26 april 2015: Herdenking 29 jaar Tsjernobyl bij Urenco
|
1978
Locale actiedag: tegen Ahaus
Om na de grote demonstratie begin maart in Almelo de druk op de ketel te houden, wordt er een lokale actiedag georganiseerd. In zo'n 16 steden vinden activiteiten plaats, waaronder op een aantal plaatsen acties.
In Winterwijk worden de, in de week ervoor verzamelde 2500 bezwaren tegen (vooral) de radioactief afval opslagplaats in Ahaus (net over de Duitse grens), aan de gemeenteraad aangeboden.
Locale Actiedag: tegen UCN & Windscale
Om na de grote demonstratie begin maart in Almelo de druk op de ketel te houden, wordt er een lokale actiedag georganiseerd. In zo'n 16 steden vinden activiteiten plaats, waaronder op een aantal plaatsen acties.
De Stroomgroep Den Haag organiseert een demonstratie die o.a. langs de Britse Ambassade gaat waar solidariteit wordt betuigd met een grote anti-Windscale demonstratie die op dat moment in London gehouden wordt. Bij het hoofdkantoor van de UCN eindigt de tocht met straattheater. Daar wordt ook een verklaring met de bezwaren tegen de verrijkingsfabriek voorgelezen.
Tegen Kalkar en nieuwe kerncentrales
Een demonstratie tegen de bouw van nieuwe kerncentrales en tegen de bouw van de snelle kweekreactor in het West-Duitse Kalkar. Ongeveer 1000 mensen, voor een deel luguber uitgedost, nemen aan deze, in Amsterdam gehouden betoging, deel.
Geen vergunning KEMA! Geen zand erover!
In Arnhem nemen ruim 500 mensen deel aan de door 'KEMA=Afkeur' georganiseerde demonstratie onder de leus "radioaktief afval - geen zand erover - Stop Kernenergie". De KEMA wil graag een nieuwe vergunning voor et experimenteren met radioactieve stoffen, maar langzamerhand wordt bekend hoe ze tot dan toe met radioactief afval is omgegaan. Op meerdere plekken op hun eigen terrein is radioactief materiaal begraven. Ongerustheid in de omringende wijk is groot door sterfgevallen van kinderen die vaak op het terrein speelden. Een aantal jaren later worden delen van het terrein afgegraven. Op het terrein staat een kleine proefreactor (de KSTR) waarover de onrust in de stad ook groot is.
Dodewaard 10 jaar: feest en protest
Op 6 maart 1979 bestaat de kerncentrale in Dodewaard 10 jaar. Op 22 november '78 wil een groep ingenieurs dit feit al gaan vieren. "Uiteraard vinden wij dit geen feestvertoon waard. Daarom staan wij er met spandoeken, tonnen om de weg naar de centrale te versperren en folders en energiekranten uit te delen". (uit: Onderstroom 18). Tegen de actie van de Stroomgroep Nijmegen wordt door de politie niet opgetreden, alleen de tonnen worden van de weg verwijderd.
Demonstratie tegen Urenco in Den Haag
De laatste grote demonstratie voor de Tweede Kamerdebatten over de uitbreiding van de UCN en de leverantie aan Brazilië vindt dit keer echter niet in Almelo maar in Den Haag. De deelname is groot: ongeveer 15.000 mensen lopen langs de ambassades van West-Duitsland, Groot-Brittannië (de partners van Nederland in Urenco) en Brazilië, waar Urenco verrijkt uranium aan wil leveren. Voor de ingewijden is het schisma in de beweging duidelijk tussen de politieke partijen en andere organisaties als veel demonstranten het binnenhof, het doel van de demonstratie, ‘rechts’ laten liggen en rechtstreeks naar het hoofdkantoor van Urenco lopen, waar de demonstratie wordt beëindigd.
Dinxperlo tegen Kalkar
In Dinxperlo demonstreren 500 mensen tegen de slechts 15 km verwijderde kweekreactor in Kalkar. In het dorp zijn 1700 handtekeningen (de helft van alle inwoners) opgehaald van mensen die willen dat de gemeente zich actiever opstelt tegen de bouw van de reactor en de bouw van en afvalopslag in Ahaus. De EKOG (Energie Komitee Oost-Gelderland) heeft een actiemodel ontwikkeld dat ook in andere dorpen bruikbaar is
Blokkade tegen dumping afval in zee
De 'Makiri Smits', die de twee dagen daarvoor, vol geladen is met radioactief afval, verlaat woensdags avonds plotseling de haven van IJmuiden.Binnen het uur zijn er 50 demonstranten/es verzameld, die de Middensluis in Velsen bezetten. De politie dreigt met hard optreden, sleept twee mensen weg en stopt er vervolgens mee. De sluiswachter draait resoluut de sluisdeuren open en het schip kan vertrekken naar België, waar ook weer kernafval zal worden ingeladen. Op zee probeert de net opgerichte Nederlandse afdeling van Greenpeace het het dumpingschip lastig te maken. De acties tegen de dumpingen zullen een jaarlijks terugkerend ritueel gaan worden.
Bijlagen:
Allerijl tegen dumpen afval in zee
In een in allerijl georganiseerde demonstratie in Velsen tegen de voorgenomen dumping van radioactief afval in de Atlantische Oceaan, lopen ruim 300 mensen mee. Het dumpingsschip is de dag ervoor in de haven van IJmuiden aangekomen.
Het is de eerste keer dat er op grotere schaal tegen de dumpingen geprotesteerd wordt. Het radioactief afval, wat afkomstig is uit ziekenhuizen, laboratoria en vooral kerncentrales, wordt verzameld bij het Energie Centrum Nederland in Petten en wordt, samen met het kernafval uit België en Zwitserland, eens per jaar in zee gedumpt. De bevolking blijkt nauwelijks te weten wat er in de haven aan de hand is en vele reacties wijzen op een stijgende verontrusting. Bij de haven aangekomen worden enkele vaten zogenaamd met radioactief afval "gedumpt" (maar er later natuurlijk weer uitgevist). De minstens 400 aanwezige politiemannen zijn weer eens voor niets opgetrommeld.
De onrust is nog toegenomen omdat veel van de met de trein aangevoerde vaten uit Zwitserland lekken: 207 van de 1008 vaten mogen niet op het schip geladen worden en moeten naar het ECN-terrein in Petten vervoerd worden.
Grootse demonstratie tegen uitbreiding UCN
Eén van de grootste en indrukwekkendste demonstraties tegen kernenergie uit de geschiedenis van de Nederlandse antikernenergie beweging. Tussen de 40.000 en 50.000 mensen laten hun onvrede blijken met de UCN, met de geplande uitbreiding en met de mogelijke leverantie van verrijkt uranium naar Brazilië. Veertig maatschappelijke organisaties roepen op tot deze demonstratie. Tot ergernis van delen van de antikernergie-beweging wordt, voornamelijk onder druk van de PvdA, de leus ‘Stop UCN’ ingeruild voor ‘Stop uitbreiding UCN’.
Hoewel van te voren in een deel van de media de indruk wordt gewekt, dat, vooral, een grote groep demonstranten uit West-Duitsland, uit is op een harde confrontatie met de ME, is daar niets van te merken. Toch zijn er grote controles bij de grensovergangen en in de Duitse bussen rijden kamerleden van de PvdA en de PSP mee, om te voorkomen dat de bussen bij de grens terug gestuurd worden. Om 11 uur begint op het Marktplein in Almelo een manifestatie met muziek van Bots, Rapalje, etc. en sprekers/sters van politieke partijen en milieubeweging. Behalve een groep die een hek van het UCN-terrein omtrekken, is er op geen enkel moment sprake van een confrontatie. Ulrich Börger van de Duitse Bürgerinitiatieven: "De Nederlandse politie heeft zich onthouden van provokaties. Dat is totaal verschillend met de houding van de West-Duitse politie. Wij hebben al jaren geen betoging zonder provokaties van de politie".
Ondanks dit massale protest, besluit het kabinet Van Agt/Wiegel/Van Aardenne, enkele weken later toch tot uitbreiding van de UCN, maar de omstreden leverantie van verrijkt uranium aan Brazilië gaat na lange onzekerheid op het laatste moment niet door.
Meteen na de demonstratie heerst er teleurstelling; ondanks de enorme opkomst zijn er geen concrete resultaten: men heeft ook het idee te laat te zijn. Deze teleurstelling zal o.a. leiden tot het ontstaan van BAN (Breek Atoomketen Nederland); een groep die door middel van directe acties de strijd tegen kernenergie (en UCN, waar de eerste acties een jaar later tegen gericht zijn) te verdiepen.
Pas veel later, in 2015, blijkt dat er in een bouwloods op het terrein twaalf (M113) pantserwagens van de Kmar (Koninklijke Marechaussee) paraat staan die met scherpe munitie zijn geladen. Vanaf verzamelplaats Vliegbasis Twente wordt defensie-materiaal en -personeel in de nacht van 2 op 3 maart naar het UCN-terrein gebracht. Het gaat daarbij -deels- om dezelfde eenheid die een half jaar daarvoor, in september 1977, betrokken was bij de huiszoekingen in de Molukse wijken van Assen en Bovensmilde.