13 september 1980: Ballonnen tegen Dodewaard
|
Zoeken: tegen, bezetting
Uitkomsten
- bezetting:
- Bezetting van ruimte (werkplek) waardoor geplande werkzaamheden niet doorgang kunnen vinden.
Boortoren bezet
In elk geval sinds juni 1976, toen de minister van Economische zaken, Lubbers, dat aankondigde, is bekend dat radioactief afval zou worden opgeslagen in de zoutkoepels onder de Noord-Nederlandse plaatsen Anloo, Schoonlo, Gasselte (Drenthe), Onstwedde en Pieterburen (Groningen). Om duidelijkheid te krijgen over of dat geologisch gezien mogelijk is, zullen er proefboringen gedaan moeten worden.
Tegen de opslag van het kernafval is bij de plaatselijke bevolking (en ook bij de gemeenteraden en de provincies) veel verzet.
De NAM (Nederlandse Aardolie Maatschappij) voert al enige tijd in het noorden proefboringen uit naar de aanwezigheid van aardgas. De actiegroepen hebben het vermoeden dat resultaten van die boringen gebruikt gaan worden bij de afweging of het mogelijk is in de zoutkoepels het kernafval op te slaan.
Eén van de spectaculairste acties tegen de proefboringen, vindt plaats op 25 januari '77 in Warffum, vlak bij Pieterburen. Daar bezetten 5 mensen (waaronder een fotograaf en een journalist van Nieuwe Revu) een boortoren van de NAM. Door een afleidingsmanoeuvre van ongeveer 20 mensen die een petitie en een taart aanbieden aan het personeel op de boorlocatie, kunnen de vijf ongestoord de boortoren inklimmen. Ze klimmen 34 meter (!) tot een platformpje, waar ze 10 uur blijven zitten, terwijl het stortregent en hard waait (windkracht 9). De reactie van de overheid geeft aan dat ze met de actie in hun maag zitten en niet weten hoe er op te reageren. Er wordt een crisiscentrum ingericht, wegen naar de boorlocatie worden afgezet en een helikopter, ambulances en Mobiele Eenheid worden opgetrommeld. Hoewel de bezetters/sters proviand voor enkele dagen bij zich hebben, stappen ze toch over in een hoogwerker als die naar tien uur door de ME wordt ingezet. Ze worden 15 uur vastgehouden (al het fotomateriaal wordt in beslag genomen) wegens overtreding van de mijnwet, wat inhoudt dat ze een boorlocatie hebben betreden.
De 4 activisten worden in december 1977 veroordeelt tot een boete van 225 gulden: “Het simpele feit dat men de centrale overheid wantrouwt is geen vrijbrief voor het begaan van strafbare feiten”, aldus de kantonrechter.
In 2011 verschijnt er een roman over de bezettings-actie door journalist Jan Folkerts: Torenval, een voorwereldlijk drama. Hij was een van de boortoren-bezetters.
Torenbezetting tegen nieuwe kerncentrale
Een stuk of tien actievoerders/sters van de groep ZON (Zuinig op de Noordoostpolder) bezetten de watertoren in Emmeloord als protest tegen de plannen om 2 kerncentrales te bouwen in de Noordoostpolder. De actievoerders/sters zeggen dat de drinkwatervoorziening door hun actie niet in gevaar komt (wat ze van de plannen voor kerncentrales niet kunnen zeggen). Na drie dagen, waarin de actie veel, ook landelijke, publiciteit heeft gekregen, verlaten de actievoerders de toren.
Aktie tegen reactor Delft
Vroeg in de morgen gaan 50 BAN'ers/sters op weg naar het IRI in Delft. Het IRI (Interuniversitair Reactor Instituut) heeft een twee MW-onderzoeksreactor. Om op het terrein te komen, moeten de 50 over een brede sloot. De ladder die meegenomen is om over de sloot heen te lopen, blijkt te kort. Iemand gaat vervolgens de sloot in om de ladder te ondersteunen. Eenmaal op het terrein wordt de reactorkoepel een vrolijk kleurtje gegeven en worden er spandoeken opgehangen. De ontruiming verloopt zeer rustig, althans volgens de media. Maar een persverklaring van BAN naar aanleiding van de ontruiming maakt duidelijk dat de ME hard en geniepig op trad.
Kerncentrale-model in brand
Zeventig demonstranten/es willen in het kantoor van het Gemeentelijk Energie Bedrijf in Utrecht de stroom uitschakelen. Maar omdat de actie is uitgelekt, komen ze niet binnen: de deuren zijn op slot en er staan 15 agenten voor. Dan maar een bord met een leus op de deur timmeren en een model van een kerncentrale met petroleum overgieten en in brand steken.
De actie is gericht tegen de deelname van het GEB in de GKN (Gemeenschappelijke Kerncentrale Nederland), de exploitant van de kerncentrale in Dodewaard.
Bezetters eisen meer geld voor alternatieve energie
Het informatiekantoor van het Gemeentelijk Energie Bedrijf in Rotterdam wordt enkele uren bezet door zo'n 25 activisten/es. Ze vinden dat het GEB binnen de SEP duidelijker stelling moet nemen tegen kernenergie en dat de gemeente meer geld voor de ontwikkeling van milieu-vriendelijke energiebronnen beschikbaar moet stellen.
Dit is een van de plaatselijke acties in heel het land die de aandacht moeten richten op de grote Dodewaard-actie eind september.
Bezetting tegen afvalgebouw
Vijftien mensen van 'Stop Borssele' bezetten 5,5 uur lang een vergaderkamer in het provinciehuis van Zeeland in Middelburg. De bezetting volgt op een hoorzitting over de bouw van een afval opslaggebouw op het terrein van de kerncentrale in Borssele. Gedeputeerde Staten (GS) heeft besloten toestemming voor de bouw te geven. Stop Borssele uiten hun ongenoegen over de wettelijke procedure, waarin bestuurders “slechts op formele gronden verantwoording af hoeven te leggen over hun genomen besluiten”. De eis van de bezetters/sters, een gesprek met GS van Zeeland, wordt weliswaar ingewilligd, maar het gesprek, op 12 maart, levert niets op.
Voorbereiding dumpingsoperatie: politie wil mogen schieten op menigte
Dertig anti-kernenergie activisten/es bezetten de kamer van de Commissaris van de Koningin in Noord-Holland in het provinciehuis in Haarlem. Na drie uur op z'n kamer te hebben gezeten, wordt er een verklaring voorgelezen. De onderhandelingen met Roel de Wit leveren niets op dan wat aardige, begrijpende edoch geslepen taal. Na het gesprek verlaat iedereen vrijwillig het gebouw. Buiten is er nog een felle charge, omdat er een leus geverfd wordt.
Tijdens de bezetting zijn er geheime notulen van de voorbereidende vergaderingen over de dumpingoperatie gevonden en gefotografeerd. De papieren onthullen veel over de militaire manier van denken die uiteindelijk geleid heeft tot die slinkse geheime operatie: het vervroegen van de transporten.
Het meest schokkend is de discussie die tijdens het opstellen van het draaiboek woedt, over de bevoegdheid van de politie om in gevaarlijke situaties te schieten. De politie is niet gelukkig met de beperkte mogelijkheden die zij heeft om het vuur op een menigte te openen. Zij wil meer bevoegdheden hebben, minder remmen die het vuurwapengebruik tegen moeten gaan. Bijna de gehele vergadering is het met ze eens! Alleen de ambtenaar van Binnenlandse Zaken blijft op de lijn van het Ministerie. De vergadering wordt dan ook door de minister stevig op de vingers getikt: de politie mag pas schieten als "er een levensbedreigende situatie is én als de dader te individualiseren is". De discussie gaat ook over het inzetten van traangas; het ontruimen van de blokkades mag niet te lang duren. Men verwacht 1800 á 1900 ME'ers nodig te hebben voor de gehele dumpingoperatie. Door de truc van De Wit, vervroeging van de transporten, zijn dat er wat minder geworden. De acties echter, zijn alleen maar heviger en ongrijpbaarder geworden.
Bezetting tegen propaganda
De COVRA (Commissie Overweging Verwijdering Radioactief Afval) heeft een hoorzitting in Velsen gepland, om wat propaganda te kunnen spuien over die opslag. Ongeveer 60 mensen bezetten enige uren de zaal in het cultureel centrum, waardoor de hoorzitting niet door kan gaan. Wel is er later nog een besloten zitting, waar met name de gemeente Velsen haar bezwaren naar voren brengt.
Bezetting stelt besluit gemeenteraad uit
Een groep van 60 mensen bezet de raadzaal van de gemeente Zijpe. Daarmee dwingen ze de burgemeester om de raadsvergadering, waarin het voorstel om op het ECN-terrein tijdelijk radioactief afval op te slaan, behandeld zou worden, af te lasten.
Nadat er een verklaring is voorgelezen, waarin de bezwaren tegen het plan om 5 á 10 jaar het afval in Petten op te slaan, nog weer eens uitvoerig uit de doeken wordt gedaan, verlaten de bezetters/sters vrijwillig het gemeentehuis. Twee dagen later gaat de gemeenteraad alsnog akkoord met het voorstel.
Bezetting Brits consulaat tegen dumpingen
Omdat Groot-Brittannië door gaat met het in zee dumpen van radioactief afval (in 1983: 150.000 curie's), wordt het Britse consulaat in Amsterdam met een bezoek vereerd. terwijl buiten de rotte vis op de stoep wordt gegooid, is er binnen een bezetting. Als de politiemacht zo groot is geworden dat ze getalsmatig in de meerderheid zijn, wordt de bezetting opgeheven.