19/26 september 1981: Tweede Dodewaard-gaat-dicht! blokkade
|
Zoeken: bezetting, Installatie
Uitkomsten
- bezetting:
- Bezetting van ruimte (werkplek) waardoor geplande werkzaamheden niet doorgang kunnen vinden.
- Installatie:
- een actie op, in, of in de onmiddellijke omgeving van een nucleaire installatie.
Aktie tegen reactor Delft
Vroeg in de morgen gaan 50 BAN'ers/sters op weg naar het IRI in Delft. Het IRI (Interuniversitair Reactor Instituut) heeft een twee MW-onderzoeksreactor. Om op het terrein te komen, moeten de 50 over een brede sloot. De ladder die meegenomen is om over de sloot heen te lopen, blijkt te kort. Iemand gaat vervolgens de sloot in om de ladder te ondersteunen. Eenmaal op het terrein wordt de reactorkoepel een vrolijk kleurtje gegeven en worden er spandoeken opgehangen. De ontruiming verloopt zeer rustig, althans volgens de media. Maar een persverklaring van BAN naar aanleiding van de ontruiming maakt duidelijk dat de ME hard en geniepig op trad.
Kerncentrale-model in brand
Zeventig demonstranten/es willen in het kantoor van het Gemeentelijk Energie Bedrijf in Utrecht de stroom uitschakelen. Maar omdat de actie is uitgelekt, komen ze niet binnen: de deuren zijn op slot en er staan 15 agenten voor. Dan maar een bord met een leus op de deur timmeren en een model van een kerncentrale met petroleum overgieten en in brand steken.
De actie is gericht tegen de deelname van het GEB in de GKN (Gemeenschappelijke Kerncentrale Nederland), de exploitant van de kerncentrale in Dodewaard.
Bezetting tegen afvalgebouw
Vijftien mensen van 'Stop Borssele' bezetten 5,5 uur lang een vergaderkamer in het provinciehuis van Zeeland in Middelburg. De bezetting volgt op een hoorzitting over de bouw van een afval opslaggebouw op het terrein van de kerncentrale in Borssele. Gedeputeerde Staten (GS) heeft besloten toestemming voor de bouw te geven. Stop Borssele uiten hun ongenoegen over de wettelijke procedure, waarin bestuurders “slechts op formele gronden verantwoording af hoeven te leggen over hun genomen besluiten”. De eis van de bezetters/sters, een gesprek met GS van Zeeland, wordt weliswaar ingewilligd, maar het gesprek, op 12 maart, levert niets op.
Poging tot bezetting terrein kerncentrale Dodewaard
"Het succes van het politieoptreden was volledig gelegen in het verrassingseffect. De gehele nacht zat de ME geconsigneerd in busjes op 20 km afstand van de centrale. Met 10 man extra personeel van de Rijkspolitie is afgelopen nacht rond de centrale gesurveilleerd. Ook bevond zich 17 man Rijkspolitie op het terrein van de centrale zelf". Aldus burgemeester Goldberg van Dodewaard in de Telegraaf onder de dreigende kop: 'Dodewaard bestormd'.
Nadat de eerste poging om weer 'voet aan wal' in Dodewaard te krijgen goed gelukt is (de blokkade op 9 november '84), gaat er een groepje bezig om de volgende fase voor te bereiden. Deze zal een stap verder moeten gaan dan een blokkade: een terreinbezetting. Dat is in Dodewaard niet zo gemakkelijk: ten tijde van de massale acties in '80 en '81 is er van het kerncentraleterrein een schier onneembaar fort gemaakt; voor miljoenen guldens zijn er veiligheidsmaatregelen aangebracht. Een andere moeilijkheid is het feit dat de centrale meestal van drie kanten omgeven is door water en de vierde zijde is alleen bereikbaar via kilometers baggeren door weilanden. Bij laagwater is het terrein aan nog één kant bereikbaar. Om op het terrein te komen, moet men door twee rijen hekken (waar honden tussen kunnen lopen), een NATO-prikkeldraad versperring en daarvoor al over een laag hekje en door zo'n 5 meter brede strook met ingegraven scherpe stalen punten waar je slechts heel langzaam en voorzichtig doorheen kunt slalommen.
Zover komen de meeste van de ruim 225 actievoerders/sters die morgen tegen zessen echter niet. De schijnwerpers op het terrein gaan aan en daar achter zijn de schimmen van ME'ers te ontwaren. Gelijktijdig komt er van achteren een groep ME'ers die de demonstranten/es insluiten: uitgelekt! Wat niet in de pers komt is het feit dat de ME in een boerderij zit, precies op de plek waar de groep de uiterwaarden in gaat. Toeval? Het is weliswaar de meest voor de hand liggende plaats, maar tot een paar dagen daarvoor was het de bedoeling om van de andere kant te komen. De meeste mensen hoorden pas op de verzamelplekken dat het plan veranderd was. Duidelijk is dat de politie wil voorkomen dat de activisten/es in de gaten krijgen dat de actie is uitgelekt: de ME wordt aangevoerd in gesloten vrachtwagens en er is geen merkbaar toegenomen activiteit rond de centrale die nacht. Men heeft duidelijk de les van Volkel/Woensdrecht geleerd, waar van te voren bekend werd gemaakt dat men van de actieplannen op de hoogte was (minister president Lubbers op tv!), waardoor op het laatste moment voor een alternatieve actie (Volkel) gekozen werd.
Informanten/infiltranten of gewoon onvoorzichtigheid? Dat blijft onduidelijk. Wel duidelijk is, dat de actievorm (redelijk massale geheime acties) aan een herbezinning toe is én dat de fasegewijze actieplannen rond de centrale in Dodewaard een geduchte vertraging op zal lopen. De derde fase zou, zo was de bedoeling, een openbaar aangekondigde actie moeten zijn.
Terreinbezetting UCN in Almelo
Door de Basisgroepen tegen Kerngeweld en Militarisme uit het noorden en oosten van het land, wordt een terreinbezetting uitgevoerd bij de UCN in Almelo. Dit ook om aan te tonen dat de actievorm, geheime acties met redelijk veel mensen, nog steeds mogelijk is (na het uitlekken van enkele acties). De ongeveer 70 actievoerders/sters knippen zich een weg door een dubbele rij, elektronisch bewaakte, hekken. Dit terwijl er een afleidingsmanoeuvre plaats vindt aan de andere kant van het terrein, om de bewakingsdienst te misleiden. De demonstranten/es lopen over het terrein naar de hoofdpoort waar spandoeken worden opgehangen en leuzen gekalkt. Het is de bedoeling om na een half uur weer van het terrein af te gaan, maar de politie staat voor de in de hekken geknipte gaten en laat niemand er uit. Een demonstrant wordt door een politiehond gebeten bij een poging om toch door het gat te kruipen. Na enig aandringen en overleg mag iedereen toch het terrein verlaten. Men loopt naar de busjes die een kilometer verderop geparkeerd staan en de pers is al weer op weg naar huis/redactie, als de inmiddels aardig gegroeide politiemacht alsnog de opdracht krijgt om zoveel mogelijk mensen te arresteren. Mensen worden in politiebusjes gesleurd, busjes worden in de stad achtervolgt en klemgereden. Volkomen willekeurig worden 24 mensen gearresteerd en meteen in verzekerde bewaring gesteld, waarna foto's en vingerafdrukken worden gemaakt. Van 17 mensen kan niet bewezen worden dat ze op het UCN-terrein zijn geweest en ze worden dan ook 's nachts om drie uur weer vrijgelaten. Zeven mensen blijven in voorarrest tot de snelrecht procedure op 13 maart. Althans dat is de bedoeling.
'Geest van Tsjernobyl' waart rond op terrein kerncentrale
'De Geest van Tsjernobyl' waart rond op het terrein van de kolen- en kerncentrale in Borssele. In alle vroegte worden drie punten bezet: de koelwaterinlaat van de kerncentrale en twee hoge opslagtanks op het terrein van de conventionele centrale. De beveiligingsdienst heeft niets in de gaten totdat de bezetting al lang een feit is en de autoriteiten wentelen zich in allerlei bochten om maar duidelijk te maken dat niemand op het terrein van de kerncentrale is geweest en dat dat ook niet mogelijk is. Ze vergeten er wel bij te zeggen dat de koelwaterinlaat een zeer essentieel onderdeel van de kerncentrale is. Ze voelen ook wel enige nattigheid, want enkele weken later wordt de omheining verbeterd. De politie treedt niet op tegen de bezetters/sters en om 12 uur 's middags wordt de actie beëindigd.
De actie is enerzijds bedoeld om de aandacht te vestigen op het OSART-rapport over de veiligheid van de kerncentrale en anderzijds als publiciteitsactie voor de grote, massale actiedriedaagse op 24, 25 en 26 april 1987, met een manifestatie, een demonstratie en een 28-urige blokkade als herdenking van het ongeluk in Tsjernobyl.
Het OSART-rapport is een onderzoek naar de veiligheid van Borssele door het Internationaal Atoom Energie Agentschap, in opdracht van de Nederlandse regering naar aanleiding van Tsjernobyl. Uit dat rapport blijkt dat er nogal wat gebreken zijn aan de kerncentrale; zo blijkt dat er niet genoeg brandstof zit in de noodaggregaten, dat er niet genoeg gasmaskers zijn, dat veel controlelampjes het niet doen, etc. De Nederlandse versie van het rapport wijkt op die onderdelen sterk af van de originele Engelse versie.
Bezetters: ook reactor Delft moet dicht!
Ruim 40 actievoerders/sters slagen erin op het terrein van de IRI (een kleine onderzoeksreactor op het terrein van de Technische Universiteit) in Delft te komen en schilderen leuzen en stralingstekens op het reactorgebouw. De geplande bezetting van het gebouw lukt niet. Ze vinden dat behalve de kerncentrales in Borssele en Dodewaard ook de IRI dicht moet!
Op het dak van de portiersloge
Het lukt zo’n 15 activisten van ‘Stop Borssele’ om op het dak van de portiersloge van de kerncentrale in Borssele te klimmen. Hoewel de beveiligingsdienst en de politie snel ter plekke zijn, wordt niet ingegrepen. Na een half uur verlaat iedereen vrijwillig het terrein. ‘Stop Borssele’ vindt dat eerst de kerncentrales (de producenten van het radioactieve afval) dicht moeten, voordat er gepraat kan worden over de minst slechte opslag methode. De COVRA opslag faciliteit is dus onacceptabel.
Bezetting koepel HFR: 10 jaar Tsjernobyl
Vijftien activisten van Greenpeace lukt het om op de koepel van de HFR-onderzoeksreactor op het terrein van het ECN in Petten te klimmen. De actie, een blamage voor de beveiliging van deze reactor, vindt plaats precies tien jaar na het ongeluk in de reactor van het Oekraïense Tsjernobyl. Op de koepel wordt een groot spandoek gehangen: "Tsjernobyl kan overal". Greenpeace protesteert met deze actie ook tegen de ECN en een consortium van de Nederlandse industrie (DNC, de Dutch Nuclear Consortium), die in Oost-Europa proberen orders in de wacht te slepen bij het oplappen van oude en onveilige reactoren. Alle activisten worden gearresteerd, maar na korte tijd vrijgelaten. Twee verslaggevers moeten hun videoband van de actie afgeven, (maar hadden deze al verwisseld met een lege band). Volgens een woordvoerder is de veiligheid van de reactor niet in het geding geweest, omdat het onmogelijk is vanaf de koepel de bedrijfsvoering te verstoren. In november 1988 lukte het een groep mariniers om de centrales snel te overmeesteren. Als reactie daarop zegde minister De Korte (EZ) toe dat de reactor 'binnenkort ondoordringbaar' zou zijn.
Terreinbezetting Urenco
Zes leden van de actiegroep BAND (Breek Atoomketen Nederland-Duitsland, een verwijzing naar BAN die eind jaren 70 actie voerde tegen UCN) knippen zich een weg naar binnen op het Urenco terrein in Almelo. De zes gaan op inspectie naar de opslag van verarmd uranium. Behalve een protest tegen kernenergie is het daarmee ook een actie tegen het gebruik van dat afvalproduct in wapens. (o.a. door de VS in de Golfoorlog). De 6 activisten kunnen ongehinderd over het hele terrein lopen voordat ze na een half uur gearresteerd worden. Ze worden, met dagvaarding, allemaal dezelfde avond nog vrijgelaten.