10 november 1974: Nep-reportage over diefstal plutonium
|
Zoeken: Arnhem
Uitkomsten
Protest tegen KSTR
De gelegenheidsgroep 'Paarse September' protesteert tegen de KSTR, de KEMA Suspensie Test Reactor. In een grote fontein in de Arnhemse binnenstad worden protestborden geplaatst en het water is voor deze gelegenheid paars gekleurd. De groep verklaart dat de bevolking aan groot gevaar wordt bloot gesteld als de reactor in bedrijf wordt genomen. De KSTR wordt in mei 1974 in bedrijf genomen en in 1977 stil gelegd. De vergunning, geldig voor drie jaar, wordt in juli 1978 door de Raad van State nietig verklaard. De Staat, in de persoon van minister Lubbers, heeft de procedure echter zolang vertraagd dat de reactor al voor de uitspraak is stilgelegd. Achteraf blijkt dus dat de reactor illegaal is geweest.
Locale Actiedag: tegen UCN & KEMA
Om na de grote demonstratie begin maart tegen de UCN in Almelo de druk op de ketel te houden, wordt er een lokale actiedag georganiseerd. In zo'n 16 steden vinden activiteiten plaats, waaronder op een aantal plaatsen acties.
In Arnhem is op deze actiedag al vroeg een manifestatie op de Korenmarkt waarna een demonstratie naar het terrein van de KEMA volgt waar de belangrijkste kernenergie-lobby en industrie is gevestigd.
Na de slotmanifestatie aldaar gaan veel deelnemers op de fiets naar Dodewaard waar ze zich aansluiten bij de groep fietsers uit Nijmegen.
Geen vergunning KEMA! Geen zand erover!
In Arnhem nemen ruim 500 mensen deel aan de door 'KEMA=Afkeur' georganiseerde demonstratie onder de leus "radioaktief afval - geen zand erover - Stop Kernenergie". De KEMA wil graag een nieuwe vergunning voor et experimenteren met radioactieve stoffen, maar langzamerhand wordt bekend hoe ze tot dan toe met radioactief afval is omgegaan. Op meerdere plekken op hun eigen terrein is radioactief materiaal begraven. Ongerustheid in de omringende wijk is groot door sterfgevallen van kinderen die vaak op het terrein speelden. Een aantal jaren later worden delen van het terrein afgegraven. Op het terrein staat een kleine proefreactor (de KSTR) waarover de onrust in de stad ook groot is.
Dodewaard-discussie in Provinciale Staten
Als in de Provinciale Staten van Gelderland een informatieavond gehouden wordt (in eerste instantie voor de statenleden) over de veiligheid van Dodewaard hebben ongeveer 50 mensen zich opgesteld om te protesteren tegen het feit dat er geen discussie mag plaats vinden. Onafhankelijke wetenschappers mogen geen vragen stellen, en de door de minister gestuurde deskundigen mogen niet antwoorden op vragen die "vooruitlopen op de Brede Maatschappelijke Diskussie".
Troep op de KEMA-stoep
"De KEMA dumpt hier stralingstroep, wij dumpen huisvuil op hun stoep". Onder dit motto wordt de hoofdingang van de KEMA in Arnhem geblokkeerd door gestort afval. Ruim 30 activisten van de Stroomgroep Stop Kernenergie protesteren daarmee tegen het begraven van radioactief afval op het KEMA terrein wat sinds 1958 gedaan is. Drie kinderen die regelmatig op het terrein speelden zijn inmiddels overleden: twee aan leukemie en een aan longkanker. Een onderzoeksrapport dat nog voor de jaarwisseling zou verschijnen is opnieuw uitgesteld.
Van KEMA naar ITAL
In drie bakfietsen wordt op deze vrijdag door zo'n 20 mensen vanaf de KEMA in Arnhem radioactieve grond (verpakt in aluminiumfolie) naar het ITAL (Instituut voor Toepassing van Atoomenergie in de Landbouw) in Wageningen vervoerd. De Wageningse groepen "vinden het absurd dat bij de KEMA radioactief vervuilde grond wordt afgegraven, terwijl bij het ITAL schone grond radioactief besmet wordt". Dat laatste wordt gedaan voor proeven om de gevolgen van radioactiviteit op gewassen te onderzoeken.
De verantwoordelijke minister Ginjaar, heeft kort daarvoor besloten dat delen van het KEMA-terrein afgegraven moeten worden om het daar begraven radioactief afval te verwijderen.
Alternatief transport splijtstofstaven
Vanaf IJmuiden vertrekt er een groep antikernenergie-aktivisten/es met een namaak ‘splijtstof-transport’ naar Dodewaard. Het zijn de 106 splijtstofstaven die in Windscale liggen en volgens Van Aardenne elk moment terug gestuurd kunnen worden. Daarom heeft de gemeenteraad van Dodewaard geëist dat de Kamer het opwerkingscontract voor 1 april moet tekenen, anders wordt de vergunning voor de kerncentrale niet verlengd. Het konvooi, bestaande uit een vrachtwagen, zes motoren en volgauto’s zal op de route Haarlem, Amsterdam, Utrecht, Arnhem en Nijmegen op verschillende plekken splijtstofstaven aanbieden. In Amsterdam aan het Gemeentelijk Energie Bedrijf, in Utrecht deponeren ze, na een optocht door de binnenstad, een splijtstofstaaf bij het provinciehuis. In Arnhem wordt de splijtstofstaaf bedoelt voor commissaris van de Koningin Geertsema, bij diens afwezigheid aangenomen door gedeputeerde Feitsma. Ook wordt er gedemonstreerd bij het KEMA terrein waar ook de Provinciale Elektriciteitsmaatschappij zetelt.
Nieuwe arrestaties bij voorgeleiden arrestanten
Bij het voorgeleiden aan de Rechter-commissaris in Arnhem van de in Dodewaard gearresteerde activisten/es, komt het tot ongeregeldheden. Felle charges met wapenstok en honden vinden plaats als demonstranten/es de ingang van het Paleis van Justitie blokkeren. Er worden twee mensen gearresteerd.
Enorme opkomst afsluitende demonstratie actieweek
Wat een afsluiting van een actieweek tegen kernenergie had moeten zijn, wordt een gigantisch protest tegen het politiegeweld in Dodewaard. Op de demonstratie in Arnhem naar de Arnhemse Instellingen (het centrum van de atoomlobby, met de SEP, GKN, KEMA, etc) worden tussen de 5 en 15.000 mensen verwacht. Het werden er ruim 40.000! Het is daarmee meteen één van de grootste demonstraties tot dan toe ooit in Nederland gehouden. Twee dagen voor de demonstratie zet Milieudefensie een advertentie met een oproep om naar Arnhem te komen in landelijke dagbladen. De gemeenteraad van Arnhem reageert furieus: het zou oproepen tot geweld. [lees advertentie]
Dankzij het de-escalerend beleid van de politie (alleen 'platte petten' als begeleiding, geen zichtbare aanwezigheid van de ME), wordt het een geweldloze afsluiting. Eén van de spandoeken (over de minister van Binnenlandse Zaken Ed van Thijn) in de demonstratie: 'Tussen haakjes meneer van Thijn, worden na de gasspuitbussen en de gasblussers straks de gaskamers weer ingevoerd?'
Iemand van de persgroep van de Dodewaard-actie: "Hier is wel gebleken dat we het in Dodewaard voor onze zaak echt niet hebben verknald. Steeds meer mensen laten zich niet meer inpakken door abstracte begrippen als 'aantasting van de rechtsstaat'. Zij hebben gezien dat het geweld dat in Dodewaard tot een uitbarsting is gekomen steeds aanmerkelijk meer bepaald is geweest door de overheid dan door de demonstranten".
De twee Dodewaard-gaat-Dicht! acties (in '80 en '81) hebben de overheid in totaal 5,5 miljoen gulden extra gekost, waarvan 4,7 miljoen gulden voor de inzet van extra politie.
Rechtszaak Dodewaard; overheidsoptreden ter discussie
Ruim 1000 mensen demonstreren in Arnhem tegen het proces dat wordt gehouden tegen 14 mensen, die in september in Dodewaard zijn gearresteerd. In de Stokvishal is die dag een 'schaduwproces' tegen het overheidsgeweld en de daarvoor verantwoordelijke autoriteiten.
Twee van de 14 arrestanten worden vrijgesproken, 9 worden veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf (variërend van 4-6 weken) en geldboetes van f 500,- tot f 1000,- en één arrestant wordt veroordeeld tot drie maanden cel, waarvan één voorwaardelijk (hij had al twee maanden in voorarrest gezeten). Tien arrestanten gaan tegen dit vonnis in hoger beroep.
Ondertussen is er veel geanalyseerd en geschreven over wat in brede kringen gezien wordt als een bewuste strategie van de overheid om de Dodewaard-actie in september in een veldslag te laten eindigen: de zogeheten isoleren en marginaliseren strategie.
- 1
- 2
- 3
- 4
- volgende ›
- laatste »