24 juni 1978: Demonstratie tegen Urenco in Den Haag
|
Zoeken: tegen, Radioactief afval
Uitkomsten
Zes dagen lopen tegen kernafval
Demonstranten houden een zes dagen durende protesttocht van Groningen naar Den Haag, uit protest tegen de plannen tot proefboringen voor de mogelijke opslag van radioactief afval in Noord-Nederland. De 12de komen ze aan in Den Haag en bieden PvdA-kamerlid Meijer hun schoenen, een miniboortoren en een vat 'radioactief afval' aan. De standpunten van politieke partijen in Den Haag wijken af van die in de Noordelijke provincies waar alle partijen unaniem tegen proefboringen zijn.
Enorme opkomst demonstratie Gasselte
Op een internationale bijeenkomst eind 1978 in Basel (Zwit.) is besloten tot internationale actiedagen tegen kernenergie tijdens het Pinksterweekend van 1979. Op een vijftiental plaatsen in Europa wordt dan gedemonstreerd voor het opschorten van alle atoomenergieprojecten en een stop voor de export van kerncentrales en radioactief afval. Voor Nederland is besloten te demonstreren op 2 juni in Gasselte en Doel (België) en op 3 juni in Kalkar.
De demonstratie in Gasselte is vooral gericht tegen de mogelijke opslag van radioactief afval in zoutkoepels.
De opkomst is overweldigend: ruim 25.000 mensen! Vooral de lokale bevolking in Noord-Nederland waar de voor de opslag aangewezen zoutkoepels liggen, is fel tegen de opslag. Speciaal de aangekondigde proefboringen die de zoutkoepels op hun 'geschiktheid' moeten testen, worden fel bekritiseerd. Er worden dan ook harde acties aangekondigd als die proefboringen beginnen.
Bijzonder is ook dat op deze demonstratie voor het eerst de Nederlandse editie van de (semi-illegale) strip Asterix en de kerncentrales verkocht wordt. Deze zal de komende jaren zeer populair worden.
Demonstratie tegen dumpingen
Een demonstratie in IJmuiden tegen het dumpen van radioactief afval in zee, dat enkele dagen later verwacht wordt. Ongeveer 1500 mensen lopen op deze zondag mee. Jan Ruyter (pastor Kritische Gemeente IJmond): "Terwijl één van de voorwaarden voor de dumping in Europees verband is, dat de precieze gegevens van wat er gedumpt wordt, enige maanden van te voren bekend moeten zijn, komt minister Ginjaar alleen met de onnozele mededeling, dat het eigenlijk alleen maar om wat watjes en injektienaalden uit ziekenhuizen gaat".
Blokkades tegen dumpingstransporten
Meteen op de avond van de demonstratie ketenen zich mensen van BAN en de stroomgroep Haarlem/IJmond vast aan de poorten van de ECN in Petten, waar vanuit het (Nederlandse) radioactief afval vervoerd moet worden voor de dumping. De kettingen worden echter snel door de politie doorgeknipt.
Maandag 's morgens om 4 uur worden opnieuw, nu door 80 mensen, de poorten van de ECN geblokkeerd. Om 10 uur wordt er door de ruimschoots aanwezige politie hard ontruimd: mensen worden aan hun haren weggesleept. Als de demonstranten/es opnieuw een blokkade groeperen, worden ze direct weer ontruimd. Toch loopt het transport zo'n zes uur vertraging op. Het dumpschip, de 'Marijke Smits', kan vertrekken, al wordt het wat gehinderd door een aantal rubberbootjes van Greenpeace.
Niet iedereen is even enthousiast over de actievorm, vooral de uiterst principiële keuze van BAN voor geweldloosheid levert enige wrijving op. Een ontwikkeling die zich de volgende jaren voort zal zetten.
Afvalvaten in de Hofvijver
Zes activisten worden gearresteerd als de Haagse politie ingrijpt nadat er ‘radioactief afval’ in de Hofvijver is gegooid. In totaal 10 vaten worden door de ruim 40 mensen van het Energie Komitee Zeeland en het Samenwerkingsverband Stop Kernenergie in de vijver gedumpt, als protest tegen het afval beleid van de regering: “dit is even onveilig als opslaan in geologische formaties, in Borssele of dumpen in zee”, stellen ze.
Jaarlijkse demonstratie tegen dumpingen
De jaarlijkse demonstratie tegen het dumpen van radioactief afval in zee in IJmuiden, trekt deze keer 5000 mensen (in '78: 300 en '79: 1500). Voor de demonstratie is er vanaf 11 uur een manifestatie in het stadion van voetbalclub Telstar met o.a. een programma over kernenergie van Proloog. In allerlei toespraken worden acties aangekondigd tegen het transport van het afval van Petten, waar het verzameld en in afwachting van dumping opgeslagen wordt, naar de haven van IJmuiden. Die transporten worden in juni verwacht.
Betonvaten tegen dumpingen
Anti-kernenergie activisten uit Wageningen en omgeving zetten een oliedrum gevuld met beton op de weg voor de huisdeur van Dodewaard-directeur Woldring. Hiermee protesteren ze tegen het dumpen van radioactief afval (ook uit de kerncentrale Dodewaard) in de oceaan. Omdat het vat lekt vloeit beton op straat; daardoor wordt het opruimen ernstig bemoeilijkt.
Meer vaten voor andere verantwoordelijken voor de dumpingen worden aangekondigd.
Jaarlijkse demonstratie tegen dumpingen
De jaarlijks terugkerende demonstratie tegen het dumpen van radioactief afval in zee. Deze keer niet in IJmuiden maar in Beverwijk en georganiseerd door de kleine linkse politieke partijen in de IJmond. Ruim 500 mensen komen erop af. De transporten van het ECN naar het schip dat de dumpingen zal uitvoeren, de Louise Smits, in de haven van IJmuiden worden de week erna verwacht. De burgemeester van IJmuiden heft laten weten dat als actievoerders het transport proberen tegen te houden, dit “in strijd is met hetgeen de gemeente nastreeft.”
'Polonaise' tegen afvaldumping
Het 'Energie-comité Schagen' organiseert voor de poort van het ECN-terrein in Petten een picket-line: ongeveer 60 mensen zijn met spandoeken en protestborden aanwezig om te protesteren tegen de geplande dumpingen. Het radioactief afval dat het afgelopen jaar hier verzamelt is, zal de komende week overgebracht worden naar de haven van IJmuiden om van daaruit in zee gedumpt te worden. Er zijn veel protesten aangekondigd tegen de transporten naar de haven.
Acties tegen dumpingstransporten
In de voorbereiding voor de acties tegen de dumpingstransporten, is duidelijk rekening gehouden met de verschillen tussen de deelnemende groepen. Van te voren wordt de route tussen Petten (het ECN) en de haven in IJmuiden verdeeld, zodat er geen verschillende actievormen door elkaar zullen lopen, wat alleen maar tot verwarring en frustraties zou leiden.
De transporten, 12 keer 6 vrachtwagens, worden begeleid door in totaal 1400 (!) ME-ers. Enkele honderden mensen blokkeren de auto's vlak buiten het terrein van het ECN en in de buurt van Alkmaar keer op keer. De ME treedt hardhandig op; er is een zichtbare verharding van politieoptreden in vergelijking tot de voorgaande jaren. In Velsen-Noord komt het tot felle schermutselingen: na een zeer gewelddadige ontruiming van een geweldloze zitblokkade, antwoorden de demonstranten/es met stenen. Een molotov-cocktail veroorzaakt brand aan een ME-bus. Hierna wordt de toegangsweg naar de haven opgebroken en een barricade opgeworpen. Bij een aantal vrachtwagens wordt suiker in de tank gedaan, dit leidt ook weer tot vertraging, omdat alle benzinedoppen met staaldraad moeten worden vastgezet. Er vallen een aantal gewonden die in het ziekenhuis behandeld moeten worden en er worden mensen gearresteerd die de volgende dag, op één na die drie dagen vast blijft zitten, al weer vrij komen.