26 april 2011: Tsjernobyl-herdenking bij kerncentrale
|
Zoeken: kernenergie, 1980-1989
Uitkomsten
- 1980-1989:
- de jaren in dit decennium
Werknemers toeleveringsbedrijven Borssele aangesproken
De Zeeuwse actiegroep ‘Stop Borssele’ staat ’s morgens vroeg aan de poort van een tweetal bedrijven in Goes en Vlissingen. Arbeiders krijgen een stencil met daarin een oproep zich te bezinnen op hun werk. De bedrijven, AKF in Goes en Kon. Mij De Schelde in Vlissingen, zijn namelijk toeleveringsbedrijven van de kerncentrale Borssele. Specifiek de vakbondsleden worden aangesproken: de vakbonden hebben zich namelijk meermaals uitgesproken tegen kernenergie. Werkgelegenheid niet tot iedere prijs. “Wij roepen u op te breken met de huidige ekonomische orde, die er op uit is zo goedkoop mogelijk te produceren ten korte van de werknemers en de werkgelegenheid. Nieuwe initiatieven kunnen uitkomst bieden. Met name door het beslissingsrecht over de te produceren produkten bij de werknemers te leggen.(..) Door uw vakbond onder druk te zetten kunnen nieuwe plannen verwezenlijkt worden. Wordt daarom allen aktief.”
Enorme opkomst afsluitende demonstratie actieweek
Wat een afsluiting van een actieweek tegen kernenergie had moeten zijn, wordt een gigantisch protest tegen het politiegeweld in Dodewaard. Op de demonstratie in Arnhem naar de Arnhemse Instellingen (het centrum van de atoomlobby, met de SEP, GKN, KEMA, etc) worden tussen de 5 en 15.000 mensen verwacht. Het werden er ruim 40.000! Het is daarmee meteen één van de grootste demonstraties tot dan toe ooit in Nederland gehouden. Twee dagen voor de demonstratie zet Milieudefensie een advertentie met een oproep om naar Arnhem te komen in landelijke dagbladen. De gemeenteraad van Arnhem reageert furieus: het zou oproepen tot geweld. [lees advertentie]
Dankzij het de-escalerend beleid van de politie (alleen 'platte petten' als begeleiding, geen zichtbare aanwezigheid van de ME), wordt het een geweldloze afsluiting. Eén van de spandoeken (over de minister van Binnenlandse Zaken Ed van Thijn) in de demonstratie: 'Tussen haakjes meneer van Thijn, worden na de gasspuitbussen en de gasblussers straks de gaskamers weer ingevoerd?'
Iemand van de persgroep van de Dodewaard-actie: "Hier is wel gebleken dat we het in Dodewaard voor onze zaak echt niet hebben verknald. Steeds meer mensen laten zich niet meer inpakken door abstracte begrippen als 'aantasting van de rechtsstaat'. Zij hebben gezien dat het geweld dat in Dodewaard tot een uitbarsting is gekomen steeds aanmerkelijk meer bepaald is geweest door de overheid dan door de demonstranten".
De twee Dodewaard-gaat-Dicht! acties (in '80 en '81) hebben de overheid in totaal 5,5 miljoen gulden extra gekost, waarvan 4,7 miljoen gulden voor de inzet van extra politie.
Stroomstoring na sabotage
In het Noord-Hollandse Oudesluis (gemeente Schagen) wordt met een koperen kabel kortsluiting gemaakt in het hoogspanningsnet. Het ‘Verzetsfront Willy Wortel en de Lampjes’ eist in een brief aan de Schager Courant de actie tegen de 150KV-hoospanningsleiding op. Als gevolg hiervan is er enkele uren een stroomstoring in het gebied noordoost van het ECN-terrein in Petten. De actie is in het bijzonder gericht tegen de heer Hamstra van de ECN, die pleit voor de opslag van Nederlands en buitenlands radioactief afval in zoutkoepels. “Daarom”, zo schrijft het Verzetsfront, “hebben we de hoogspanningsleiding tussen Oterleek en Den Helder kortgesloten. Als protest tegen de regering en het bedrijfsleven die gewoon doorgaan met hun onverantwoordelijke praktijken”.
De SEP, verantwoordelijk voor het net, laat weten dat er alleen al in oktober “vijf tot zes” pogingen door het hele land zijn gedaan tot dergelijke sabotage.
In 'Bevrijding' het blad van de PSP, verschijnt in december een poster van de PSP-jongeren die oproept tot het saboteren van het hoogspanningsnet. De PSP schrikt er wel een beetje van, maar het is in de afgesproken ruimte van PSP-jongeren en redactionele onafhankelijkheid enzo. Reacties van lezers vallen eigenlijk ook best mee, blijkt
'Verrijk eens iets anders' in Almelo
Als bezinning op nieuw te voren acties, maar ook om in gesprek te komen met omwonenden, directie, werknemers en politie zijn een tiental activisten een week lang in een regenboogtent bij de hoofdpoort va Urenco in Almelo. Want “na de platgespoten blokkade van de Dodewaardse kerncentrale heeft bij velen het gevoel gewekt dat het zo niet langer kan”. Het is een pleidooi voor geweldloosheid; niet alleen structuren, maar mensen zelf moeten veranderen: “met geweld, met negatieve energie, lukt dat niet”. “Wij hopen met deze duik in het onbekende de diskussie binnen de anti-kernenergie-beweging over “hoe nu” te stimuleren en te inspireren. Door aan te tonen dat het niet alleen kernenergie is, waar het om gaat, maar dat kernenergie slechts de kapstok is voor de struktuur van bezit en uitbuiting waarop de westerse kultuur gebaseerd is en dat daarom áls die kerncentrale en de verrijkingsfabriek dicht zijn, het probleem bij lange na niet opgelost is”.
No Nukes! muziekfestival
Hoewel niet de meest geslaagde, is het No Nukes festival wel degelijk een aktie tegen kernenergie. Terwijl twee weken later de film van het beroemde No Nukes concert in Madison Square Garden in New York in Nederland in première gaat, heeft het popfestival op tweede Paasdag in de Irenehal in Utrecht een uitzonderlijke line-up met grote namen. Daar was dan ook meer opgelet dan op de politieke betrokkenheid van de artiesten of de affiniteit met de strijd tegen kernenergie. Zowel Adrian Borland (The Sound) als Dave Edmunds roepen (beide al behoorlijk dronken) dat ze niks hebben met de strijd tegen kernenergie. Er komen zo'n 10.000 mensen op het concert (wat geld moet genereren voor de strijd tegen kernenergie) af. En juist over dat geld wordt nog lang nagepraat: was het nu wel ten goede gekomen aan de strijd tegen kernenergie of was (het grootste deel) verdwenen in de zakken van een pornobaas.
'Geen vrede met kernenergie'
Maandag, tweede paasdag, organiseert het regionale comité ‘Geen Vrede met Kernenergie’ een Paas-demonstratie bij Urenco in Almelo met een afsluitende fakkeloptocht langs de uraniumverrijkingsfabriek. Ondanks de ‘concurrentie’ van No Nukes in het zelfde weekend en het regionale karakter, doen ruim 1500 mensen mee aan het protest en treedt Herman Finkers (‘kosten 150 gulden’ vermelden de notulen) op tijdens de manifestatie voorafgaand aan de protesttocht. Het zal (in elk geval voor een paar jaar) een traditie worden met Pasen.
'Karavaan tegen kernenergie' bezoekt toeristen
De Karavaan tegen Kernenergie trekt door het land. In een grote circustent doet een groep van ongeveer 100 vaste medewerkers tijdens de bouwvak een aantal belangrijke vakantieplaatsen aan: Kaatsheuvel, Cadzand-bad, Biddinghuizen, Gasselte en Eibergen. Een cultureel kinderprogramma doet enkele duizenden kinderen en ouders naar de grote tenten op het festival-terrein komen. Er zijn tentoonstellingen en optreden van muziek- en theatergroepen. Op deze manier wordt er inhoudelijke informatie over kernenergie en alternatieven verspreidt en wordt er gediscussieerd. Het eerste voorstel 'Rijk naar de sterren, zodat je je koestert in de zon' voor een Karavaan tegen Kernenergie was al in december 1981 gelanceerd. Na de veldslag in september in Dodewaard is er in Nijmeegse groepen gediscussieerd over actievormen, pogingen uit het isolement te breken en nieuwe groepen mensen te bereiken met inhoudelijke informatie. "Hoe ook de diskussie over kernenergie en alles wat daarmee samenhangt - en dus ook 'die andere maatschappij' te stimuleren, zonder mogelijkheid gekriminaliseerd te worden; zonder dat de verslaggever alleen maar geïnteresseerd is in het antwoord op de vraag of er geweld gebruikt gaat worden." Maar natuurlijk moet het voorstel niet gezien worden als breken met 'ons verleden': "De karavaan moet echter geen ontkenning vormen van de grote strijdbaarheid, geen distantiëring van direkte aktie.". Hoewel er van te voren sceptische geluiden vanuit delen van de antikernenergie-beweging komen, is de algemene indruk is dat de Karavaan veel minder vrijblijvend en meer politiek is als gedacht en verwacht werd. Omdat een aanvraag voor subsidie bij de Stuurgroep van de Brede Maatschappelijke Discussie niet wordt gehonoreerd, ontstaat er een financieel tekort. Hierdoor moeten er in het najaar allerlei benefietfeesten georganiseerd worden om de tekorten aan te zuiveren.
'Schaadt het niet, dan baat het niet'
In het hoofdkantoor van rederij Wagenborg in Delfzijl; de eigenaar van het dumpschip 'De Scheldeborg', wordt ingebroken. De hele inventaris van een aantal kantoren wordt vernield: afbijtmiddel in de computers, leuzen kalken, verf op en in apparatuur, etc. De schade is groot. Uit de persverklaring: "Schade toebrengen, vernielen en sabotage is een onderdeel geworden van de strijd tegen kernenergie. Schaadt het niet, dan baat het niet! Bedrijven die bunkers gaan bouwen voor tijdelijke opslag op land, of die bv boortorens gaan plaatsen bij zoutkoepels, die bedrijven kunnen rekenen op onze vernielzucht. En reken maar dat het leuk is om te vernielen!"
Bezetting 'Boze zeemeermin' van RGD
De Rijks Geologische Dienst in Haarlem wordt bezet door 80 vrouwen van 'De Boze Zeemeermin'. De RGD werkt mee aan een internationaal onderzoek naar de geschiktheid van de diepzeebodem voor opslag van atoomafval. Uit de persverklaring: "Om te laten zien dat we niet in het 'wegstoppen van radioactiviteit' geloven, hebben we het gebouw van deze dienst in Haarlem bezet. Het doen van onderzoek naar zogenaamde oplossingen voor het afvalprobleem rechtvaardigt alleen maar de heilloze voortgang van de productie van kernenergie en kernwapens". Twaalf vrouwen worden, volstrekt willekeurig, meegenomen naar het bureau en één wordt er opgepakt wegens het schilderen van een leus op een ME-bus. Iedereen wordt aan het eind van de middag weer vrijgelaten.
Transportbedrijf dumpingen: vrachtwagens in vlammen
'Geen Dumping 83' slaat opnieuw toe. Dit keer bij het transportbedrijf Boudesteyn in Beverwijk. Vijf vrachtwagens branden helemaal uit. Boudesteyn was betrokken bij het vervoeren van het afval van Petten naar Den Helder. Uit de persverklaring: "Want het gaat niet alleen om dumpen in zee, niet alleen om het probleem nucleair-afval; we willen geen kernenergie. Protesteren tegen de dumpingen is protesteren tegen kernenergie en vechten tegen de machthebbers die ons daar mee opzadelen".