23 januari 1980: Afvalvaten in de Hofvijver
|
Zoeken: in, 1970-1979
Uitkomsten
- 1970-1979:
- de jaren tussen 1970 en 1979
Demonstratie tegen Urenco in Den Haag
De laatste grote demonstratie voor de Tweede Kamerdebatten over de uitbreiding van de UCN en de leverantie aan Brazilië vindt dit keer echter niet in Almelo maar in Den Haag. De deelname is groot: ongeveer 15.000 mensen lopen langs de ambassades van West-Duitsland, Groot-Brittannië (de partners van Nederland in Urenco) en Brazilië, waar Urenco verrijkt uranium aan wil leveren. Voor de ingewijden is het schisma in de beweging duidelijk tussen de politieke partijen en andere organisaties als veel demonstranten het binnenhof, het doel van de demonstratie, ‘rechts’ laten liggen en rechtstreeks naar het hoofdkantoor van Urenco lopen, waar de demonstratie wordt beëindigd.
Drentse gemeenten wijzen opslag kernafval af
Inwoners en burgemeesters van de Drentse gemeenten Borger en Gasselte protesteren tegen de plannen van de overheid kernafval op te slaan in zoutkoepels onder deze buurgemeenten. Automobilisten op de toegangswegen naar de dorpen die remden door de borden “Snelheid verminderen –stralingsgevaar” kregen pamfletten aangereikt waar in op de gevaren van kernafval opslag in zout werd gewezen. De burgemeester van Borger zegt dat de risico’s van kernenergie niet mogen worden genomen, onder andere door de risico’s die kleven aan de opslag van kernafval. Dat betekent volgens hem wel dat we zuinig moeten zijn met energie.
Dodewaard 10 jaar: feest en protest
Op 6 maart 1979 bestaat de kerncentrale in Dodewaard 10 jaar. Op 22 november '78 wil een groep ingenieurs dit feit al gaan vieren. "Uiteraard vinden wij dit geen feestvertoon waard. Daarom staan wij er met spandoeken, tonnen om de weg naar de centrale te versperren en folders en energiekranten uit te delen". (uit: Onderstroom 18). Tegen de actie van de Stroomgroep Nijmegen wordt door de politie niet opgetreden, alleen de tonnen worden van de weg verwijderd.
Geen vergunning KEMA! Geen zand erover!
In Arnhem nemen ruim 500 mensen deel aan de door 'KEMA=Afkeur' georganiseerde demonstratie onder de leus "radioaktief afval - geen zand erover - Stop Kernenergie". De KEMA wil graag een nieuwe vergunning voor et experimenteren met radioactieve stoffen, maar langzamerhand wordt bekend hoe ze tot dan toe met radioactief afval is omgegaan. Op meerdere plekken op hun eigen terrein is radioactief materiaal begraven. Ongerustheid in de omringende wijk is groot door sterfgevallen van kinderen die vaak op het terrein speelden. Een aantal jaren later worden delen van het terrein afgegraven. Op het terrein staat een kleine proefreactor (de KSTR) waarover de onrust in de stad ook groot is.
Vrouwen tegen proefboringen
Op een manifestatie in een Gronings wijkcentrum protesteren ruim 100 vrouwen tegen de plannen voor proefboringen in de noordelijke bodem. Die boringen zijn noodzakelijk omdat de overheid radioactief afval op wil slaan in zoutkoepels in Noord-Nederland.
10 Jaar Dodewaard - 10 jaar straling
De kerncentrale in Dodewaard is 10 jaar in bedrijf. In het dorp Dodewaard wordt een manifestatie, infomarkt en discussie middag gehouden. Sprekers hebben het o.a. over de medische gevolgen van straling en een bevolkingsonderzoek in Lingen (vlak over Duitse grens) waar in de buurt van een kerncentrale een verhoging van leukemie-gevallen aangetroffen is. Door de landelijke media aandacht naar aanleiding van het ongeluk in de Amerikaanse kerncentrale Harrisburg, op 28 maart, dan volop in het nieuws, verandert het plaatselijke karakter van de manifestatie. Een stille fakkelwake op het marktplein de nacht voorafgaand wordt afgebroken nadat de brandweer eist dat de fakkels uitgemaakt worden.
Harrisburg is overal!
Naar aanleiding van het ongeluk in de Amerikaanse kerncentrale in Harrisburg (28 maart), wordt er een demonstratie georganiseerd bij de kerncentrale in Borssele. Juist daar, omdat Borssele een zelfde soort reactor is als Harrisburg. Zeker 2000 mensen nemen er aan deel. Marijke Overbeek (voorzitster Landelijk Energie Komitee): "Harrisburg dreigt overal. Men zegt nu wel dat de kerncentrale in Borssele zo veilig is, maar dat dachten ze van die van Harrisburg ook". 'Zekerheid over veiligheid' is dan ook het motto.
Ongeveer 400 mensen bestormen na afloop van de demonstratie het terrein van de naast de kerncentrale gelegen conventionele centrale; het hek wordt vernield en er worden leuzen geverfd. De politie grijpt niet in.
Zes dagen lopen tegen kernafval
Demonstranten houden een zes dagen durende protesttocht van Groningen naar Den Haag, uit protest tegen de plannen tot proefboringen voor de mogelijke opslag van radioactief afval in Noord-Nederland. De 12de komen ze aan in Den Haag en bieden PvdA-kamerlid Meijer hun schoenen, een miniboortoren en een vat 'radioactief afval' aan. De standpunten van politieke partijen in Den Haag wijken af van die in de Noordelijke provincies waar alle partijen unaniem tegen proefboringen zijn.
Eerste blokkade-aktie BAN
Tien mensen sluiten de hoofdpoort van de UCN in Almelo en blokkeren de toegang. Ze noemen zich BAN: Breek Atoomketen Nederland. Doel van de actie is het uittesten van de actievorm (geheim voorbereidde, directe, geweldloze acties) en het behalen van publiciteit. Het resultaat is veel publiciteit en de ervaring dat met een degelijke voorbereiding dergelijke acties goed uitvoerbaar zijn.
BAN is één van die zeldzame initiatieven die, blijkens de buitengewoon snelle groei van de groep, precies op het goede moment genomen worden. De actievorm en vooral de organisatievorm, worden zeer bepalend voor de strijd tegen kernenergie. BAN groeit enorm snel en wordt gevormd door kleine (vrienden/innen) groepjes; er is geen leiding en besluiten worden genomen met consensus (ieders instemming). BAN is ontstaan uit een gevoel van machteloosheid en teleurstelling. Na de grote anti-UCN-demonstratie (maart '78: 40.000 mensen!), neemt het kabinet toch het besluit om de UCN uit te breiden. "Een aantal mensen was door deze gang van zaken zeer teleurgesteld en zocht naar andere middelen. Getolereerde protesten, zoals demonstraties en handtekeningenacties, bleken niet of nauwelijks resultaat te hebben. Wat nu te doen? Wil je kernenergie en aanverwante zaken bestrijden, dan moet je blijkbaar de objecten zelf -centrales, transporten, uc-fabriek- aanpakken. Dit aanpakken kan bestaan uit blokkeren, bezetten, hinderen en/of sabotage", (Marriët, Kees en Allard in: Vrij aan de ketting).
Er wordt heel duidelijk gekozen voor geweldloze actie, dat wil zeggen dat zij geen geweld gebruiken; zich lijdzaam verzetten maar niet meewerken bij een ontruiming.
Werknemers weigeren overslag radioactief afval
Al 11 jaar lang komt er elk jaar een trein met radioactief afval uit Zwitserland aan bij de Hoogovens in IJmuiden. Dit (laag- en middel actief) afval wordt samen met net Nederlandse en Belgische kernafval in de oceaan gedumpt. Veertig werknemers van de Hoogovens laten dit jaar weten dat ze niet betrokken willen worden bij het lossen van deze trein. De vakbonden nemen deze eis over en de 40 worden inderdaad niet ingezet bij het lossen van de trein en laden van het dumpingsschip. "Te riskant" zeggen ze, en bovendien vinden ze het “uit milieu-oogpunt een slechte zaak dat het afval vervolgens in de Atlantische Oceaan wordt gedumpt”. De vakbonden nemen deze eis over, dreigen met acties als de Hoogovens ‘het hard gaan spelen’ en de 40 worden inderdaad niet ingezet bij de werkzaamheden.