25 september 2000: Blokkade van bussen internationaal congres
|
Zoeken: 1979
Uitkomsten
- 1970-1979:
- de jaren tussen 1970 en 1979
10 Jaar Dodewaard - 10 jaar straling
De kerncentrale in Dodewaard is 10 jaar in bedrijf. In het dorp Dodewaard wordt een manifestatie, infomarkt en discussie middag gehouden. Sprekers hebben het o.a. over de medische gevolgen van straling en een bevolkingsonderzoek in Lingen (vlak over Duitse grens) waar in de buurt van een kerncentrale een verhoging van leukemie-gevallen aangetroffen is. Door de landelijke media aandacht naar aanleiding van het ongeluk in de Amerikaanse kerncentrale Harrisburg, op 28 maart, dan volop in het nieuws, verandert het plaatselijke karakter van de manifestatie. Een stille fakkelwake op het marktplein de nacht voorafgaand wordt afgebroken nadat de brandweer eist dat de fakkels uitgemaakt worden.
Harrisburg is overal!
Naar aanleiding van het ongeluk in de Amerikaanse kerncentrale in Harrisburg (28 maart), wordt er een demonstratie georganiseerd bij de kerncentrale in Borssele. Juist daar, omdat Borssele een zelfde soort reactor is als Harrisburg. Zeker 2000 mensen nemen er aan deel. Marijke Overbeek (voorzitster Landelijk Energie Komitee): "Harrisburg dreigt overal. Men zegt nu wel dat de kerncentrale in Borssele zo veilig is, maar dat dachten ze van die van Harrisburg ook". 'Zekerheid over veiligheid' is dan ook het motto.
Ongeveer 400 mensen bestormen na afloop van de demonstratie het terrein van de naast de kerncentrale gelegen conventionele centrale; het hek wordt vernield en er worden leuzen geverfd. De politie grijpt niet in.
Zes dagen lopen tegen kernafval
Demonstranten houden een zes dagen durende protesttocht van Groningen naar Den Haag, uit protest tegen de plannen tot proefboringen voor de mogelijke opslag van radioactief afval in Noord-Nederland. De 12de komen ze aan in Den Haag en bieden PvdA-kamerlid Meijer hun schoenen, een miniboortoren en een vat 'radioactief afval' aan. De standpunten van politieke partijen in Den Haag wijken af van die in de Noordelijke provincies waar alle partijen unaniem tegen proefboringen zijn.
Eerste blokkade-aktie BAN
Tien mensen sluiten de hoofdpoort van de UCN in Almelo en blokkeren de toegang. Ze noemen zich BAN: Breek Atoomketen Nederland. Doel van de actie is het uittesten van de actievorm (geheim voorbereidde, directe, geweldloze acties) en het behalen van publiciteit. Het resultaat is veel publiciteit en de ervaring dat met een degelijke voorbereiding dergelijke acties goed uitvoerbaar zijn.
BAN is één van die zeldzame initiatieven die, blijkens de buitengewoon snelle groei van de groep, precies op het goede moment genomen worden. De actievorm en vooral de organisatievorm, worden zeer bepalend voor de strijd tegen kernenergie. BAN groeit enorm snel en wordt gevormd door kleine (vrienden/innen) groepjes; er is geen leiding en besluiten worden genomen met consensus (ieders instemming). BAN is ontstaan uit een gevoel van machteloosheid en teleurstelling. Na de grote anti-UCN-demonstratie (maart '78: 40.000 mensen!), neemt het kabinet toch het besluit om de UCN uit te breiden. "Een aantal mensen was door deze gang van zaken zeer teleurgesteld en zocht naar andere middelen. Getolereerde protesten, zoals demonstraties en handtekeningenacties, bleken niet of nauwelijks resultaat te hebben. Wat nu te doen? Wil je kernenergie en aanverwante zaken bestrijden, dan moet je blijkbaar de objecten zelf -centrales, transporten, uc-fabriek- aanpakken. Dit aanpakken kan bestaan uit blokkeren, bezetten, hinderen en/of sabotage", (Marriët, Kees en Allard in: Vrij aan de ketting).
Er wordt heel duidelijk gekozen voor geweldloze actie, dat wil zeggen dat zij geen geweld gebruiken; zich lijdzaam verzetten maar niet meewerken bij een ontruiming.
Werknemers weigeren overslag radioactief afval
Al 11 jaar lang komt er elk jaar een trein met radioactief afval uit Zwitserland aan bij de Hoogovens in IJmuiden. Dit (laag- en middel actief) afval wordt samen met net Nederlandse en Belgische kernafval in de oceaan gedumpt. Veertig werknemers van de Hoogovens laten dit jaar weten dat ze niet betrokken willen worden bij het lossen van deze trein. De vakbonden nemen deze eis over en de 40 worden inderdaad niet ingezet bij het lossen van de trein en laden van het dumpingsschip. "Te riskant" zeggen ze, en bovendien vinden ze het “uit milieu-oogpunt een slechte zaak dat het afval vervolgens in de Atlantische Oceaan wordt gedumpt”. De vakbonden nemen deze eis over, dreigen met acties als de Hoogovens ‘het hard gaan spelen’ en de 40 worden inderdaad niet ingezet bij de werkzaamheden.
Enorme opkomst demonstratie Gasselte
Op een internationale bijeenkomst eind 1978 in Basel (Zwit.) is besloten tot internationale actiedagen tegen kernenergie tijdens het Pinksterweekend van 1979. Op een vijftiental plaatsen in Europa wordt dan gedemonstreerd voor het opschorten van alle atoomenergieprojecten en een stop voor de export van kerncentrales en radioactief afval. Voor Nederland is besloten te demonstreren op 2 juni in Gasselte en Doel (België) en op 3 juni in Kalkar.
De demonstratie in Gasselte is vooral gericht tegen de mogelijke opslag van radioactief afval in zoutkoepels.
De opkomst is overweldigend: ruim 25.000 mensen! Vooral de lokale bevolking in Noord-Nederland waar de voor de opslag aangewezen zoutkoepels liggen, is fel tegen de opslag. Speciaal de aangekondigde proefboringen die de zoutkoepels op hun 'geschiktheid' moeten testen, worden fel bekritiseerd. Er worden dan ook harde acties aangekondigd als die proefboringen beginnen.
Bijzonder is ook dat op deze demonstratie voor het eerst de Nederlandse editie van de (semi-illegale) strip Asterix en de kerncentrales verkocht wordt. Deze zal de komende jaren zeer populair worden.
Demonstratie tegen dumpingen
Een demonstratie in IJmuiden tegen het dumpen van radioactief afval in zee, dat enkele dagen later verwacht wordt. Ongeveer 1500 mensen lopen op deze zondag mee. Jan Ruyter (pastor Kritische Gemeente IJmond): "Terwijl één van de voorwaarden voor de dumping in Europees verband is, dat de precieze gegevens van wat er gedumpt wordt, enige maanden van te voren bekend moeten zijn, komt minister Ginjaar alleen met de onnozele mededeling, dat het eigenlijk alleen maar om wat watjes en injektienaalden uit ziekenhuizen gaat".
Blokkades tegen dumpingstransporten
Meteen op de avond van de demonstratie ketenen zich mensen van BAN en de stroomgroep Haarlem/IJmond vast aan de poorten van de ECN in Petten, waar vanuit het (Nederlandse) radioactief afval vervoerd moet worden voor de dumping. De kettingen worden echter snel door de politie doorgeknipt.
Maandag 's morgens om 4 uur worden opnieuw, nu door 80 mensen, de poorten van de ECN geblokkeerd. Om 10 uur wordt er door de ruimschoots aanwezige politie hard ontruimd: mensen worden aan hun haren weggesleept. Als de demonstranten/es opnieuw een blokkade groeperen, worden ze direct weer ontruimd. Toch loopt het transport zo'n zes uur vertraging op. Het dumpschip, de 'Marijke Smits', kan vertrekken, al wordt het wat gehinderd door een aantal rubberbootjes van Greenpeace.
Niet iedereen is even enthousiast over de actievorm, vooral de uiterst principiële keuze van BAN voor geweldloosheid levert enige wrijving op. Een ontwikkeling die zich de volgende jaren voort zal zetten.
Dodewaard-discussie in Provinciale Staten
Als in de Provinciale Staten van Gelderland een informatieavond gehouden wordt (in eerste instantie voor de statenleden) over de veiligheid van Dodewaard hebben ongeveer 50 mensen zich opgesteld om te protesteren tegen het feit dat er geen discussie mag plaats vinden. Onafhankelijke wetenschappers mogen geen vragen stellen, en de door de minister gestuurde deskundigen mogen niet antwoorden op vragen die "vooruitlopen op de Brede Maatschappelijke Diskussie".
Blokkade Urenco Almelo
De tweede BAN-actie bij de UCN in Almelo. De aktievorm, geweldloze directe actie, slaat enorm aan: waren er bij de eerste actie 10 mensen betrokken, nu zijn er dat al zo'n 100.
's Morgens om half zeven worden vier poorten van het complex geblokkeerd. De actie is uitsluitend gericht tegen het bouwverkeer voor de uitbreiding. Het personeel van de UCN zelf, mag er wel door. Aan hen wordt een pamflet uitgedeeld waarin tekst en uitleg over de actie: het bedrijf is het startpunt van de nucleaire keten, die uiteindelijk leidt tot het vervaardigen van kernwapens.
Mensen worden via de media (die zeer veel belangstelling tonen) opgeroepen de actie te ondersteunen en naar Almelo te komen om deel te nemen. Na verloop van tijd worden ze door de politie zeer rustig ontruimd.