18 januari 1984: Stop bijdrage elektriciteitsbedrijf aan Dodewaard
|
Zoeken: tegen, anders, nl., 1980-1989
Uitkomsten
- 1980-1989:
- de jaren in dit decennium
Nederlands plutonium voor VS-kernwapens
Ongeveer 30 mensen van de stroomgroep Stop Kernenergie Den Haag en het IKV protesteren bij het voorlichtingskantoor van het ECN in Den Haag tegen het 'informatie'-materiaal. Als symbolisch protest werd het een stapel materiaal verbrand. Volgens de actievoerders zijn de Nederlandse proefreactoren betrokken bij het kernwapenprogramma in de VS. Brandstof uit de reactoren, zoals de IRI in Delft, wordt naar de VS vervoert waar het in het kernwapenprogramma terecht kan komen, zo is uit onderzoek gebleken. Zelfs minister van EZ (Van Aardenne) moet later toegeven dat dat niet uit te sluiten is.
Demonstratie tegen politiegeweld
Onderdeel van de tweede grote 'Dodewaard-gaat-dicht'-blokkade waren lokale acties die elke dag een ander thema hadden.
In Groningen demonstreren ongeveer 650 mensen tegen het politiegeweld in Dodewaard. Centrale eis is: terugtrekking van de Groningse pelotons ME! De opkomst is enorm omdat er ook al enkele honderden mensen uit Groningen in Dodewaard zijn.
Demonstratie tegen politiegeweld
Onderdeel van de tweede grote 'Dodewaard-gaat-dicht'-blokkade waren lokale acties die elke dag een ander thema hadden.
In Nijmegen vindt een demonstratie plaats van ongeveer 500 mensen naar het hoofdburo van politie. Daar worden getuigenverklaringen van het politie-optreden in Dodewaard voorgelezen.
'Bankovervallers tegen kernenergie'
De antikernenergie beweging, zo 'vermoedt' Gelders Commissaris van de Koningin (en Raad van Commissarissen van de GKN -eigenaar kerncentrale Dodewaard) Molly Geertsema, verkrijgt haar geld door bankovervallen. Groningse basisgroepen collecteren voor een aantal banken, maar als dat niet genoeg oplevert, 'overvalt' men de banken. "Dit is een grap", verklaren ze, "maar de uitspraak van Geertsema vinden we beslist geen grap". Geertsema zal vrijgesproken worden van laster, omdat hij 'slechts een vermoeden heeft geuit'.
Enorme opkomst afsluitende demonstratie actieweek
Wat een afsluiting van een actieweek tegen kernenergie had moeten zijn, wordt een gigantisch protest tegen het politiegeweld in Dodewaard. Op de demonstratie in Arnhem naar de Arnhemse Instellingen (het centrum van de atoomlobby, met de SEP, GKN, KEMA, etc) worden tussen de 5 en 15.000 mensen verwacht. Het werden er ruim 40.000! Het is daarmee meteen één van de grootste demonstraties tot dan toe ooit in Nederland gehouden. Twee dagen voor de demonstratie zet Milieudefensie een advertentie met een oproep om naar Arnhem te komen in landelijke dagbladen. De gemeenteraad van Arnhem reageert furieus: het zou oproepen tot geweld. [lees advertentie]
Dankzij het de-escalerend beleid van de politie (alleen 'platte petten' als begeleiding, geen zichtbare aanwezigheid van de ME), wordt het een geweldloze afsluiting. Eén van de spandoeken (over de minister van Binnenlandse Zaken Ed van Thijn) in de demonstratie: 'Tussen haakjes meneer van Thijn, worden na de gasspuitbussen en de gasblussers straks de gaskamers weer ingevoerd?'
Iemand van de persgroep van de Dodewaard-actie: "Hier is wel gebleken dat we het in Dodewaard voor onze zaak echt niet hebben verknald. Steeds meer mensen laten zich niet meer inpakken door abstracte begrippen als 'aantasting van de rechtsstaat'. Zij hebben gezien dat het geweld dat in Dodewaard tot een uitbarsting is gekomen steeds aanmerkelijk meer bepaald is geweest door de overheid dan door de demonstranten".
De twee Dodewaard-gaat-Dicht! acties (in '80 en '81) hebben de overheid in totaal 5,5 miljoen gulden extra gekost, waarvan 4,7 miljoen gulden voor de inzet van extra politie.
Rechtszaak Dodewaard; overheidsoptreden ter discussie
Ruim 1000 mensen demonstreren in Arnhem tegen het proces dat wordt gehouden tegen 14 mensen, die in september in Dodewaard zijn gearresteerd. In de Stokvishal is die dag een 'schaduwproces' tegen het overheidsgeweld en de daarvoor verantwoordelijke autoriteiten.
Twee van de 14 arrestanten worden vrijgesproken, 9 worden veroordeeld tot een voorwaardelijke gevangenisstraf (variërend van 4-6 weken) en geldboetes van f 500,- tot f 1000,- en één arrestant wordt veroordeeld tot drie maanden cel, waarvan één voorwaardelijk (hij had al twee maanden in voorarrest gezeten). Tien arrestanten gaan tegen dit vonnis in hoger beroep.
Ondertussen is er veel geanalyseerd en geschreven over wat in brede kringen gezien wordt als een bewuste strategie van de overheid om de Dodewaard-actie in september in een veldslag te laten eindigen: de zogeheten isoleren en marginaliseren strategie.
Snelrecht tegen terreinbezetters
Elf dagen na de terreinbezetting van de UCN door 70 mensen van de Basisgroepen, vindt er in Almelo een snelrechtprocedure plaats tegen 7 arrestanten. Daarvan heeft één er negen dagen vastgezeten en de andere zes, vier dagen. De officier van justitie eist 5 weken (waarvan 3 voorwaardelijk) voor openlijke geweldpleging. Ze worden veroordeeld wegens erfvredebreuk tot 9 dagen waarvan 5 voorwaardelijk met een proeftijd van 2 jaar. Drie van de zeven gaan in hoger beroep, waar het vonnis van de politierechter overgenomen wordt.
Tijdens het proces is er een demonstratie/manifestatie. Ondanks de zeer korte voorbereidingstijd komen er 200 mensen op af. Na afloop van de manifestatie wordt er aan de portier van de UCN een dagvaarding overhandigd. Uit de verklaring van één van de arrestanten: "Verzet begint niet met grote woorden, maar met kleine daden".
Actie tegen soepele stralingsnormen
Vereniging Milieudefensie biedt in verschillende steden (o.a. Nijmegen en De Bilt, één van de meest door Tsjernobyl getroffen Nederlandse gemeentes) mogelijk door Cesium besmet voedsel aan de burgemeesters aan. Met deze actie protesteert Milieudefensie tegen de te soepele normen die gelden voor radioactief Cesium in voedsel.
Milieudefensie vraagt de Nederlandse regering de norm voor radioactief Cesium in voedsel met tenminste een factor tien te verlagen. De norm is nu 600 becquerel per kilo. Die norm is strijdig met de totale stralingsbelastingsnorm van 100 millirem per jaar. Maar ook wordt er geen rekening gehouden met risicogroepen, zoals kleine kinderen.
Kernonderzeeër in Rotterdam
Actievoerders van MariNEE ontvouwen een 50 meter lang reuzenspandoek bij het Stadhuis in Rotterdam “Er drijft een kernreactor in uw stad, wist u dat?”. Aanleiding is het afmeren van de Amerikaanse onderzeeër Bergall, die aangedreven wordt door een kernreactor en kernwapens aan boord heeft. Hoewel de gemeenteraad van Rotterdam zich zelf tot Kernwapenvrije gemeente heeft benoemd, blijft het heel stil aan de Coolsingel.