10-20 oktober 1980: Dodewaard Anders
|
Zoeken: afval
Uitkomsten
Terreinbezetting Moerdijk
De eerste meerdaagse anti-kernenergie actie na Dodewaard-II in september 1981. Het lijkt steeds duidelijker dat het industrieterrein in Moerdijk de plaats wordt waar minstens één kerncentrale gaat verrijzen, plus de centrale interim-opslag van het radioactief afval (de COVRA). Daarom een bezetting van (een deel van) het industrieterrein. De actie is ook bedoeld om de Brabantse anti-kernenergiegroepen een hart onder de riem te steken en te stimuleren. Tevens wordt het aangekondigd als een voorschot op de terreinbezettingen die zullen volgen als met de bouw begonnen wordt.
De actie begint op zaterdag met een demonstratie vanaf het NS-station Lage Zwaluwe, waaraan zo'n 500 mensen deelnemen. 's Avonds zijn er 700 mensen op het kamp, meer dan waar van tevoren op gerekend is. Ook de plaatselijke groepen zijn redelijk vertegenwoordigd, al werd in de voorbereiding de weerstand duidelijk tegen de basisgroepen getuige de opmerking van de antikernenergie groep Moerdijk, die liet weten dat "als de basisgroepen komen, de luiken voor de ramen gaan".
Iedereen die het kamp op en af gaat word door de politie uitgebreid gefotografeerd, elk nummerbord wordt genoteerd en de aanwezige filmploeg van de politie doet haar uiterste best om iedereen op het celluloid te vereeuwigen. Zondagmorgen is er een 'versieractie' van de Moerdijkbrug. Even wordt geprobeerd de zesbaansweg te blokkeren, maar de overmacht aan politie verhindert dat. 's Middags wordt de weg door een langzaam rijdende stoet busjes en auto's versperd waardoor een enorme file ontstaat. Gepland is een picknick in de tuin van de minister van Economische Zaken Van Aardenne in Dordrecht. Van Aardenne die, zo blijkt uit de door 'De Wraak van Jhr. Mr. De Brauw' gestolen documenten, op zeer slinkse wijze de kerncentrales door wil drukken. Het eilandje waar hij op woont is echter hermetisch afgesloten; zelfs het veer dat daar aankomt is uit de vaart gehaald, een ophaalbrug staat omhoog en de enige andere weg is door politie afgesloten. De ME (250) is op korte afstand aanwezig. Door de afspraak dat een confrontatie vermeden moet worden, wordt er door de ruim 500 mensen vóór de politie afzetting gepicknickt. Bij gebrek aan Van Aardenne zelf, wordt een petitie aan een willekeurige agent overhandigd.
's Maandags is er een 'doodval-actie' om 12 uur (als de BB-sirenes gaan), bij het kantoor van het Industrie- en Havenschap Moerdijk. Meegebrachte poppen van stro worden in brand gestoken, wat prachtige foto's oplevert.
Iedereen is zeer tevreden over het verloop en de opkomst van het actieweekend en de publiciteit is ook goed, behalve een zeer tendentieus artikel in De Volkskrant. De overheersende mening is toch dat de antikernenergie-beweging met deze actie een stuk goodwill heeft gekweekt en dat de vooroordelen tegen de basisgroepen zijn verdwenen.
Welke vestigingsplaats wint?
Binnen vergadert de Kamercommissie voor EZ over de vestigingsplaatsen voor nieuwe kerncentrales: gaat de Kamer akkoord met de PKB (Planologische Kernbeslissing) waarin 5 locaties genoemd worden?
Buiten op het Binnenhof is een soort ‘zeskamp’ tussen de mogelijke locaties: Borssele, Moerdijk, Maasvlakte, Noordoostpolder en Eemshaven. Allerlei “elementaire zaken” voor vestigingsplaatsen komen aan de orde: van “sjouwen met vaatjes radio-aktief afval, rennen met stralingspakken en gasmaskers tot evakueren en kernraketten stapelen”.
Binnen komt de PvdA met een aantal extra Kamerleden en kan op die manier uitstel realiseren van het debat. Na wat soebatten wordt afgesproken 6 mei het debat te vervolgen. Maar dan is de situatie ondertussen heel anders….
Hoorzitting wordt protest
Een hoorzitting in Groningen over de opslag van radioactief afval in zoutkoepels in Noord-Nederland mondt uit in een demonstratie tegen kernenergie en kernafval. Aanleiding is de “basisnotitie”, een onleesbaar stuk van het ministerie van Milieubeheer over de plannen van de regering en de beperkte inspraakronde die daarmee gepaard gaat. Doel van de bijeenkomst is om te praten over de radiologische criteria waaraan een eindberging zou moeten voldoen. “Dit is een slimme tactiek van Den Haag. Als we nu akkoord gaan met voorwaarden waaronder het bestaande afval mag worden opgeborgen, kan men rustig doorgaan met kernenergie en dat is de enige bedoeling. Dan is immers het kernafvalprobleem opgelost,” aldus woordvoerder van de Groningse milieufederatie Herman Damveld. “Deze discussie is niet hygiënisch te voeren als niet eerst besloten wordt te stoppen met kernenergie”, aldus de demonstranten. Ruim de helft van de 100 aanwezigen verlaat al voor de pauze demonstratief de bijeenkomst.
Zeeland veilig - Stralend zeeland
In Zeeland wordt onder het motto “Zeeland veilig” de opening gevierd van (de weg over) de stormvloedkering. ‘Stop Borssele’ demonstreert omdat ze dat motto toch wat overdreven vindt: er is immers ook nog een kerncentrale en een opslagplaats voor radioactief afval. De actiegroep past de officiële leus dan ook wat aan: ‘Zeeland veilig - stralend Zeeland’, en stelt in "De weg die vandaag door de overheid wordt geopend is één van de vijf wegen die door diezelfde overheid hermetisch zal worden afgesloten bij een ramp met radioactief materiaal.
Nep radioactief vat zorgt voor paniek
In de Burgel, een gracht in Kampen, drijft een vat met het opschrift: “Pas op! Radioactief afval”. Een buurtbewoner belt de politie, die de brandweer belt, die het ook niet weet en de brandweer in Zwolle alarmeert. Die onderzoekt het vat en vindt geen enkel spoor van radioactiviteit. "“Een misselijk soort gevoel voor humor”, zegt de politiewoordvoerder in Kampen.
Nep radioactief afval vat op oprit A-58
Groot alarm wordt er geslagen: brandweerkorpsen van verschillende gemeentes, politie en stralings- en milieudeskundigen worden in allerijl opgeroepen. De oorzaak is de vondst van een geel vat met daarop radioactiviteittekens en een sticker die vermeld dat de inhoudt Kobalt-57 is. De container wordt gevonden bij een oprit van de A-58 (Goes-Bergen op Zoom) in Zeeland. Na onderzoek (in een bunker van de Bescherming Bevolking) komt men er achter dat er alleen maar zand in zit. Men vermoedt een actie door tegenstanders van kernenergie. Dat kan kloppen.
Boortoren van Firma 'Boerenbedrog'
Voor het provinciehuis in Arnhem wordt een boortoren opgericht door de firma 'Boerenbedrog' uit Den Haag. Binnen wordt er door de leden van de Gelderse Provinciale Staten gedebatteerd over de mogelijke opslag van radioactief afval in zoutkoepels in Noord- en Oost-Nederland en de proefboringen die daarvoor nodig zijn. Na enkele uren wordt de boortoren demonstratief afgebroken door kernenergie opposanten als protest tegen die mogelijke proefboringen.
Condoom als stralingsbescherming nageslacht
Onder het motto: "Behoed je nageslacht voor straling", krijgen alle statenleden van Gelderland een condoom aangeboden. Volgens de actievoerders is de enige mogelijkheid om je nageslacht voor straling te behoeden, zolang er door gegaan wordt met het produceren ervan, geen nageslacht produceren. Dit gebeurt tijdens een vergadering over de mogelijke opslag van radioactief afval in zoutkoepels onder Gelderland. Gedeputeerde Staten komen met een vage verklaring waarin ze deze plannen vooralsnog afkeuren.
Fietsen tegen kernafval in de Achterhoek
Als protest tegen de mogelijke opslag van radioactief afval in zoutkoepels wordt er in de Achterhoek een tweedaagse fietstocht gehouden. Alle plaatsen die in aanmerking komen voor die opslag in de regio worden aangedaan. Ongeveer 40 mensen fietsen 2 dagen lang, daarnaast nog enkele tientallen die een deel van de route afleggen: van Winterswijk naar Winterswijk via Vreden (BRD), Eibergen, Neede, Borculo, Ruurlo, Groenlo, Lichtenvoorde en Aalten. In elke plaats wordt een petitie overhandigd aan de (loco-) burgemeester. De actie is, behalve als protest, ook nog enerzijds als ondersteuning van de plaatselijke groepen en anderzijds om aandacht te vragen voor de landelijke manifestatie in Gasselte een week later. Ter afsluiting wordt, terug in Winterswijk, een boortoren verbrand. Enige commotie ontstaat als in Lichtenvoorde door individuele actievoerders een bordje met de tekst "Herdenk de koloniale slachting" gezet wordt bij een (zo bleek later, juist officieel geplaatst) gedenkteken voor de gevallenen tijdens de 'politionele acties' in het toenmalige Nederlands Indië.
Gasselte: demonstratie tegen opslag in zout
Manifestatie tegen de opslag van radioactief afval in de Nederlandse zoutkoepels, in het kader van twee jaar na Tsjernobyl herdenking onder het motto ‘Opslag in zout… Fout!’. De manifestatie in het Drentse Gasselte trekt ruim 3.500 mensen. Doel is om 'Den Haag' te laten zien dat er, wat Noord-Nederland betreft, geen giftig afval de grond in gaat. 'De bevolking van 34-zoutkoepelgemeentes maar ook sympathisanten uit het hele land maken op deze manifestatie het verzet tegen de opslagplannen zichtbaar: "Toekomstige generaties worden zodoende opgezadeld met risico’s. De overheid vindt het risico aanvaardbaar. De bevolking mag meepraten over hoe groot dat risico mag zijn, dus hoeveel slachtoffers er mogen vallen door de opslag van dit kernafval. Wij vinden dat onaanvaardbaar!”
Gasselte was in de jaren zeventig object van zeer grote demonstraties tegen opslag ïn zoutkoepels met als hoogtepunt 40.000 mensen in juni 1979.