11 april 1981: Brede maatschappelijke straat-discussie
|
Velsen
Energiekaravaan trekt langs de kust
Net als de twee jaar ervoor trekt er in de bouwvakvakantie een karavaan langs toeristische trekpleisters: dit jaar langs de kust: Nieuwvliet, Vlissingen, Noordwijk, Velsen en Julianadorp. Maar was het in 1982 nog een 'karavaan tegen kernenergie', nu is het de 'Energiekaravaan' die wat wil vertellen over de energieproblematiek. “Wat is het 'probleem' van de energieproblematiek? U merkt ook wel dat de energieprijzen de pan uit rijzen (en de inkomens en uitkeringen dalen). De kerncentrales in Dodewaard en Borssele zijn nog steeds open; erger nog, je hoort steeds meer over plannen voor nieuwe kerncentrales.” Ernstige zaken luchtig gebracht. Want “niks geen lange verhalen, hoorzittingen en informatieavonden. Want laten we wel wezen: het is en blijft vakantie. Daarom muziek in plaats van een praatje, theater in plaats van een speech, een aantrekkelijke tentoonstelling in plaats van een gortdroge informatieavond. U kunt zich vermaken met het 'Spel zonder Atomen' en daarna lekker uitrusten op een gezellig terras.”
Loodsen voor mogelijke afvalopslag bezet
De loodsen op het industrieterrein in Velsen-Noord die gebruikt gaan moeten worden voor de opslag van laag- en middel-radioactief afval, worden door ongeveer 120 mensen bezet. Eigenlijk had het een week eerder plaats moeten vinden, maar dat was uitgelekt: 100 ME'ers die het terrein bezetten en politieboten op het Noordzee-kanaal, maar geen actievoerders/sters te zien. Nu geen politie, maar wel actievoerders/sters. Vier uur lang wordt de loods bezet, de tuinders uit de buurt komen met koffie, er wordt gevoetbald en veel omwonenden komen een kijkje nemen.
Bezetting tegen propaganda
De COVRA (Commissie Overweging Verwijdering Radioactief Afval) heeft een hoorzitting in Velsen gepland, om wat propaganda te kunnen spuien over die opslag. Ongeveer 60 mensen bezetten enige uren de zaal in het cultureel centrum, waardoor de hoorzitting niet door kan gaan. Wel is er later nog een besloten zitting, waar met name de gemeente Velsen haar bezwaren naar voren brengt.
Valse brief zorgt voor onrust
Onderwijsinstellingen in de gemeente Velsen krijgen een brief van het Provinciaal Militair Commando van de strijdkrachten in Noord-Holland, ondertekend door de majoor der fuseliers A. Vos. In die brief wordt de directies van de scholen meegedeeld, dat hun schoolgebouw mogelijk gevorderd wordt in verband met eventuele ordeverstoringen rond de opslag van radioactief afval in de gemeente. Schoolbesturen wenden zich verontrust tot de gemeente. De brief blijkt vals. Het briefhoofd en de ondertekening is waarschijnlijk buitgemaakt bij een Onkruit-actie bij het PMC in Amsterdam in mei 1981.
Demonstratie tegen opslag in Velsen
Opnieuw een demonstratie tegen de plannen om het radioactief afval, dat niet meer in zee gedumpt zal worden, in Velsen op te slaan. Ruim 2500 mensen nemen aan deze demonstratie deel. Na afloop is er nog een manifestatie in een cultureel centrum waar 500 mensen aanwezig zijn.
Blokkade Velsertunnel tegen afvalplan
Ruim 100 mensen blokkeren de Velsertunnel in Velsen een uur. De meeste demonstranten/es beëindigen de blokkade als de politie verschijnt, de rest wordt van de weg gesleept. Er worden geen arrestaties verricht. De actie is een protest tegen de mogelijke opslag van kernafval in Velsen.
Demonstratie tegen kernafval in Velsen
Als blijkt dat het dumpen in zee van radioactief afval door het enorme verzet niet meer mogelijk is, wordt besloten het op land op te slaan. Maar de plaats voor deze tijdelijke opslag wordt een probleem. Veel mogelijke steden worden genoemd, maar Velsen wordt plotseling de belangrijkste kandidaat. Ongeveer 2000 Velsenaren demonstreren tegen deze plannen, terwijl een voorlichtingsbijeenkomst van het ministerie van VROM (Volksgezondheid, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer) verstoort wordt. Het moet duidelijk worden dat ook opslag op land niet getolereerd wordt, zolang men door gaat met het produceren van kernafval.
Acties tegen dumpingstransporten
In de voorbereiding voor de acties tegen de dumpingstransporten, is duidelijk rekening gehouden met de verschillen tussen de deelnemende groepen. Van te voren wordt de route tussen Petten (het ECN) en de haven in IJmuiden verdeeld, zodat er geen verschillende actievormen door elkaar zullen lopen, wat alleen maar tot verwarring en frustraties zou leiden.
De transporten, 12 keer 6 vrachtwagens, worden begeleid door in totaal 1400 (!) ME-ers. Enkele honderden mensen blokkeren de auto's vlak buiten het terrein van het ECN en in de buurt van Alkmaar keer op keer. De ME treedt hardhandig op; er is een zichtbare verharding van politieoptreden in vergelijking tot de voorgaande jaren. In Velsen-Noord komt het tot felle schermutselingen: na een zeer gewelddadige ontruiming van een geweldloze zitblokkade, antwoorden de demonstranten/es met stenen. Een molotov-cocktail veroorzaakt brand aan een ME-bus. Hierna wordt de toegangsweg naar de haven opgebroken en een barricade opgeworpen. Bij een aantal vrachtwagens wordt suiker in de tank gedaan, dit leidt ook weer tot vertraging, omdat alle benzinedoppen met staaldraad moeten worden vastgezet. Er vallen een aantal gewonden die in het ziekenhuis behandeld moeten worden en er worden mensen gearresteerd die de volgende dag, op één na die drie dagen vast blijft zitten, al weer vrij komen.
Blokkade tegen dumping afval in zee
De 'Makiri Smits', die de twee dagen daarvoor, vol geladen is met radioactief afval, verlaat woensdags avonds plotseling de haven van IJmuiden.Binnen het uur zijn er 50 demonstranten/es verzameld, die de Middensluis in Velsen bezetten. De politie dreigt met hard optreden, sleept twee mensen weg en stopt er vervolgens mee. De sluiswachter draait resoluut de sluisdeuren open en het schip kan vertrekken naar België, waar ook weer kernafval zal worden ingeladen. Op zee probeert de net opgerichte Nederlandse afdeling van Greenpeace het het dumpingschip lastig te maken. De acties tegen de dumpingen zullen een jaarlijks terugkerend ritueel gaan worden.
Bijlagen:
Allerijl tegen dumpen afval in zee
In een in allerijl georganiseerde demonstratie in Velsen tegen de voorgenomen dumping van radioactief afval in de Atlantische Oceaan, lopen ruim 300 mensen mee. Het dumpingsschip is de dag ervoor in de haven van IJmuiden aangekomen.
Het is de eerste keer dat er op grotere schaal tegen de dumpingen geprotesteerd wordt. Het radioactief afval, wat afkomstig is uit ziekenhuizen, laboratoria en vooral kerncentrales, wordt verzameld bij het Energie Centrum Nederland in Petten en wordt, samen met het kernafval uit België en Zwitserland, eens per jaar in zee gedumpt. De bevolking blijkt nauwelijks te weten wat er in de haven aan de hand is en vele reacties wijzen op een stijgende verontrusting. Bij de haven aangekomen worden enkele vaten zogenaamd met radioactief afval "gedumpt" (maar er later natuurlijk weer uitgevist). De minstens 400 aanwezige politiemannen zijn weer eens voor niets opgetrommeld.
De onrust is nog toegenomen omdat veel van de met de trein aangevoerde vaten uit Zwitserland lekken: 207 van de 1008 vaten mogen niet op het schip geladen worden en moeten naar het ECN-terrein in Petten vervoerd worden.