19 oktober 1984: Geen Bossche 'Piek voor Atoomelektriek'
|
Zoeken: tegen, Installatie, 1980-1989, Gelderland
Uitkomsten
- Installatie:
- een actie op, in, of in de onmiddellijke omgeving van een nucleaire installatie.
- 1980-1989:
- de jaren in dit decennium
Etherpiraten tegen Dodewaard
Tijdens een rampenoefening bij de kerncentrale in Dodewaard en de BB-bunker in Arnhem, wordt de communicatie ernstig gestoord door etherpiraten. De informatie over de oefening, met een scenario dat er jodium en edelgassen waren ontsnapt uit de reactorruimte, komt zo verminkt over dat er op een ander kanaal overgeschakeld moet worden.
Er is afgesproken dat bij een volgende oefening van de rampenregeling de Radio Controle Dienst extra peilwagens zal inzetten om etherpiraten uit de lucht te halen.
Geen KEMA-afval in zee!
In Arnhem wordt een manifestatie gehouden rond het KEMA-afval probleem. De maandag erna moet begonnen worden met het afgraven van het radioactief afval, in de tientallen jaren daarvoor begraven op het KEMA-terrein. Enkele honderden mensen luisteren naar speeches en muziek in Musis Sacrum. De groepen vinden weliswaar dat het afval van het KEMA terrein weg moet, maar vinden de plannen om het afval in zee te dumpen belachelijk en kondigen nu al acties aan tegen de transporten eerst naar het ECN-terrein en later voor de dumpingen.
Dode vis voor KEMA
Onder het motto 'De Zee bedankt KEMA' wordt voor de poort van de KEMA in Arnhem 400 kilo rotte vis gedumpt. Dit als protest tegen het feit dat het radioactieve afval, dat op het terrein opgegraven wordt, in zee gedumpt gaat worden. Dumpen "is funest voor de zeeflora en -fauna, maar ook voor de rest van het milieu en dus uiteindelijk voor de mens". Ook Neptunus is aanwezig.
Dodewaard: 'Niet oplappen maar opdoeken'
'Niet oplappen, maar opdoeken'. Onder dit motto is er een demonstratie in Arnhem tegen de reparatie van de kerncentrale in Dodewaard. De demonstratie is in Arnhem bij het terrein van de Arnhemse Instellingen (SEP, KEMA, etc.) een machtig bolwerk van de atoomlobby én de plaats waar de directie van de kerncentrale zetelt.
De reparatie waar de protesten zich vooral tegen richten, behelst het vervangen van een koelwaterinlaat aan het reactorvat, een zeer moeilijke, dure en gevaarlijke operatie. De plek is zó radioactief besmet dat de reparatie op afstand moet gebeuren. De centrale ligt er drie maanden voor stil.
1500 mensen blokkeren enige tijd de hoofdpoort van de KEMA en dringen door tot op het terrein, waar ze worden tegen gehouden door agenten met honden. Na afloop is er een manifestatie in de Stokvishal waar het startsein wordt gegeven voor het weigeren van een deel van de elektriciteitsrekening, om de maatschappijen onder druk te zetten hun aandelen in de GKN te verkopen en te stoppen met kernenergie.
Blokkade uranium: weg van de snelweg
Twee keer per week rijden er transporten (3 á 4 vrachtwagens) met UF6 van Rotterdam naar de UCN in Almelo.[foto] Uraniumhexafluoride (UF6) is een licht radioactief, maar zeer giftig, gas. Om uranium te kunnen verrijken door middel van ultracentrifuge zoals in Almelo gebeurt, moet het een gas zijn. De transporten komen uit Springfields (Groot-Brittannië) en het uranium komt voor een deel uit Namibië.
Na veel onderzoek en posten is er enige regelmaat in deze transporten ontdekt: ze rijden meestal op dinsdag en donderdag. Al eerder is een actie gepland, maar die ging bij gebrek aan een UF6-transport niet door. Maar deze donderdag lukt het wel. Door in de Engelse haven te posten is er de zekerheid dat de vrachtwagens inderdaad op de passagiers(!)-boot gaan. Na een telefoontje naar Nederland, wordt op 2 verschillende plaatsen verzameld. De eerste blokkade is op de E-8 bij Apeldoorn. Het stoppen van het transport lukt door met een aantal busjes naast elkaar op de afgesproken plek langzaam af te remmen, waardoor er een file ontstaat met daarin de 3 vrachtwagens UF6. Ongeveer 80 mensen stormen op de auto's af, maar omdat lang niet iedereen weet hoe ze er uit zien, gaan er groepjes voor willekeurige vrachtauto's zitten. Deze onvolkomenheid lost zicht echter vanzelf op. Een politieporsche (het transport wordt niet door politie begeleid) is zeer snel ter plaatse en één rijstrook wordt vrijgemaakt waardoor de file zich langzaam weer oplost. Als er na lang wachten genoeg politie is, begint men met het ontruimen. Eerst sleept men iedereen weg, maar als dat onbegonnen werk blijkt (iedereen sluit achteraan aan) vallen er wat rake klappen. Na enige tijd kan het transport, nu wel door politie begeleid, verder rijden.
De publiciteit die de actie krijgt is kwantitatief veel, maar kwalitatief slecht; niemand van de pers lijkt de moeite te hebben genomen om de brochure over de transporten 'Uraniumhexafluoride; snel weg van de snelweg' die ze hebben ontvangen, door te lezen. Daardoor blijft het in de berichtgeving onduidelijk wat UF6 precies is. Dat veranderd een half jaar later als de Mont Louis met aan boord containers UF6, na een aanvaring op de Noordzee zinkt.
De blokkade actie is de eerste actie van de basisgroepen onder de nieuwe naam: Basisgroepen tegen Kerngeweld en Militarisme.
Kalkar (s)loop
Een estafette tussen de kerncentrale in Dodewaard en de kweekreactor in Kalkar, net over de grens bij Nijmegen, onder de titel 'Kalkar (s)loop, breekijzers tegen kernenergie', georganiseerd door de Energiewinkel in Nijmegen. Ruim 100 mensen kijken toe, of lopen een stukje mee. In Kalkar wordt er een deur geforceerd met breekijzers van piepschuim.
Poging tot bezetting terrein kerncentrale Dodewaard
"Het succes van het politieoptreden was volledig gelegen in het verrassingseffect. De gehele nacht zat de ME geconsigneerd in busjes op 20 km afstand van de centrale. Met 10 man extra personeel van de Rijkspolitie is afgelopen nacht rond de centrale gesurveilleerd. Ook bevond zich 17 man Rijkspolitie op het terrein van de centrale zelf". Aldus burgemeester Goldberg van Dodewaard in de Telegraaf onder de dreigende kop: 'Dodewaard bestormd'.
Nadat de eerste poging om weer 'voet aan wal' in Dodewaard te krijgen goed gelukt is (de blokkade op 9 november '84), gaat er een groepje bezig om de volgende fase voor te bereiden. Deze zal een stap verder moeten gaan dan een blokkade: een terreinbezetting. Dat is in Dodewaard niet zo gemakkelijk: ten tijde van de massale acties in '80 en '81 is er van het kerncentraleterrein een schier onneembaar fort gemaakt; voor miljoenen guldens zijn er veiligheidsmaatregelen aangebracht. Een andere moeilijkheid is het feit dat de centrale meestal van drie kanten omgeven is door water en de vierde zijde is alleen bereikbaar via kilometers baggeren door weilanden. Bij laagwater is het terrein aan nog één kant bereikbaar. Om op het terrein te komen, moet men door twee rijen hekken (waar honden tussen kunnen lopen), een NATO-prikkeldraad versperring en daarvoor al over een laag hekje en door zo'n 5 meter brede strook met ingegraven scherpe stalen punten waar je slechts heel langzaam en voorzichtig doorheen kunt slalommen.
Zover komen de meeste van de ruim 225 actievoerders/sters die morgen tegen zessen echter niet. De schijnwerpers op het terrein gaan aan en daar achter zijn de schimmen van ME'ers te ontwaren. Gelijktijdig komt er van achteren een groep ME'ers die de demonstranten/es insluiten: uitgelekt! Wat niet in de pers komt is het feit dat de ME in een boerderij zit, precies op de plek waar de groep de uiterwaarden in gaat. Toeval? Het is weliswaar de meest voor de hand liggende plaats, maar tot een paar dagen daarvoor was het de bedoeling om van de andere kant te komen. De meeste mensen hoorden pas op de verzamelplekken dat het plan veranderd was. Duidelijk is dat de politie wil voorkomen dat de activisten/es in de gaten krijgen dat de actie is uitgelekt: de ME wordt aangevoerd in gesloten vrachtwagens en er is geen merkbaar toegenomen activiteit rond de centrale die nacht. Men heeft duidelijk de les van Volkel/Woensdrecht geleerd, waar van te voren bekend werd gemaakt dat men van de actieplannen op de hoogte was (minister president Lubbers op tv!), waardoor op het laatste moment voor een alternatieve actie (Volkel) gekozen werd.
Informanten/infiltranten of gewoon onvoorzichtigheid? Dat blijft onduidelijk. Wel duidelijk is, dat de actievorm (redelijk massale geheime acties) aan een herbezinning toe is én dat de fasegewijze actieplannen rond de centrale in Dodewaard een geduchte vertraging op zal lopen. De derde fase zou, zo was de bedoeling, een openbaar aangekondigde actie moeten zijn.
'Is het hier oorlog?' in Dodewaard
Een korte blokkade van de kerncentrale in Dodewaard door de actiegroep 'Is het hier oorlog?'. Deze groep protesteert al sinds jaren tegen het militaristische karakter van de Nijmeegse 4-daagse. Sinds ze niet meer officieel deel mag nemen daaraan, lopen ze een alternatieve route. De blokkade van de 60 wandelaars duurt een half uur en door de aanwezige 10 agenten wordt niet ingegrepen.
'Drum Dodewaard dicht!'
Als ondersteuning van een proces door de Vereniging Milieudefensie tegen de Staat om de sluiting van de kerncentrale in Dodewaard af te dwingen, wordt door ongeveer 200 mensen een lawaaiactie gehouden voor de hoofdpoort. Ruim een uur lang wordt met trommels, olievaten en nog veel meer waar lawaai mee te maken valt, een oorverdovend spektakel geproduceerd: “Drum Dodewaard Dicht!”
Een uniek feit: voor het eerst in de geschiedenis was er een vergunning aangevraagd voor een dergelijke actie bij de kerncentrale Dodewaard (en verleend).
Muur tegen Dodewaard
Ruim 90 mensen (veel meer dan verwacht door de korte voorbereidingstijd en de uitzending van de voetbalwedstrijd Nederland-West-Duitsland), herdenken de ramp in Tsjernobyl bij de kerncentrale in Dodewaard. Ook onder het motto: 'Draag je eigen steentje bij' wordt door iedereen kartonnen dozen opgestapeld voor de toegangspoort. De muur (2 meter hoog en 10 meter lang) onttrekt de kerncentrale aan het oog en wordt na een uur in brand gestoken. Doordat de demonstranten allemaal lichtgevende doodshoofdmaskers op hebben, is het een zeer indrukwekkend gezicht. De bedrijfsbrandweer doet verwoede pogingen het vuurtje uit te krijgen, hetgeen maar matig lukt. De ruimschoots aanwezige politie grijpt niet in. Veel herinneringen aan de actie in 1981 als de brandweer poederblussers inzetten en het weer lijkt of traangaswolken de kerncentrale omhullen