23 januari 1980: Afvalvaten in de Hofvijver
|
Zoeken: tegen, Zeeland
Uitkomsten
Weer blokkade Borssele
Op deze donderdagmorgen om zeven uur sluiten ongeveer 25 leden van ‘Stop Borssele’ de toegangspoort naar de aanbouw zijnde afvalopslag gebouw op het terrein van de kerncentrale Borssele af met hangsloten. Bij het geblokkeerde hek willen de actievoerders praten met de bouwvakkers.
Tijdens de eerdere actie op maandag 4 oktober, is het “Stop Borssele gebleken, dat ook de werknemers lang niet allemaal gelukkig zijn met deze opdracht.” Maar door de hoge werkloosheid, vooral in de bouw, hebben ze weinig andere keus.
Stop Borssele wil “duidelijk laten blijken dat haar akties niet gericht zijn tegen de werknemers, maar tegen het afvalopslaggebouw, en dus tegen de kernenergie-producenten.” Daarom voert Stop Borssele tegelijkertijd actie bij de hoofdingang van de kerncentrale, waar de werknemers alleen naar binnen kunnen als ze zich een weg banen door opgestapelde afvalzaken.
Demonstratie tegen lobby-symposium
In samenwerking met de PZEM wordt door de ingenieursverenigingen KIVI en NIRIA in de Middelburgse schouwburg een symposium georganiseerd 'Tien jaar kernenergie in Borssele', hetgeen, natuurlijk, een promotiedag voor kernenergie blijkt te zijn. Voor de schouwburg moeten de bezoekers door een haag van kernenergietegenstanders. Binnen komen kan alleen met een uitnodiging op naam en in de zaal is ruimschoots geüniformeerde politie aanwezig. Een 'onderonsje' van de atoomlobby onder politiebewaking, dat komt ze nog steeds bekend voor.
Energiekaravaan trekt langs de kust
Net als de twee jaar ervoor trekt er in de bouwvakvakantie een karavaan langs toeristische trekpleisters: dit jaar langs de kust: Nieuwvliet, Vlissingen, Noordwijk, Velsen en Julianadorp. Maar was het in 1982 nog een 'karavaan tegen kernenergie', nu is het de 'Energiekaravaan' die wat wil vertellen over de energieproblematiek. “Wat is het 'probleem' van de energieproblematiek? U merkt ook wel dat de energieprijzen de pan uit rijzen (en de inkomens en uitkeringen dalen). De kerncentrales in Dodewaard en Borssele zijn nog steeds open; erger nog, je hoort steeds meer over plannen voor nieuwe kerncentrales.” Ernstige zaken luchtig gebracht. Want “niks geen lange verhalen, hoorzittingen en informatieavonden. Want laten we wel wezen: het is en blijft vakantie. Daarom muziek in plaats van een praatje, theater in plaats van een speech, een aantrekkelijke tentoonstelling in plaats van een gortdroge informatieavond. U kunt zich vermaken met het 'Spel zonder Atomen' en daarna lekker uitrusten op een gezellig terras.”
Regionale manifestatie Middelburg
Ongeveer 300 mensen nemen deel aan een regionale manifestatie tegen de plannen voor een nieuwe kerncentrale in Borssele. De manifestatie is georganiseerd door het Zeeuws Platform Tegen Kernenergie die ook beloofd spontane acties te gaan voeren als de regeringsplannen omtrent nieuwe kerncentrales bekend worden gemaakt. Er is een informatiemarkt, er zijn sprekers en er is lekker biologisch eten. 'Stop Borssele', één van de organisaties in het Zeeuws Platform, roept iedereen op te komen. Ze vindt het "onacceptabel hoe de regering omspringt met de uitslag van de B. M.D. Ieder vertrouwen in de parlementaire demokratie wordt hiermee ondermijnt." Die Brede Maatschappelijke Discussie had duidelijk gemaakt dat een grote meerderheid kernenergie niet ziet zitten en zeker geen nieuwe kerncentrales wil.
Vlag als schaamlap
De beeldengroep vóór het hoofdkantoor van de PZEM in Middelburg krijgt een 'schaamlap' omgehangen. 'Stop Borssele' vindt dat het elektriciteitsbedrijf zich moet schamen voor de plannen voor een nieuwe kerncentrale. Op verschillende plekken in de stad worden vlaggen (halfstok) opgehangen die duidelijk maken dat de uitkomst van de Brede Maatschappelijke Discussie toch echt anders was dan toestemming voor nieuwe kerncentrales ('Met de BMD tegen Borssele twee'). Volgens de actiegroep wordt de BMD "nu de nek omgedraaid, omdat de uitslag niet in overeenstemming is met het regeringsbeleid". Aan de vlaggenactie nemen zo'n 20 mensen deel.
Tegen Borssele-2 en opslag kernafval
Omdat Borssele één van de meest voor de hand liggende locaties is voor de bouw van één of meer kerncentrales en tevens voor de interim-opslag van radioactief afval (50 tot 100 jaar), wordt er door ruim 1500 mensen tegen deze plannen gedemonstreerd in Middelburg. Het is één van de grotere demonstraties in Zeeland tegen kernenergie, zeker omdat deze een regionale opzet heeft en er vrijwel geen mensen van buiten Zeeland deelnemen.
'Bodemloze put' voor nieuwe kerncentrales
Op deze, naar later blijkt, gedenkwaardige dag uit de geschiedenis van kernenergie, voert Stop Borssele een actie in Middelburg. Bij het kantoor van de PZEM (de exploitant van de kerncentrale in Borssele) wordt geprotesteerd tegen de lobby van de elektriciteitsmaatschappij voor een tweede kerncentrale in Borssele. In een ‘bodemloze put’ worden biljetten van 80 miljoen gulden gestort die PZEM verwacht uit te geven voor de voorbereiding van de komst van de kerncentrale. Op het 80 miljoen biljet een waarschuwing dat “het niet door derden verhandeld mag worden”. Ook wordt het ‘Sprookje van Borssele twee’ verteld over al die ministers die graag kernenergie willen.
Door het ongeluk in Tsjernobyl op die dag, verdwijnen de plannen voor nieuwe kerncentrales snel helemaal achter in de koelkast. Er blijkt dan door PZEM al 10 miljoen uitgegeven te zijn aan de voorbereiding van de tweede kerncentrale in Borssele.
Blokkade Borssele
Ook als reactie op Tsjernobyl een blokkade in Borssele, georganiseerd door 'Stop Borssele' en het Zeeuws Platform tegen Kernenergie. Deze openbaar aangekondigde blokkade verloopt zonder ingrijpen van de politie. Er nemen ongeveer 400 mensen aan deel. Een deel van de poorten wordt met kettingen afgesloten. De middagploeg is al uren eerder in de centrale aanwezig. De (nieuwe) directeur van de KCB: "We hebben begrip voor de onrust, die onder de bevolking is ontstaan door de ramp in de Russische kerncentrale. Daarom willen we niet provoceren".
Waarschuwing tegen vissen en zwemmen
Op het strand en in de duinen van Walcheren worden pamfletten aangeplakt met het briefhoofd van de provincie Zeeland. In deze pamfletten staat te lezen dat het zeewater na de ramp in Tsjernobyl radioactief besmet is en dat vissen en zwemmen sterk af te raden is. De brieven blijken vals.
'Geest van Tsjernobyl' waart rond op terrein kerncentrale
'De Geest van Tsjernobyl' waart rond op het terrein van de kolen- en kerncentrale in Borssele. In alle vroegte worden drie punten bezet: de koelwaterinlaat van de kerncentrale en twee hoge opslagtanks op het terrein van de conventionele centrale. De beveiligingsdienst heeft niets in de gaten totdat de bezetting al lang een feit is en de autoriteiten wentelen zich in allerlei bochten om maar duidelijk te maken dat niemand op het terrein van de kerncentrale is geweest en dat dat ook niet mogelijk is. Ze vergeten er wel bij te zeggen dat de koelwaterinlaat een zeer essentieel onderdeel van de kerncentrale is. Ze voelen ook wel enige nattigheid, want enkele weken later wordt de omheining verbeterd. De politie treedt niet op tegen de bezetters/sters en om 12 uur 's middags wordt de actie beëindigd.
De actie is enerzijds bedoeld om de aandacht te vestigen op het OSART-rapport over de veiligheid van de kerncentrale en anderzijds als publiciteitsactie voor de grote, massale actiedriedaagse op 24, 25 en 26 april 1987, met een manifestatie, een demonstratie en een 28-urige blokkade als herdenking van het ongeluk in Tsjernobyl.
Het OSART-rapport is een onderzoek naar de veiligheid van Borssele door het Internationaal Atoom Energie Agentschap, in opdracht van de Nederlandse regering naar aanleiding van Tsjernobyl. Uit dat rapport blijkt dat er nogal wat gebreken zijn aan de kerncentrale; zo blijkt dat er niet genoeg brandstof zit in de noodaggregaten, dat er niet genoeg gasmaskers zijn, dat veel controlelampjes het niet doen, etc. De Nederlandse versie van het rapport wijkt op die onderdelen sterk af van de originele Engelse versie.