg moet, maar vinden de plannen om het afval in zee te dumpen belachelijk en kondigen nu al acties aan tegen de transporten eerst naar het ECN-terrein en later voor de dumpingen.
Dode vis voor KEMA
Onder het motto 'De Zee bedankt KEMA' wordt voor de poort van de KEMA in Arnhem 400 kilo rotte vis gedumpt. Dit als protest tegen het feit dat het radioactieve afval, dat op het terrein opgegraven wordt, in zee gedumpt gaat worden. Dumpen "is funest voor de zeeflora en -fauna, maar ook voor de rest van het milieu en dus uiteindelijk voor de mens". Ook Neptunus is aanwezig.
'Karavaan tegen kernenergie' bezoekt toeristen
De Karavaan tegen Kernenergie trekt door het land. In een grote circustent doet een groep van ongeveer 100 vaste medewerkers tijdens de bouwvak een aantal belangrijke vakantieplaatsen aan: Kaatsheuvel, Cadzand-bad, Biddinghuizen, Gasselte en Eibergen. Een cultureel kinderprogramma doet enkele duizenden kinderen en ouders naar de grote tenten op het festival-terrein komen. Er zijn tentoonstellingen en optreden van muziek- en theatergroepen. Op deze manier wordt er inhoudelijke informatie over kernenergie en alternatieven verspreidt en wordt er gediscussieerd. Het eerste voorstel 'Rijk naar de sterren, zodat je je koestert in de zon' voor een Karavaan tegen Kernenergie was al in december 1981 gelanceerd. Na de veldslag in september in Dodewaard is er in Nijmeegse groepen gediscussieerd over actievormen, pogingen uit het isolement te breken en nieuwe groepen mensen te bereiken met inhoudelijke informatie. "Hoe ook de diskussie over kernenergie en alles wat daarmee samenhangt - en dus ook 'die andere maatschappij' te stimuleren, zonder mogelijkheid gekriminaliseerd te worden; zonder dat de verslaggever alleen maar geïnteresseerd is in het antwoord op de vraag of er geweld gebruikt gaat worden." Maar natuurlijk moet het voorstel niet gezien worden als breken met 'ons verleden': "De karavaan moet echter geen ontkenning vormen van de grote strijdbaarheid, geen distantiëring van direkte aktie.". Hoewel er van te voren sceptische geluiden vanuit delen van de antikernenergie-beweging komen, is de algemene indruk is dat de Karavaan veel minder vrijblijvend en meer politiek is als gedacht en verwacht werd. Omdat een aanvraag voor subsidie bij de Stuurgroep van de Brede Maatschappelijke Discussie niet wordt gehonoreerd, ontstaat er een financieel tekort. Hierdoor moeten er in het najaar allerlei benefietfeesten georganiseerd worden om de tekorten aan te zuiveren.
Ongeluk Tihange: bezetting Belgisch consulaat
Ongeveer 100 activisten/es bezetten het Belgische consulaat in Nijmegen, omdat (uit het omstanders-stencil): "op 5 november er een ongeluk gebeurd is in de kerncentrale in Tihange aan de Maas, vlak bij Luik en Maastricht. De Belgische en Nederlandse overheid hebben de ernst van het ongeluk verzwegen. (...) Terwijl het er om gaat dat delen van België en Nederland nu opgescheept zitten met radioactieve lucht, radioactieve groente, radioactief Maaswater, waarvan in Nederland 5 miljoen mensen afhankelijk zijn voor hun drinkwater. De overheden en kranten doen er niets aan om er zelf achter te komen wat er aan de hand is en zijn er alleen maar op gericht om de bevolking rustig te houden. Het kernenergieprogramma moet kunnen doorgaan". Het ongeluk was een lek in het primaire koelsysteem waardoor 60.000 liter radioactief water weg liep. Het water wordt later geloosd in de Maas. Na een uur bellen met de verantwoordelijke instanties in België en Nederland wordt de bezetting opgeheven.