22 juni 2001: Demonstratie tegen langer openhouden Borssele
|
Zoeken: manifestatie
Uitkomsten
- manifestatie:
- Een (inhoudelijk/cultureel) programma op een vaste lokatie
'Voor een ander energiebeleid'
"Stop Atoomplannen, 'n andere energiepolitiek". Onder deze leus in er een landelijke manifestatie in Utrecht. Hoewel er op 5000 mensen is gerekend, komen er 'maar' 3500. Ab Schravemade, die namens het NVV (na een fusie met de NKV FNV geworden) spreekt, zegt onder meer: "Werkgelegenheid lijkt de laatste tijd een heilig verklaarde koe, waar alles voor moet wijken. Welnu, werkgelegenheid en economische groei mogen best, maar die heilige koe moet ontheiligd worden en ander voer krijgen". Van te voren was er druk uitgeoefend op Schravemade door vakbondsleden die bij de UCN werken af te zien van het spreken op de manifestatie.
Nalin Swargs uit Sri Lanka plaatst het verzet tegen kernenergie in een breder kader: "Het verzet tegen kernenergie heeft pas waarde wanneer het leidt tot een beter begrip van het heersende maatschappelijke systeem en van de noodzaak om niet alleen de uitwassen ervan te stoppen, maar om het systeem in zichzelf te veranderen"
Locale Actiedag: Amsterdam tegen UCN
Om na de grote demonstratie begin maart tegen de UCN in Almelo de druk op de ketel te houden, wordt er een lokale actiedag georganiseerd. In zo'n 16 steden vinden activiteiten plaats, waaronder op een aantal plaatsen acties.
In Amsterdam vindt, in samenwerking met een 20-tal plaatselijke politieke, derde wereld en milieuorganisaties, een grote manifestatie plaats in de Amstelkerk met sprekers, film en toneel. Daarvoor zijn er, om de aandacht op het ultracentrifugeproject te vestigen, op verschillende locaties in de stad ‘informatie-optochten’ met straattheater, muziek en allerlei objecten.
Locale Actiedag: tegen UCN & proefboringen
Om na de grote demonstratie begin maart tegen de UCN in Almelo de druk op de ketel te houden, wordt er een lokale actiedag georganiseerd. In zo'n 16 steden vinden activiteiten plaats, waaronder op een aantal plaatsen acties.
In Groningen vindt een grote manifestatie plaats met als sprekers vertegenwoordigers van de vakbeweging, de polemoloog Hylke Tromp en Klarisse Nienhuys. De nadruk ligt op de relatie tussen uitbreiding van het ultracentrifugeproject en de aangekondigde proefboringen in Oost-Groningen en Drenthe voor de opslag van radioactief afval. De bijeenkomst wordt georganiseerd door de zogenaamde AAP-Groepen: Alarmgroepen Atoomplannen.
Vrouwen tegen proefboringen
Op een manifestatie in een Gronings wijkcentrum protesteren ruim 100 vrouwen tegen de plannen voor proefboringen in de noordelijke bodem. Die boringen zijn noodzakelijk omdat de overheid radioactief afval op wil slaan in zoutkoepels in Noord-Nederland.
10 Jaar Dodewaard - 10 jaar straling
De kerncentrale in Dodewaard is 10 jaar in bedrijf. In het dorp Dodewaard wordt een manifestatie, infomarkt en discussie middag gehouden. Sprekers hebben het o.a. over de medische gevolgen van straling en een bevolkingsonderzoek in Lingen (vlak over Duitse grens) waar in de buurt van een kerncentrale een verhoging van leukemie-gevallen aangetroffen is. Door de landelijke media aandacht naar aanleiding van het ongeluk in de Amerikaanse kerncentrale Harrisburg, op 28 maart, dan volop in het nieuws, verandert het plaatselijke karakter van de manifestatie. Een stille fakkelwake op het marktplein de nacht voorafgaand wordt afgebroken nadat de brandweer eist dat de fakkels uitgemaakt worden.
Kamperen over voorstel bezetting Dodewaard-terrein
Hoewel hier niet echt van een actie gesproken kan worden, maar eerder van een massaal discussie-weekend, is deze bijeenkomst zo belangrijk voor de antikernenergie beweging, dat ze zeker niet in dit overzicht mag ontbreken.
Het 'Pinksterkamp bij het gat van Hagen" (een recreatieplas op ongeveer 7 km van de kerncentrale in Dodewaard) is een initiatief van de Gelderse Stroomgroepen. De bedoeling is een tweedaagse vergadering over het voeren van verdergaande, directe acties tegen kernenergie. Het voorstel is om in oktober over te gaan tot een terreinbezetting van de kerncentrale. Eén van de voorwaarden voor de actie is, dat die openbaar aangekondigd moet worden.
Aanleiding om te gaan praten over hardere acties, is de kater na de grote anti-UCN-actie en het daarop volgende besluit van het kabinet om de uitbreiding toch door te laten gaan. Ook is in de voorgaande maanden duidelijk geworden dat de centrale in Dodewaard illegaal draait. Volgens de vergunning moet er in het opslagbassin, waar de splijtstofstaven ter afkoeling in opgeslagen worden, genoeg ruimte aanwezig zijn om alle, op dat moment in gebruik zijnde kernstaven, op te slaan. Dit is echter niet het geval. Als dit bekend wordt gemaakt, wordt de vergunning door minister van Economische Zaken Van Aardenne met terugwerkende kracht (!) veranderd. Algemeen wordt ingezien, dat met alleen praten en demonstreren Dodewaard en Borssele niet dicht gaan.
Op het discussiekamp, waar zaterdags 2000 en zondags zelfs 5000 mensen zijn, wordt in kleine groepjes gediscussieerd over het voorstel tot een terreinbezetting. Hoewel de motieven achter het actievoorstel algemene instemming vinden, wordt toch besloten om te gaan blokkeren in plaats van te bezetten, omdat het overgrote deel van de aanwezigen een poging tot terreinbezetting uit ziet lopen op een grote veldslag.
In het actieplan zit nog een ander belangrijk element: basisdemocratie. Om zoveel mogelijk mensen bij de actie te betrekken en er vanuit gegaan wordt dat iedereen mee moet kunnen praten, wordt er een voorstel gedaan om basisgroepen te vormen: kleine groepjes mensen die elkaar goed kennen. Er moet een Landelijk Overleg komen van vertegenwoordigers/sters uit die basisgroepen. Dit L.O. mag echter geen initiërende, beslissende functie krijgen en mag geen instituut worden: de basis(-groepen) beslist. Dit is nodig om de basisdemocratische uitgangspunten zo goed mogelijk te waarborgen.
Basisgroepen zijn een oude organisatievorm uit de Spaanse burgeroorlog en in ere hersteld door Amerikaanse actiegroepen bij een terreinbezetting van een kerncentrale in Seabrook. Naast de actievorm (massale, openbaar aangekondigde, directe actie) is ook het vormen van basisgroepen een belangrijke gebeurtenis. Nog steeds is deze organisatievorm in (het radicale deel van) de AKB gemeengoed. De beweging die dat weekend ontstaat, en die zich Dodewaard Gaat Dicht! noemt, wordt zeer bepalend voor de antikernenergie strijd in de begin van de jaren tachtig.
Men besluit om van 18 tot 25 oktober de kerncentrale in Dodewaard te blokkeren, als deze niet vóór eind september gesloten is.
Dodewaard Anders
Van 10-20 oktober staat Vereniging Milieudefensie met een groet tent en een windmolen op het dorpsplein in Dodewaard, om te laten zien ‘hoe het wel moet’. In de tent tentoonstellingen, video’s, informatiemateriaal over muurisolatie tot zonnecollectoren en veel deskundigen over alles wat met energie te maken heeft. De actie heet Dodewaard Anders en is een poging de negatieve publiciteit over Dodewaard te doorbreken: “het wordt tijd voor positieve actie”. Milieudefensie hoopt er aan mee te kunnen werken “dat Dodewaard van een vestigingsplaats voor een kerncentrale te maken tot een centrum van energiebesparing en milieuvriendelijke energiebronnen.”
De uitnodiging voor Dodewaard Anders die bij iedere inwoner in de brievenbus valt eindigt aldus: “Waarschijnlijk wilt U weten hoe wij nu tegenover de blokkade van het weekend staan? Wel, wij vinden ook dat de kerncentrale dicht moet, maar wij vinden ook dat we moeten laten zien hoe het wel kan. Dat willen we met "Dodewaard Anders" laten zien. Daarom blijven we in het weekend gewoon doorgaan met voorlichting geven over energiebesparing.”
Brede maatschappelijke straat-discussie
Als tegenhanger van de Brede Maatschappelijke Discussie, wordt in Amsterdam een Brede Straat Discussie gehouden. Deze vindt plaats vóór het huis van prof. Kistemaker. Kistemaker is de belangrijkste man achter het ultracentrifuge-procédé (een manier om uranium te verrijken in snel draaiende trommels) en geeft telkens opnieuw blijk van ongenuanceerde-pro-kernenergie-kretologie ("Kiezen tussen kernenergie of oorlog" -met het Midden Oosten om olie).
Hoewel de Brede Straat Discussie geen toestemming krijgt van de gemeente en er, vooral in de Telegraaf/Nieuws van de Dag, een relstemming wordt gekweekt (foto's van het plaatsen van 2 meter hoge hekken rond de woning, Kistemaker die z'n ramen beplakt met breed plakband, zodat glasscherven niet zo ver de kamer invliegen als de ruiten ingegooid worden, etc.), verloopt alles heel rustig.
Rechtszaak Dodewaard; overheidsoptreden ter discussie
Ruim 1000 mensen demonstreren in Arnhem tegen het proces dat wordt gehouden tegen 14 mensen, die in september in Dodewaard zijn gearresteerd. In de Stokvishal is die dag een 'schaduwproces' tegen het overheidsgeweld en de daarvoor verantwoordelijke autoriteiten.
Twee van de 14 arrestanten worden vrijgesproken, 9 worden veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf (variërend van 4-6 weken) en geldboetes van f 500,- tot f 1000,- en één arrestant wordt veroordeeld tot drie maanden cel, waarvan één voorwaardelijk (hij had al twee maanden in voorarrest gezeten). Tien arrestanten gaan tegen dit vonnis in hoger beroep.
Ondertussen is er veel geanalyseerd en geschreven over wat in brede kringen gezien wordt als een bewuste strategie van de overheid om de Dodewaard-actie in september in een veldslag te laten eindigen: de zogeheten isoleren en marginaliseren strategie.
Solidariteit met "plakkers'
‘Stop Borssele’ organiseert op de Lange Delft in Middelburg een manifestatieve actie uit solidariteit met een rechtszaak die drie van haar ‘leden’ de week erna hebben. Die staan namelijk terecht voor ‘poging tot plakken’. Tijdens de Dodewaard-gaat-dicht acties in september 1981 wilde men middels affiches de aandacht vestigen op het weigeren van atoomstroom. Maar voor de plakkers ook maar hadden kunnen beginnen, werden ze al opgepakt. Voor ‘Stop Borssele’ het bewijs “dat de ‘gezagsbewaarders’ deze groep en haar activiteiten nauwlettend volgde”.