20 oktober 1984: Regionale manifestatie Middelburg
|
1987
‘Tsjernomobiel’ toert rond
Van 7 tot en met 12 april toert er een bont gezelschap door Nederland; het is de Tsjernomobiel, die aandacht vraagt voor de kernramp een jaar daarvoor, informatie geeft over kernenergie, maar vooral de komende acties in Borssele onder de aandacht brengt. De bus met daarin activisten, muziekgezelschappen en clowns, doet in totaal 14 steden aan, waar op marktpleinen en buurthuizen muziek gespeeld en informatie gedeeld wordt.
Trapkracht tegen atoomkracht
Op deze prachtige lentezaterdag fietsen enkele tientallen tegenstanders van kernenergie in de regio Wageningen-Arnhem langs een aantal bedrijven en instellingen die bij kernenergie betrokken zijn. Bij elke instelling wordt een toelichting gegeven over de betrokkenheid met kernenergie. De tocht 'Trapkracht tegen Atoomkracht' eindigt in Arnhem bij de KEMA. Het is tevens een opwarmertje voor de acties in Borssele, twee weken later, precies 1 jaar na Tsjernobyl.
Hoorzitting wordt protest
Een hoorzitting in Groningen over de opslag van radioactief afval in zoutkoepels in Noord-Nederland mondt uit in een demonstratie tegen kernenergie en kernafval. Aanleiding is de “basisnotitie”, een onleesbaar stuk van het ministerie van Milieubeheer over de plannen van de regering en de beperkte inspraakronde die daarmee gepaard gaat. Doel van de bijeenkomst is om te praten over de radiologische criteria waaraan een eindberging zou moeten voldoen. “Dit is een slimme tactiek van Den Haag. Als we nu akkoord gaan met voorwaarden waaronder het bestaande afval mag worden opgeborgen, kan men rustig doorgaan met kernenergie en dat is de enige bedoeling. Dan is immers het kernafvalprobleem opgelost,” aldus woordvoerder van de Groningse milieufederatie Herman Damveld. “Deze discussie is niet hygiënisch te voeren als niet eerst besloten wordt te stoppen met kernenergie”, aldus de demonstranten. Ruim de helft van de 100 aanwezigen verlaat al voor de pauze demonstratief de bijeenkomst.
Nep radioactief vat zorgt voor paniek
In de Burgel, een gracht in Kampen, drijft een vat met het opschrift: “Pas op! Radioactief afval”. Een buurtbewoner belt de politie, die de brandweer belt, die het ook niet weet en de brandweer in Zwolle alarmeert. Die onderzoekt het vat en vindt geen enkel spoor van radioactiviteit. "“Een misselijk soort gevoel voor humor”, zegt de politiewoordvoerder in Kampen.
'Drum Dodewaard dicht!'
Als ondersteuning van een proces door de Vereniging Milieudefensie tegen de Staat om de sluiting van de kerncentrale in Dodewaard af te dwingen, wordt door ongeveer 200 mensen een lawaaiactie gehouden voor de hoofdpoort. Ruim een uur lang wordt met trommels, olievaten en nog veel meer waar lawaai mee te maken valt, een oorverdovend spektakel geproduceerd: “Drum Dodewaard Dicht!”
Een uniek feit: voor het eerst in de geschiedenis was er een vergunning aangevraagd voor een dergelijke actie bij de kerncentrale Dodewaard (en verleend).
Zeeland veilig - Stralend zeeland
In Zeeland wordt onder het motto “Zeeland veilig” de opening gevierd van (de weg over) de stormvloedkering. ‘Stop Borssele’ demonstreert omdat ze dat motto toch wat overdreven vindt: er is immers ook nog een kerncentrale en een opslagplaats voor radioactief afval. De actiegroep past de officiële leus dan ook wat aan: ‘Zeeland veilig - stralend Zeeland’, en stelt in "De weg die vandaag door de overheid wordt geopend is één van de vijf wegen die door diezelfde overheid hermetisch zal worden afgesloten bij een ramp met radioactief materiaal.
Ziekenfonds moet meer doen aan preventie
Bij het kantoor van het ziekenfonds in het Gelderse Doorwerth demonstreren enige tientallen verplichtverzekerden. Volgens hen moet het ziekenfonds actief zijn in het voorkomen van ziektes en daarom acties steunen of voeren tegen bijvoorbeeld kerncentrales en fabrieken die giftige stoffen lozen of produceren. Andere eisen: condooms, acupunctuur en gezond voedsel in het ziekenfondspakket; optreden tegen de chemische-farmaceutische industrie en geen geld voor genetisch-erfelijk onderzoek.
'Is het hier oorlog?' in Dodewaard
Een korte blokkade van de kerncentrale in Dodewaard door de actiegroep 'Is het hier oorlog?'. Deze groep protesteert al sinds jaren tegen het militaristische karakter van de Nijmeegse 4-daagse. Sinds ze niet meer officieel deel mag nemen daaraan, lopen ze een alternatieve route. De blokkade van de 60 wandelaars duurt een half uur en door de aanwezige 10 agenten wordt niet ingegrepen.
'Flinke klap' bij elektriciteitsgebouw
Bij een transformatorgebouw van het Gemeentelijke Energie Bedrijf in Den Haag ontploft een bom. De zware toegangsdeur is ontzet; de knal was hevig, maar de schade gering. "Vandalen" volgens politie en pers.
'Nooit meer Tsjernobyl - Borssele dicht!'
Eén jaar na het ongeluk met de kernreactor in het Russische Tsjernobyl vindt een 28 uurs blokkade plaats van de kerncentrale in Borssele onder het motto: “Nooit meer Tsjernobyl - Borssele dicht!”. Dit is een van de grotere directe acties in de geschiedenis van de antikernenergie-beweging in Nederland.
Vanaf vrijdagmiddag 24 april wordt een tentenkamp ingericht. Zaterdagmorgen om 10 uur begint de 28-uurs blokkade van alle 10 (!) poorten van het complex. Bij het begin zijn ongeveer 2.500 mensen aanwezig, een aantal dat gestadig oploopt. ‘s Middags is er een onverwachte blokkade van de Pechiney fabrieken. Pechiney is hoofdafnemer van de stroom van Borssele, heeft contracten met een prijs ver onder de kostprijs (waardoor andere consumenten Pechiney subsidiëren), en het moederbedrijf is zelf ook betrokken bij verschillende onderdelen van de kernenergieketen. De politie, duidelijk niet voorbereidt, grijpt zeer hard in. Als het de ‘gewone platte pet’ niet lukt, wordt de ME ingezet om de blokkade te breken. De eerste stenen en kluiten aarde vliegen door de lucht. Maar uiteindelijk worden de activisten bij de fabriek verdreven. ‘s Nachts breken er bij de kerncentrale felle gevechten uit tussen een groep ‘autonomen’ en de ME. Er vallen veel gewonden onder de laatsten. Tot in september 1990 aan toe verschijnen er regelmatig artikelen in de pers over de gevolgen voor het peloton ME dat 's nachts 'de autonomen' tegenkwam. In een artikel in het Tijdschrift voor de Amsterdamse Politie van februari 1992 wordt onthuld dat er ME’ers klaar lagen met getrokken pistolen en karabijnen om demonstranten die door de ME-linie heen zouden breken neer te schieten.
Op het inderhaast bij elkaar geroepen overleg op zondagmorgen vroeg met vertegenwoordigers van alle blokkadegroepen, is veel kritiek op de rellen, maar iedereen wil wel doorgaan met blokkeren tot de afgesproken tijd. Zondag om 2 uur wordt de blokkade afgesloten met een demonstratie die (op aandringen van de dorpsbewoners die hun zondagsrust verstoort dreigen te zien) buiten het dorp begint. Ruim 5000 mensen nemen deel waarna de actie afgesloten wordt met een manifestatie op het tentenkamp. De ME dreigt nog even door haar aanwezigheid en de pogingen tot arrestaties het feest te verstoren. In totaal worden het actie-weekend 650 politieagenten ingezet. De hetze van de Telegraaf tegen de actie is weer ouderwets, het lukt ze al om van tevoren een subsidie (fl 1.000) van de gemeente Arnhem voor activiteiten rond 1 jaar Tsjernobyl, in een kwaad daglicht te stellen. De wethouder ziet zich bijna genoodzaakt af te treden.