17 april 1981: Vaatje radioactief afval in de tuin
|
Zoeken: borssele, Zeeland
Uitkomsten
Zeeland veilig - Stralend zeeland
In Zeeland wordt onder het motto “Zeeland veilig” de opening gevierd van (de weg over) de stormvloedkering. ‘Stop Borssele’ demonstreert omdat ze dat motto toch wat overdreven vindt: er is immers ook nog een kerncentrale en een opslagplaats voor radioactief afval. De actiegroep past de officiële leus dan ook wat aan: ‘Zeeland veilig - stralend Zeeland’, en stelt in "De weg die vandaag door de overheid wordt geopend is één van de vijf wegen die door diezelfde overheid hermetisch zal worden afgesloten bij een ramp met radioactief materiaal.
Herdenking Tsjernobyl bij Borssele
Ongeveer 40 mensen komen af op de herdenking van de ramp in Tsjernobyl. Het ‘Zeeuws Platform tegen Kernenergie’ had opgeroepen tot een demonstratie op het strand in Borssele bij de koelwateruitlaat van de kerncentrale. Via flessen in het water (van de Westerschelde) en ballonnen in de lucht wil men duidelijk maken dat een ongeluk niet beperkt zal blijven tot de onmiddellijke omgeving van de centrale. Ook net over de Belgische grens bij de kerncentrales van Doel vindt een dergelijke actie plaats.
Gemeenteraad: Horen, zien en zwijgen
In de gemeente Borsele moet, zo is besloten, de COVRA komen. De Centrale Organisatie Voor Radioactief Afval is opgericht om al het radioactieve afval te verzamelen en te beheren. De Interim-opslag moet in Borssele komen; enorme hallen waar het 50 tot 100 jaar zal blijven liggen tot dat er iets anders verzonnen is.
De eerste locatie voor het complex, 500 meter van de dorpskern op het terrein van de PZEM, is na veel verweer (92,9% is tegen) afgewezen. Een werkgroep komt met een nieuwe locatie verder van het dorp. B & W van Borsele nemen het advies zeer snel en onverkort over. De zitting in het gemeentehuis in Heinkenszand wordt verstoord door demonstranten die voor de B & W tafels gaan zitten, geschminkt als apen en met de borden waarop de tekst: “CDA horen, VVD zien, SGP zwijgen”.
Rampenplannen Borssele werken niet
Op deze zondagmiddag is er een actie waar nog veel mensen lang glimlachend aan terug zullen denken. Plaats van handeling; de snelweg A-58 van Goes richting Bergen Op Zoom. Doel: het aantonen dat evacuatie van de Zeeuwse bevolking in geval van een ongeluk met de kerncentrale in Borssele onmogelijk is. Ruim 80 mensen van de groep ‘Nooit meer Tsjernobyl’ nemen deel aan de actie met groot materieel: 2 brandweerauto's, motoren, een ambulance en veel gevoel voor drama. Nagespeeld wordt een rampenplanoefening; al het Zeeland uitgaande verkeer wordt van de snelweg een parkeerplaats opgeleid en gecontroleerd op radioactiviteit en de inzittenden worden geënquêteerd, o.a. met de vraag: "Hoelang bent u de laatste 24 uur in kontakt met de buitenlucht geweest?". Op een normale niet al te drukke zondagmiddag blijkt er al snel een kilometers lange file te staan. Een deel van de actievoerders staat aan het einde van de parkeerplaats stencils uit te delen met daarin de inhoudelijke argumentatie tegen het houden van dergelijke oefeningen; ze zijn er alleen maar om de acceptatie van kernenergie te vergroten, terwijl er geen enkel reëel evacuatie-scenario te verzinnen is, daarom; Stop Kernenergie.
De actie is zo professioneel opgezet en uitgevoerd dat de politie denkt dat het om een echte oefening gaat en helpt het verkeer te regelen en na afloop zelfs helpt al het materiaal weer in de busjes te laden. Ook de meeste automobilisten zien 's avonds op het journaal pas dat het om een actie gaat.
Protestlied tegen opening COVRA-kantoor
Bij de opening van het COVRA-kantoor in Middelburg worden de genodigden ontvangen met anti-COVRA spandoeken en een heus anti-COVRA lied door enkele tientallen Zeeuwse demonstranten. Enkele genodigden van de receptie zijn duidelijk geïrriteerd en koelen hun woede op gekleurde linten die de actievoerders hebben opgehangen. 'Stop Borssele' is op haar beurt vooral geïrriteerd over de voorlichting van de Covra: "de Covra gaat voorbij aan alle gevaren die opslaan, verwerken en verbranding van radioaktief materiaal met zich meebrengen." Bij deze gelegenheid -"de eerste stap van de Covra om zich definitief in Zeeland te vestigen"- zegt 'Stop Borssele' te blijven actievoeren totdat het sluiten van de bestaande kerncentrales en andere nucleaire faciliteiten bereikt is.
2500 Bezwaarschriften van tafel geveegd
De deur van het COVRA-kantoor in Middelburg wordt dicht getimmerd met een groot bord waarop: “2500 bezwaarschriften, dat doet de deur dicht”. Tegen de vestiging van het afvalopslag-complex zijn in de laatste maanden meer dan 2.500 bezwaarschriften ingediend. Die zijn echter klakkeloos van tafel geveegd en absoluut niet serieus zijn genomen, vinden de Zeeuwse actievoerders van Stop Borssele.
Stralingsslachtoffers in de winkelstraat
Verkleed en geschminkt als stralingsslachtoffers (kaal, blaren, etc.) wandelen en wankelen mensen van ‘Stop Borssele’ op zaterdagmiddag door de drukste Middelburgse winkelstraat. Ze hebben veel bekijks en herinneren iedereen er aan dat Tsjernobyl 3 jaar geleden is.
'Secret Service' op zoek naar kerncentrale
De Secret Service Borssele (SSB) zoekt naar illegale activiteiten bij de Zeedijk. Aanleiding voor het bezoek zijn geruchten dat er, zonder bouwvergunning, toch een kerncentrale gebouwd zou zijn. Activisten van ‘Stop Borssele’ willen op deze ludieke manier duidelijk maken dat kort daarvoor de in 1969 afgegeven bouwvergunning nietig is verklaard. Boeren die op grond van die bouwvergunning een schadevergoeding hebben geëist, worden naar huis gestuurd met de mededeling dat er planologisch op de plaats van de kerncentrale niets veranderd is, omdat de bouwvergunning, wegens het ontbreken van geen-bezwaar van Gedeputeerde Staten van Zeeland niet geldig is. En er officieel dus helemaal geen kerncentrale op die plek staat.
De voorlopige conclusies van de Secret Service Borssele zijn duidelijk: "Het terrein van de zich P.Z.E.M. noemende fabriek blijkt behalve een kolen gestookte fabriek ook een nucleair gestookte fabriek te herbergen." Illegaal.
Burgemeester Borssele ‘neemt de benen’
Burgemeester Van den Heuvel van de gemeente Borsele (met één ‘s’) vertrekt. Op de afscheidsreceptie in Heinkenszand neemt de SSB (de Secret Service Borssele) de kans waar om nog eens te wijzen op de onfrisse zaken die onder zijn verantwoordelijk hebben plaatsgevonden. Dat het hem “gelukt is van werkkring te veranderen, is zowel voor hem, als voor de gehele Zeeuwse gemeenschap, een blijde boodschap”, aldus een begeleidend pamflet.
Naast de uitkomst van de inspectie op 30 september (‘er bevindt zich een kerncentrale op het terrein van PZEM’) overhandigd de SSB de oud-burgemeester een vat ‘radioactief afval’. “Daarmee willen we duidelijk maken dat wij, als bewoners, met de rotzooi blijven zitten, terwijl u, als verantwoordelijk bestuurder, de benen neemt”.
Jodiumpil bij presentatie rampenplan
Aan de Zeeuwse Commissaris van de koningin wordt het rampenplan aangeboden. Dit plan behelst een draaiboek te zijn hoe gehandeld moet worden bij een ramp met de kerncentrale te Borssele. Volgens ‘Stop Borssele’ is zo’n rampenplan een schijnoplossing: “ons wordt het idee opgedrongen dat kernenergie veilig is als er een rampenplan beschikbaar is”. Verdere bedenking van de actiegroep is onder meer dat het plan niet voorziet in paniek reacties: “mensen laten zich niet door een overheid bemoederen als andere belangen (bijv. veiligheid gezin) voorop staan.” Ook het feit dat in het nu beschikbare plan alles is gebaseerd op zgn. stralingsgebieden in cirkels, terwijl “een kind weet dat de vrijkomende radio-aktieve straling zich niet in een cirkel verplaatst maar door de wind in een bepaalde richting geblazen en verspreidt wordt” wordt vreemd gevonden. ‘Stop Borssele’ ziet zich dan ook genoodzaakt “wederom aktie te voeren tegen de kernenergie lobby.” Alle bezoekers én de CdK krijgen jodiumtabletten aangeboden.