12 mei 1998: Ook straling gaat de grens over
|
Zoeken: Zeeland
Uitkomsten
Burgemeester als Mr .COVRA
De gemeenteraad van Borsele stemt in met de komst van de COVRA (10 voor, 4 -PvdA- tegen). Voor de vergadering in het gemeentehuis in Heinkenszand hadden demonstranten zich in de gang op de grond gevlijd, met spandoek: "Loopt de raad over ons heen...?". De raad deed dat figuurlijk wel maar letterlijk niet en liet de politie de zaak ontruimen. Van de burgemeester Van der Heuvel zijn de maanden ervoor affiches verspreid onder de kop ‘Mister COVRA’.
'Secret Service' op zoek naar kerncentrale
De Secret Service Borssele (SSB) zoekt naar illegale activiteiten bij de Zeedijk. Aanleiding voor het bezoek zijn geruchten dat er, zonder bouwvergunning, toch een kerncentrale gebouwd zou zijn. Activisten van ‘Stop Borssele’ willen op deze ludieke manier duidelijk maken dat kort daarvoor de in 1969 afgegeven bouwvergunning nietig is verklaard. Boeren die op grond van die bouwvergunning een schadevergoeding hebben geëist, worden naar huis gestuurd met de mededeling dat er planologisch op de plaats van de kerncentrale niets veranderd is, omdat de bouwvergunning, wegens het ontbreken van geen-bezwaar van Gedeputeerde Staten van Zeeland niet geldig is. En er officieel dus helemaal geen kerncentrale op die plek staat.
De voorlopige conclusies van de Secret Service Borssele zijn duidelijk: "Het terrein van de zich P.Z.E.M. noemende fabriek blijkt behalve een kolen gestookte fabriek ook een nucleair gestookte fabriek te herbergen." Illegaal.
Burgemeester Borssele ‘neemt de benen’
Burgemeester Van den Heuvel van de gemeente Borsele (met één ‘s’) vertrekt. Op de afscheidsreceptie in Heinkenszand neemt de SSB (de Secret Service Borssele) de kans waar om nog eens te wijzen op de onfrisse zaken die onder zijn verantwoordelijk hebben plaatsgevonden. Dat het hem “gelukt is van werkkring te veranderen, is zowel voor hem, als voor de gehele Zeeuwse gemeenschap, een blijde boodschap”, aldus een begeleidend pamflet.
Naast de uitkomst van de inspectie op 30 september (‘er bevindt zich een kerncentrale op het terrein van PZEM’) overhandigd de SSB de oud-burgemeester een vat ‘radioactief afval’. “Daarmee willen we duidelijk maken dat wij, als bewoners, met de rotzooi blijven zitten, terwijl u, als verantwoordelijk bestuurder, de benen neemt”.
Jodiumpil bij presentatie rampenplan
Aan de Zeeuwse Commissaris van de koningin wordt het rampenplan aangeboden. Dit plan behelst een draaiboek te zijn hoe gehandeld moet worden bij een ramp met de kerncentrale te Borssele. Volgens ‘Stop Borssele’ is zo’n rampenplan een schijnoplossing: “ons wordt het idee opgedrongen dat kernenergie veilig is als er een rampenplan beschikbaar is”. Verdere bedenking van de actiegroep is onder meer dat het plan niet voorziet in paniek reacties: “mensen laten zich niet door een overheid bemoederen als andere belangen (bijv. veiligheid gezin) voorop staan.” Ook het feit dat in het nu beschikbare plan alles is gebaseerd op zgn. stralingsgebieden in cirkels, terwijl “een kind weet dat de vrijkomende radio-aktieve straling zich niet in een cirkel verplaatst maar door de wind in een bepaalde richting geblazen en verspreidt wordt” wordt vreemd gevonden. ‘Stop Borssele’ ziet zich dan ook genoodzaakt “wederom aktie te voeren tegen de kernenergie lobby.” Alle bezoekers én de CdK krijgen jodiumtabletten aangeboden.
Aanhouding voor wat?
In Middelburg worden 2 mensen aangehouden. “Rara verdachten”, volgens de politie, “die belangstelling zouden hebben gehad voor het gebouw van de PZEM of dat van de COVRA”. Ze hielden zich verdacht op in een geparkeerde auto en waren in bezit van flitslampen en technische tekeningen. “We weten dat dit materiaal kan worden gebruikt om explosieven te fabriceren”, volgens een politiewoordvoerder.
Poging bezetting bouwterrein COVRA
Weer eens een meerdaagse actie. In Borssele (officieel het Industriegebied Vlissingen-Oost, maar gelegen in Nieuwdorp, gemeente Borsele) moet de COVRA (Centrale Organisatie voor Radioactief Afval) faciliteit gebouwd worden. Hier moet de komende ‘50-100 jaar’ al het Nederlandse radioactief afval opgeslagen worden, in afwachting van definitieve opslag (in zoutkoepels?). Het laag- en middelactief afval (in zee gedumpt tot 1982) ligt nu tijdelijk allemaal in Petten en het hoogradioactief afval (de brandstof) ligt bij en wordt vervoerd naar de opwerkingsfabrieken en zal pas na 1995 terug komen (zo is de planning op dat moment). Hoewel er in de directe omgeving veel protest is tegen de opslag, kunnen acties niet op al te veel sympathie rekenen in het dorp.
Het terrein waar de COVRA-opslag gebouwd moet worden (enkele honderden meters van de kerncentrale) is omheind, en de bouw zal op maandag 7 mei beginnen. Vanaf vrijdagmiddag wordt er geprobeerd het terrein te bezetten, maar door een overmacht aan politie is dat onmogelijk. Wel wordt een tentenkamp getolereerd buiten de hekken van de COVRA. Ongeveer 70 mensen zijn dat weekend op het kamp en proberen telkenmale op het terrein te komen, hetgeen in kat-en-muis spelletjes resulteert. Zondag wordt er in Middelburg een brug geblokkeerd en het kantoor van de COVRA onder gekalkt. Maandagmorgen wordt om zes uur met een blokkade begonnen van het bouwverkeer. Dat verkeer wordt door de politie op een afstand gehouden en om halfacht vertrekken de actievoerders naar Middelburg om het COVRA-kantoor daar te blokkeren. Na enkele uren wordt die blokkade opgeheven en verlaten veel activisten (sommigen blijkens actieverslagen, met een flinke kater) Zeeland. In totaal worden dat weekend 11 mensen gearresteerd.
“Bouwen voor Covra? Weg vertrouwen!”
In de maand dat de Covra gaat beslissen welke bouwonderneming de opslagloodsen en kantoren in het Sloe-gebied mogen bouwen, voert ‘Stop Borssele’ actie. Want “Zeeuwse bouwaannemers gaan dan met elkaar in de slag om de "peanuts" binnen te halen die de hoofdaannemer uit mag delen in opdracht van de Covra direktie”. Onder het mom ‘Covra bouwen, weg vertrouwen’ worden er bij kandidaat bedrijven affiches afgeleverd en geplakt “waaruit blijkt dat wij niet zonder meer een bouwbedrijf z'n gaan laten gaan wanneer zij voor de Covra opdrachten uit gaan voeren”.
Op het dak van de portiersloge
Het lukt zo’n 15 activisten van ‘Stop Borssele’ om op het dak van de portiersloge van de kerncentrale in Borssele te klimmen. Hoewel de beveiligingsdienst en de politie snel ter plekke zijn, wordt niet ingegrepen. Na een half uur verlaat iedereen vrijwillig het terrein. ‘Stop Borssele’ vindt dat eerst de kerncentrales (de producenten van het radioactieve afval) dicht moeten, voordat er gepraat kan worden over de minst slechte opslag methode. De COVRA opslag faciliteit is dus onacceptabel.
Bezetting COVRA-kantoor uitgelekt
Een geplande bezetting van het COVRA-kantoor in Middelburg mislukt. Als de actievoerders proberen binnen te dringen blijkt dat er al politie binnen is en ze ook nog worden opgewacht door de directeur die ze verzoekt ‘op te hoepelen’. De activisten komen niet verder dan de hal en na wat duw en trekwerk houden ze het voor gezien en gaan weer weg. Uitgelekt? Blijkbaar wel, maar de actie was maar in kleine kring bekend, dus hoe en door wie dan?
Nu wel gelukte bezetting COVRA
In het gebouw van het COVRA-kantoor in Middelburg wordt door 10 mensen de kamers van de directeur en de adjunct bezet. De kamers worden doorzocht en dat levert een lijst met bij de bouw betrokken bedrijven op die gepubliceerd wordt. De actie is een complete verrassing, dit in tegenstelling tot de bezetting van oktober 1990, die door toedoen van een infiltrant was uitgelekt. Na een uur verlaat iedereen vrijwillig het gebouw.