2 september 1985: Rondreizend locatiekeuze circus
|
Zoeken: tegen, 1990-1999, Gelderland
Uitkomsten
- 1990-1999:
- de jaren in dit decennium
Geld over de balk smijten in Dodewaard
Na een flinke wandeling door het dorp Dodewaard, demonstreren ongeveer 50 mensen bij de kerncentrale tegen het ‘over de balk gooien’ van geld voor kernenergie. Er wordt ter plekke geld gedrukt en over de balk (de toegangsslagboom) gesmeten. Ook is er een Rad van Waanzin, deelnemers kunnen een inspectietocht in de kerncentrale winnen en iedereen krijgt een jodiumpil: in te nemen in geval van een ongeluk. Tevens is het de herdenking van 4 jaar Tsjernobyl.
Politiespion uit beweging verwijdert
Hoewel dit niet echt een actie door de anti-kernenergie beweging is, is die toch van groot belang voor de anti-kernenergie strijd. Joop uit Tiel wordt ontmaskerd als politiespion. Joop was sinds 1980 actief binnen onder andere de anti-kernenergie beweging en heeft tientallen acties verraden en over iedereen die hij tegenkwam verslag aan de politie gedaan. De politie bepaalde naar welke vergaderingen en acties hij toe moest. Hoewel er bij bepaalde groepen al enige tijd verdenkingen waren, kwam de ontmaskering voor de meeste mensen als een complete verrassing en duurde het lang voor dit verwerkt was.
Joop is die dag uitgenodigd voor een vergadering, naar eigen zeggen “door Laka”, en wordt “verhoord en bedreigd met elektriciteit door acht mensen met bivakmutsen”. Een persoon wordt later gearresteerd en zit een week in voorarrest. Veroordeeld wordt hij niet omdat Joop in het proces verbaal o.a. verklaart “het geluid te horen van een witte Mercedes-bus die weg rijdt”. De rechter vindt dat nogal merkwaardig en neemt al zijn verklaringen wat minder serieus.
Een ander gevolg van de ontmaskering is enorme publiciteit rond de Binnenlandse Veiligheids Dienst (BVD) die daar niet erg tevreden mee is. Op 24 november nemen ruim 1500 mensen deel aan een grote strijdbare demonstratie tegen de snuffelstaat in Nijmegen. Het boek 'De Tragiek van de geheime dienst' over de PID (de Politie-inlichtingen Dienst) in diezelfde plaats (waarin ook het verslag van Joop’s ontmaskering) mag door een gerechtelijke uitspraak in een aantal winkels niet langer verkocht worden en door de verspreider niet langer verspreidt.
Niet nog 10 jaar Dodewaard
De SEP heeft aangekondigd Dodewaard tien jaar langer dan gepland open te willen houden. Als reactie daarop wordt er een openbaar aangekondigde blokkade georganiseerd. Ruim 100 mensen nemen deel en de beweging tegen kernenergie wordt, door wat gezien wordt als een zeer geringe opkomst, voor de zoveelste keer doodgewaand door de media. Een groep jongeren (“uit Opheusden”, volgens de plaatselijke krant) is hinderlijk aanwezig en vallen demonstranten lastig. Wat dat betreft lijkt er nog weinig veranderd: demonstreren in Dodewaard wordt niet door iedereen op prijs gesteld. Na enkele uren wordt de blokkade opgeheven.
Actie tegen bestralen voedsel
De eerste directe actie tegen voedselbestraling in Nederland, en ook nog eens de eerste keer dat de anti-kernenergie beweging hier actie tegen voert. Ongeveer 20 mensen bezetten het internationale hoofdkantoor van Gammaster in Ede. Ze vinden dat voedselbestraling overbodig is, niet geheel ongevaarlijk, radioactief afval produceert en wordt gebruikt als legitimatie van kernenergie. De actie is ook uit solidariteit met het verzet tegen een nieuwe vestiging van Gammaster in Westport, Ierland.
Later blijken er bij de bezetting berichten gevonden te zijn over een, tot dan toe nog niet in de pers verschenen, ernstig ongeluk in Israël een jaar eerder, waarbij een werknemer zoveel straling opliep dat hij binnen enkele dagen overleed.
Protest tegen gedoogvergunning kerncentrale Dodewaard
De regering besluit dat de kerncentrale Dodewaard door mag draaien met een gedoogvergunning, nadat de Raad van State de exploitatievergunning heeft vernietigd. Er is volgens de RvS geen inspraakronde geweest en ook geen veiligheidsonderzoek. Als reactie op het niet sluiten van de centrale blokkeren 20 activisten de toegangspoort. De politie grijpt niet in omdat de blokkade zich beperkt tot 1 weghelft.
Oefenen voor als de discussie weer zal oplaaien
Opzich niet zo'n bijzondere actie: vernielingen op het SEP-terrein in Arnhem komen vaker voor, maar wel een bijzonder grappige persverklaring. De 'anti-imperialistiese' groep 'Vrijheid voor Toetachamon' is tegen kernenergie en ziet voldoende aanleidingen om er weer eens wat tegen te doen: "kunnen we oefenen, voor als de diskussie over nieuwe kerncentrales weer zal oplaaien".
Actie tegen opwerken brandstof bij Dodewaard
Greenpeace voert actie in Dodewaard tegen de nieuwe Thorp-opwerkingsfabriek in het Britse Sellafield die dan in gebruik wordt genomen. Thorp is de fabriek waar de brandstof uit Dodewaard opgewerkt moet gaan worden. Daarmee is Nederland rechtstreeks verantwoordelijk voor de radioactieve vervuiling van de Ierse Zee en de stranden in de buurt van Sellafield en dus ook voor het grote aantal leukemiegevallen in de omgeving van het complex. De werknemers van Dodewaard moeten zich een weg banen door voor 'doodliggende' actievoerders.
Wandelen for een nucleair-vrij Europa
Op 12 januari zijn ze in Brussel tegen kernenergie en kernwapens gaan wandelen en via Engeland en Frankrijk zijn ze in maart in Nederland aangeland. Het is een groep van zo’n 80 wandelaars die in totaal 1500 km gaan lopen en op 12 oktober in Moskou aan willen komen. De actie ‘Walk For a Nuclear-Free Europe’ is georganiseerd door For Mother Earth. Op 18 maart zijn 150 wandelaars en sympathisanten bij de kerncentrale van Dodewaard. Een delegatie krijgt een gesprek (wat niets oplevert) met de directeur, terwijl de overigen zich vermaken voor de hoofdpoort, waardoor het verkeer in en uit de centrale voor een middag stil ligt. De politie grijpt niet in, en de sfeer is zeer vriendelijk.
Dodewaard: stroom valt uit na sabotage
De stroomtoevoer naar kerncentrale Dodewaard wordt gestopt door sabotage aan de hoogspanningsleiding in de buurt. Door kortsluiting teweeg te brengen ongeveer een kilometer van de kerncentrale, ontstaat op 20 meter hoogte een explosie in de leiding. De elektriciteitsuitval wordt in de kerncentrale onmiddellijk door de noodstroomvoorziening overgenomen.
In de eerste helft van de jaren tachtig gebeurde het regelmatig dat hoogspanningsleidingen gesaboteerd werden uit protest tegen het kernenergie. Meestal werden die dan opgeëist door het ‘Verzetsfront Willy Wortel en de Lampjes’. Zover bekend is deze actie niet opgeëist. Het is ook een beetje vreemd moment, want de kerncentrale is al in maart 1997 definitief gesloten, hoewel de splijtstof nog wel aanwezig is. De daders zouden zich in een gestolen auto uit de voeten hebben gemaakt. Ook al niet echt de werkwijze van antikernenergiegroepen als Willy Wortel. Toch is de burgemeester van Dodewaard in eerste instantie “er van overtuigd dat de tweemansactie rechtstreeks tegen de kerncentrale bedoeld was.” Later ontstaan er wel twijfels over het motief; misschien toch gewoon malloten?