26 april 1991: Vijf jaar Tsjernobyl
|
1982
Veel mensen bij demonstratie tegen dumpingen
Duizend mensen demonstreren in Amsterdam tegen de dumpingen. De opkomst is groot, gezien de korte voorbereidingstijd en minimale aankondiging. In tegenstelling tot de verwachtingen, een gezellige wandeling van de basisgroepen, wordt het een volwassen demonstratie met sprekers aan het eind.
Na de demonstratie gaan een aantal mensen naar Krasnapolsky, waar een verkiezingsbijeenkomst van het CDA plaats vindt. Er wordt gezongen: "Dump het CDA, dump de bijbel; geen atoomafval in zee!"
Bezetting 'Boze zeemeermin' van RGD
De Rijks Geologische Dienst in Haarlem wordt bezet door 80 vrouwen van 'De Boze Zeemeermin'. De RGD werkt mee aan een internationaal onderzoek naar de geschiktheid van de diepzeebodem voor opslag van atoomafval. Uit de persverklaring: "Om te laten zien dat we niet in het 'wegstoppen van radioactiviteit' geloven, hebben we het gebouw van deze dienst in Haarlem bezet. Het doen van onderzoek naar zogenaamde oplossingen voor het afvalprobleem rechtvaardigt alleen maar de heilloze voortgang van de productie van kernenergie en kernwapens". Twaalf vrouwen worden, volstrekt willekeurig, meegenomen naar het bureau en één wordt er opgepakt wegens het schilderen van een leus op een ME-bus. Iedereen wordt aan het eind van de middag weer vrijgelaten.
'Schaadt het niet, dan baat het niet'
In het hoofdkantoor van rederij Wagenborg in Delfzijl; de eigenaar van het dumpschip 'De Scheldeborg', wordt ingebroken. De hele inventaris van een aantal kantoren wordt vernield: afbijtmiddel in de computers, leuzen kalken, verf op en in apparatuur, etc. De schade is groot. Uit de persverklaring: "Schade toebrengen, vernielen en sabotage is een onderdeel geworden van de strijd tegen kernenergie. Schaadt het niet, dan baat het niet! Bedrijven die bunkers gaan bouwen voor tijdelijke opslag op land, of die bv boortorens gaan plaatsen bij zoutkoepels, die bedrijven kunnen rekenen op onze vernielzucht. En reken maar dat het leuk is om te vernielen!"
Opnieuw transportbedrijf aangepakt
Vrijdagnacht: twee auto's volgeladen met verf, rotte eieren, vissen en lijm, het bekende materiaal. Op naar IJmond Transport in Beverwijk. Dat is een overkoepelende organisatie (Van Santen valt er bijvoorbeeld ook onder) en verdiend aan de afvaltransporten. In 4 minuten is de gevel vrolijk gekleurd, de ramen volgeplakt en de stank in de hal ondragelijk. Tegelijkertijd wordt er een brief gepost naar het ECN, de vakbonden, Den Haag, etc., waarin staat dat IJmond Transport voortaan afziet van vervoer bij de dumpingen. De brief ziet er heel echt uit en de Schager Courant en Trouw nemen het dan ook op
Bezetting rederij dumpschip
Het bijkantoor in Rotterdam van rederij Wagenborg, die het dumpschip 'De Scheldeborg' de zee op stuurt, wordt door 12 mensen bezet. Zij eisen dat het schip terug geroepen wordt en dat Wagenborg in de toekomst nooit meer zal meewerken aan het dumpen van atoomafval. De eisen worden afgewezen en na enige uren gaat de politie tot ontruiming over. Die verloopt heel rustig en wordt uitgebreid door het NOS-journaal gefilmd en uitgezonden.
ECN hoofdkantoor krijgt de 'geweldspiraal' terug
Het hoofdkantoor van het ECN in Den Haag is aan de beurt in het kader van 'Geen Dumping 83'. Omdat het een zo voor de hand liggend actieobject is en de kans op bewaking vrij groot, wordt gekozen voor een geluidloze actie: plakken, verven, lijmen, rotte eieren door de brievenbus, etc. Verder wordt er een losgeknipte beddespiraal voor de deur gezet met de tekst: "De geweldsspiraal terug gebracht".
Banden lek van vrachtwagens transportbedrijf
Van Santen Transport is één van de bedrijven die bij de dumpingen het afval van het ECN naar Den Helder heeft vervoerd. In de nacht van 22 op 23 augustus wordt het bedrijf, dat gevestigd is in Haarlem, bezocht: van 29 vrachtwagens worden de banden kapot geprikt en er worden leuzen gekalkt. Uit de persverklaring: "Dit alles terwijl meneer Van Santen (schoft) 50 meter verderop van een verdiende nachtrust lag te genieten. De grijns op zijn gluiperige gezicht zal ondertussen wel verdwenen zijn. Van Santen doet ieder jaar weer mee aan de dumping en strijkt er z'n vette premies op. Ja kan daar niet vaak genoeg op bezoek gaan. Geen dumping meer, hé meneer Van Santen? En ook niet op land en ook niet in de zoutkoepels".
Afval in tuin staatssecretaris
Als protest tegen de vergunning die Ineke Lambers-Hacquebard (D'66 en staatssecretaris) verleende aan het ECN, voor het dumpen van het radioactieve afval, worden bij haar thuis in Opende, vaten met giftig chemisch afval in de tuin gedumpt. Dit alles onder het motto: "Als dumpen zo gemakkelijk gaat...".
Vervroegde dumpingstransporten geheime operatie
Om de "geweldsspiraal te doorbreken", besluit de Commissaris van de Koningin in Noord-Holland, Roel de Wit, dat de transporten van het radioactief afval van Petten naar Den Helder in 't geniep anderhalve week vóór de geplande datum plaats zullen vinden. Zelfs de ME'ers die de transporten moeten begeleiden, krijgen te horen dat het om een oefening gaat. Toch zijn er in Den Helder al snel demonstranten/es aanwezig. Daar wordt de in de haast gevormde blokkades gewelddadig door de marechaussee ontruimd. Hierbij valt een vrouw van een zes meter hoog talud en raakt ernstig gewond. Terwijl actievoerend Nederland wakker gebeld wordt, wordt het grootste gedeelte van het afval vrijwel ongestoord vervoerd. Roel de Wit neemt deze maatregel, omdat de anti-dumpingsacties in '82 door de antikernenergie beweging zijn aangewezen als speerpunt en omdat hij ook wel in de gaten heeft dat er elk jaar sowieso al meer mensen aan mee doen en daarom de (terechte) indruk heeft, dat het wel eens zeer druk zou kunnen worden op de smalle wegen tussen Petten en Den Helder. De plannen van de anti-dumpingsgroepen, waar maanden aan gewerkt is, vallen in duigen. Geïmproviseerd zal er moeten worden. Toch zijn er 's middags zo'n 600 blokkeerders/sters. Het optreden van de politie hangt af van de omstandigheden: als het donker is (donderdagnacht en vrijdagavond) zeer hard en onbeschoft en overdag als er meer pers aanwezig is, veel minder gewelddadig. Verder zijn er bij Petten rechtse-demonstranten met T-shirts, waarop de tekst: Demonstranten zijn we zat. De aanvoerder van deze club is campinghouder Franssen. Ze proberen demonstranten/es te isoleren en in elkaar te slaan of in het Noord-Hollandskanaal te gooien. Dit lukt nauwelijks omdat iedereen zeer attent is en elkaar goed in de gaten houdt.
De ME gebruikt bij het opruimen van de blokkades de zgn. opbrengstokjes. Een vierkante stok van 37,6 cm lang en 2 cm dik. Ze steken die, met de armen gekruist, achter de hiel van iemand in een zitblokkade en slepen ze zo weg; een zeer pijnlijke ervaring.
Roel de Wit uit 's avonds op het NOS-journaal zijn tevredenheid met deze militaire operatie. De vervroeging van de transporten is echter zo geheim gehouden, dat de plaatselijke overheden nergens van weten en dat er in het ziekenhuis in Den Helder niet eens een arts aanwezig is, als daar de zwaargewonde vrouw (gebroken lendenwervels) binnen gebracht wordt. Het tevreden gezicht van De Wit zal de dagen erna toch wel enigszins nadenkend worden.
In november vindt in plaatselijke schouwburg de fototentoonstelling 'Zo was Den Helder (radio) aktief' plaats.
Opnieuw demonstratie tegen dumpingen
De tweede anti-dumpingsdemonstratie dit jaar. Omdat het dumpingschip deze keer uit Den Helder zal vertrekken en niet uit IJmuiden zoals de vorige jaren, is deze demonstratie ook in Den Helder. Net als in Petten, ruim twee maanden eerder, nemen ruim 500 mensen deel. De transporten van het afval zullen op 31 augustus plaats vinden, zo is aangekondigd. De aandacht binnen de antikernenergiebeweging tegen de dumpingen is groot, de organisatie en mobilisatie loopt op volle toeren. De route van Petten naar Den Helder is verdeeld voor verschillende soorten acties (met en zonder blokkade-materialen bijvoorbeeld). Er wordt een actiehandboek verspreid met praktische, juridische en EHBO-tips en tevens met uitleg over de verschillende groepen en acties.