26 april 2016: 30 Jaar Tsjernobyl; herdenking slachtoffers bij Urenco
|
bezetting
Actie tegen militaire toepassing verarmd uranium
Elf mensen worden opgepakt op vliegbasis Gilze-Rijen bij een actie tegen het gebruik van verarmd uranium in militaire wapensystemen. Op de basis staan Apache helikopters waarin dit restproduct van uraniumverrijking wordt toegepast als bepantsering. Ook in munitie wordt, vooral door de VS, steeds meer verarmd uranium gebruikt; het is heel zwaar en ontbrandt bij inslag; een groot militair strategisch voordeel. Nadeel is echter de besmetting met uranium deeltjes. In Irak zijn de gevolgen al zichtbaar en zijn hele gebieden vervuild. Tweede Paasdag (13 april) is de (jaarlijkse) Paasmars voor Ontwapening en Vrede in Gilze-Rijen. Ook daar is veel aandacht voor verarmd uraniumwapens.
Castor-transport: bezetting kantoor Duitse Spoorwegen
In Rotterdam wordt het kantoor van de Duitse Bundesbahn bezet door zo’n 20 actievoerders. Ze protesteren tegen het, voor de volgende week, geplande transport door de Duitse spoorwegen van radioactief afval naar de opslagplaats in Ahaus. Door de verwachte massale protesten moeten duizenden agenten worden ingezet om ervoor te zorgen dat het transport de opslagplaats zal bereiken. Ook Nederlandse activisten nemen aan de protesten in Duitsland deel, maar nemen een voorschot om nu al actie te voeren bij dit kantoor van de vervoerder. De bezetting wordt na een uur opgeheven zonder politie-ingrijpen.
Bezetting koepel HFR: 10 jaar Tsjernobyl
Vijftien activisten van Greenpeace lukt het om op de koepel van de HFR-onderzoeksreactor op het terrein van het ECN in Petten te klimmen. De actie, een blamage voor de beveiliging van deze reactor, vindt plaats precies tien jaar na het ongeluk in de reactor van het Oekraïense Tsjernobyl. Op de koepel wordt een groot spandoek gehangen: "Tsjernobyl kan overal". Greenpeace protesteert met deze actie ook tegen de ECN en een consortium van de Nederlandse industrie (DNC, de Dutch Nuclear Consortium), die in Oost-Europa proberen orders in de wacht te slepen bij het oplappen van oude en onveilige reactoren. Alle activisten worden gearresteerd, maar na korte tijd vrijgelaten. Twee verslaggevers moeten hun videoband van de actie afgeven, (maar hadden deze al verwisseld met een lege band). Volgens een woordvoerder is de veiligheid van de reactor niet in het geding geweest, omdat het onmogelijk is vanaf de koepel de bedrijfsvoering te verstoren. In november 1988 lukte het een groep mariniers om de centrales snel te overmeesteren. Als reactie daarop zegde minister De Korte (EZ) toe dat de reactor 'binnenkort ondoordringbaar' zou zijn.
Actie tegen bestralen voedsel
De eerste directe actie tegen voedselbestraling in Nederland, en ook nog eens de eerste keer dat de anti-kernenergie beweging hier actie tegen voert. Ongeveer 20 mensen bezetten het internationale hoofdkantoor van Gammaster in Ede. Ze vinden dat voedselbestraling overbodig is, niet geheel ongevaarlijk, radioactief afval produceert en wordt gebruikt als legitimatie van kernenergie. De actie is ook uit solidariteit met het verzet tegen een nieuwe vestiging van Gammaster in Westport, Ierland.
Later blijken er bij de bezetting berichten gevonden te zijn over een, tot dan toe nog niet in de pers verschenen, ernstig ongeluk in Israël een jaar eerder, waarbij een werknemer zoveel straling opliep dat hij binnen enkele dagen overleed.
Nu wel gelukte bezetting COVRA
In het gebouw van het COVRA-kantoor in Middelburg wordt door 10 mensen de kamers van de directeur en de adjunct bezet. De kamers worden doorzocht en dat levert een lijst met bij de bouw betrokken bedrijven op die gepubliceerd wordt. De actie is een complete verrassing, dit in tegenstelling tot de bezetting van oktober 1990, die door toedoen van een infiltrant was uitgelekt. Na een uur verlaat iedereen vrijwillig het gebouw.
Bezetting COVRA-kantoor uitgelekt
Een geplande bezetting van het COVRA-kantoor in Middelburg mislukt. Als de actievoerders proberen binnen te dringen blijkt dat er al politie binnen is en ze ook nog worden opgewacht door de directeur die ze verzoekt ‘op te hoepelen’. De activisten komen niet verder dan de hal en na wat duw en trekwerk houden ze het voor gezien en gaan weer weg. Uitgelekt? Blijkbaar wel, maar de actie was maar in kleine kring bekend, dus hoe en door wie dan?
Op het dak van de portiersloge
Het lukt zo’n 15 activisten van ‘Stop Borssele’ om op het dak van de portiersloge van de kerncentrale in Borssele te klimmen. Hoewel de beveiligingsdienst en de politie snel ter plekke zijn, wordt niet ingegrepen. Na een half uur verlaat iedereen vrijwillig het terrein. ‘Stop Borssele’ vindt dat eerst de kerncentrales (de producenten van het radioactieve afval) dicht moeten, voordat er gepraat kan worden over de minst slechte opslag methode. De COVRA opslag faciliteit is dus onacceptabel.
Poging bezetting bouwterrein COVRA
Weer eens een meerdaagse actie. In Borssele (officieel het Industriegebied Vlissingen-Oost, maar gelegen in Nieuwdorp, gemeente Borsele) moet de COVRA (Centrale Organisatie voor Radioactief Afval) faciliteit gebouwd worden. Hier moet de komende ‘50-100 jaar’ al het Nederlandse radioactief afval opgeslagen worden, in afwachting van definitieve opslag (in zoutkoepels?). Het laag- en middelactief afval (in zee gedumpt tot 1982) ligt nu tijdelijk allemaal in Petten en het hoogradioactief afval (de brandstof) ligt bij en wordt vervoerd naar de opwerkingsfabrieken en zal pas na 1995 terug komen (zo is de planning op dat moment). Hoewel er in de directe omgeving veel protest is tegen de opslag, kunnen acties niet op al te veel sympathie rekenen in het dorp.
Het terrein waar de COVRA-opslag gebouwd moet worden (enkele honderden meters van de kerncentrale) is omheind, en de bouw zal op maandag 7 mei beginnen. Vanaf vrijdagmiddag wordt er geprobeerd het terrein te bezetten, maar door een overmacht aan politie is dat onmogelijk. Wel wordt een tentenkamp getolereerd buiten de hekken van de COVRA. Ongeveer 70 mensen zijn dat weekend op het kamp en proberen telkenmale op het terrein te komen, hetgeen in kat-en-muis spelletjes resulteert. Zondag wordt er in Middelburg een brug geblokkeerd en het kantoor van de COVRA onder gekalkt. Maandagmorgen wordt om zes uur met een blokkade begonnen van het bouwverkeer. Dat verkeer wordt door de politie op een afstand gehouden en om halfacht vertrekken de actievoerders naar Middelburg om het COVRA-kantoor daar te blokkeren. Na enkele uren wordt die blokkade opgeheven en verlaten veel activisten (sommigen blijkens actieverslagen, met een flinke kater) Zeeland. In totaal worden dat weekend 11 mensen gearresteerd.
Bezetters: ook reactor Delft moet dicht!
Ruim 40 actievoerders/sters slagen erin op het terrein van de IRI (een kleine onderzoeksreactor op het terrein van de Technische Universiteit) in Delft te komen en schilderen leuzen en stralingstekens op het reactorgebouw. De geplande bezetting van het gebouw lukt niet. Ze vinden dat behalve de kerncentrales in Borssele en Dodewaard ook de IRI dicht moet!
'Geest van Tsjernobyl' waart rond op terrein kerncentrale
'De Geest van Tsjernobyl' waart rond op het terrein van de kolen- en kerncentrale in Borssele. In alle vroegte worden drie punten bezet: de koelwaterinlaat van de kerncentrale en twee hoge opslagtanks op het terrein van de conventionele centrale. De beveiligingsdienst heeft niets in de gaten totdat de bezetting al lang een feit is en de autoriteiten wentelen zich in allerlei bochten om maar duidelijk te maken dat niemand op het terrein van de kerncentrale is geweest en dat dat ook niet mogelijk is. Ze vergeten er wel bij te zeggen dat de koelwaterinlaat een zeer essentieel onderdeel van de kerncentrale is. Ze voelen ook wel enige nattigheid, want enkele weken later wordt de omheining verbeterd. De politie treedt niet op tegen de bezetters/sters en om 12 uur 's middags wordt de actie beëindigd.
De actie is enerzijds bedoeld om de aandacht te vestigen op het OSART-rapport over de veiligheid van de kerncentrale en anderzijds als publiciteitsactie voor de grote, massale actiedriedaagse op 24, 25 en 26 april 1987, met een manifestatie, een demonstratie en een 28-urige blokkade als herdenking van het ongeluk in Tsjernobyl.
Het OSART-rapport is een onderzoek naar de veiligheid van Borssele door het Internationaal Atoom Energie Agentschap, in opdracht van de Nederlandse regering naar aanleiding van Tsjernobyl. Uit dat rapport blijkt dat er nogal wat gebreken zijn aan de kerncentrale; zo blijkt dat er niet genoeg brandstof zit in de noodaggregaten, dat er niet genoeg gasmaskers zijn, dat veel controlelampjes het niet doen, etc. De Nederlandse versie van het rapport wijkt op die onderdelen sterk af van de originele Engelse versie.