23 september 1985: Inbraak bij bouwbedrijf reactorvaten
|
Zoeken: in
Uitkomsten
Stel bouw kerncentrales uit!
Ruim 300 mensen demonstreren eerst bij de kerncentrale in Borssele en later in Goes. Het is georganiseerd door het pas opgerichte Landelijk Energie Komitee (een overkoepelende organisatie van veel antikernenergie groepen, maatschappelijke organisaties en politieke partijen). Het LEK besluit tot de demonstratie door de plannen voor een tweede kerncentrale in Borssele waarvan al lang sprake is. Volgens de deelnemers moet het besluit voor drie nieuwe kerncentrales in Nederland minstens tot 1980 uitgesteld worden.
Eenvoudig ongezien op het terrein
Uit een reportage in de Nieuwe Revu ('Nederlandse kerncentrales wijd open voor sabotage') blijkt dat actievoerder Andre Schmidt al drie jaar lang het kerncentraleterrein van Borssele naar believen op en af loopt. Hij klimt over hekken, gaat het gebouw van de koelwaterinlaat in, e.d om aan te tonen dat de kerncentrale slecht beveiligd is en sabotage simpel. Eis: onmiddellijke sluiting van Borssele. Naar aanleiding van de reportage worden er extra veiligheidsmaatregelen genomen, maar steeds opnieuw zal blijken dat het mogelijk is op het terrein of bij de koelwaterinlaat te komen.
Autodemonstratie tegen afval in zoutkoepels
Ruim 100 auto's nemen in het Groninger land deel aan een protesttocht langs plaatsen die voor de opslag van radioactief afval in zoutkoepels in aanmerking komen. De tocht georganiseerd door het Volkscongres (CPN) gaat van Pieterburen naar Winschoten. Er is veel verzet tegen de plannen voor opslag in zoutkoepels en ook tegen de West-Duitse plannen om vlak over de grens in Wahn een opwerkingsfabriek te bouwen
Geen verrijkt uranium voor Brazilië
Omdat UCN verrijkt uranium wil leveren aan de militaire dictatuur in Brazilië demonstreren zo'n 250 mensen in Almelo bij de fabrieken aan de Bornseweg. Vooral de PPR, die sterk vertegenwoordigd is in de lokale milieuraden, is ook landelijk actief rond dit thema. Toch gaat het in de speeches vooral over het feit dat uitbreiding 700 miljoen gulden gaat kosten en dus het argument van werkgelegenheid onzinnig wordt genoemd (‘Werkgelegenheid zonder radioactiviteit’). De politieke implicaties rond de levering en de internationale samenwerking, belangrijk voor de landelijke PPR, worden vrijwel niet benoemd. Toch lijkt ook de oppositie in de PvdA tegen de uitbreiding te groeien, zeer tegen de zin van minister-president Den Uyl in.
Boortoren bezet
In elk geval sinds juni 1976, toen de minister van Economische zaken, Lubbers, dat aankondigde, is bekend dat radioactief afval zou worden opgeslagen in de zoutkoepels onder de Noord-Nederlandse plaatsen Anloo, Schoonlo, Gasselte (Drenthe), Onstwedde en Pieterburen (Groningen). Om duidelijkheid te krijgen over of dat geologisch gezien mogelijk is, zullen er proefboringen gedaan moeten worden.
Tegen de opslag van het kernafval is bij de plaatselijke bevolking (en ook bij de gemeenteraden en de provincies) veel verzet.
De NAM (Nederlandse Aardolie Maatschappij) voert al enige tijd in het noorden proefboringen uit naar de aanwezigheid van aardgas. De actiegroepen hebben het vermoeden dat resultaten van die boringen gebruikt gaan worden bij de afweging of het mogelijk is in de zoutkoepels het kernafval op te slaan.
Eén van de spectaculairste acties tegen de proefboringen, vindt plaats op 25 januari '77 in Warffum, vlak bij Pieterburen. Daar bezetten 5 mensen (waaronder een fotograaf en een journalist van Nieuwe Revu) een boortoren van de NAM. Door een afleidingsmanoeuvre van ongeveer 20 mensen die een petitie en een taart aanbieden aan het personeel op de boorlocatie, kunnen de vijf ongestoord de boortoren inklimmen. Ze klimmen 34 meter (!) tot een platformpje, waar ze 10 uur blijven zitten, terwijl het stortregent en hard waait (windkracht 9). De reactie van de overheid geeft aan dat ze met de actie in hun maag zitten en niet weten hoe er op te reageren. Er wordt een crisiscentrum ingericht, wegen naar de boorlocatie worden afgezet en een helikopter, ambulances en Mobiele Eenheid worden opgetrommeld. Hoewel de bezetters/sters proviand voor enkele dagen bij zich hebben, stappen ze toch over in een hoogwerker als die naar tien uur door de ME wordt ingezet. Ze worden 15 uur vastgehouden (al het fotomateriaal wordt in beslag genomen) wegens overtreding van de mijnwet, wat inhoudt dat ze een boorlocatie hebben betreden.
De 4 activisten worden in december 1977 veroordeelt tot een boete van 225 gulden: “Het simpele feit dat men de centrale overheid wantrouwt is geen vrijbrief voor het begaan van strafbare feiten”, aldus de kantonrechter.
In 2011 verschijnt er een roman over de bezettings-actie door journalist Jan Folkerts: Torenval, een voorwereldlijk drama. Hij was een van de boortoren-bezetters.
Mobiele demonstratie tegen afval in zout
Een demonstratie tegen de plannen om kernafval op te slaan in zoutkoepels. Vijfduizend mensen trekken 4 uur lang in een 10 kilometer lange stoet van auto's, vrachtwagens, bussen en tractoren van dorp tot dorp in Noord-Nederland. Na afloop daarvan wordt er in Onstwedde (tussen Veendam en Stadskanaal) en 'de favoriete plaats voor deze opslag' een afsluitende demonstratie en manifestatie gehouden. Het geheel is georganiseerd door de regionale Alarmgroep Atoomplannen en het Landelijk Energie Komitee, bestaande uit milieugroepen en politieke partijen.
Geen levering verrijkt uranium aan Brazilië
De eerste grote demonstratie tegen de Ultracentrifugefabriek Nederland. Ongeveer 10.000 mensen komen naar Almelo om te protesteren tegen de uitbreidingsplannen van de verrijkingsfabriek, hoewel demissionair-premier Den Uyl de dag er voor meedeelde, dat de uitbreiding uitgesteld wordt. Die uitbreiding van de verrijkingscapaciteit moet plaats vinden voor o.a. een nieuw contract met Brazilië over de levering van verrijkt uranium. Dat land (een militaire dictatuur) is bezig de 'order van de eeuw' te bestellen in West-Duitsland (een aantal kerncentrales en een opwerkingsfabriek) en met het verrijkt uranium zijn ze dan technisch in staat atoombommen te maken.
Het personeel van de UCN plaats die dag een grote advertentie in de dagbladen, waarin ze meedelen zich bedreigd te voelen door de tegenstanders/sters van het project. Die zouden, aldus de advertentie, geen juist inzicht hebben óf volstrekt onware feiten hanteren in hun motivatie.
'Voor een ander energiebeleid'
"Stop Atoomplannen, 'n andere energiepolitiek". Onder deze leus in er een landelijke manifestatie in Utrecht. Hoewel er op 5000 mensen is gerekend, komen er 'maar' 3500. Ab Schravemade, die namens het NVV (na een fusie met de NKV FNV geworden) spreekt, zegt onder meer: "Werkgelegenheid lijkt de laatste tijd een heilig verklaarde koe, waar alles voor moet wijken. Welnu, werkgelegenheid en economische groei mogen best, maar die heilige koe moet ontheiligd worden en ander voer krijgen". Van te voren was er druk uitgeoefend op Schravemade door vakbondsleden die bij de UCN werken af te zien van het spreken op de manifestatie.
Nalin Swargs uit Sri Lanka plaatst het verzet tegen kernenergie in een breder kader: "Het verzet tegen kernenergie heeft pas waarde wanneer het leidt tot een beter begrip van het heersende maatschappelijke systeem en van de noodzaak om niet alleen de uitwassen ervan te stoppen, maar om het systeem in zichzelf te veranderen"
PPR: stop kernenergie; Borssele dicht!
Een groep demonstranten, voorafgegaan door doedelzakspelers, trekt langs de kerncentrale in Borssele. De demonstratie is georganiseerd door de PPR (Politieke Partij Radicalen). De partij heeft een week lang een actiepost vlak bij de kerncentrale in het dorp Borsele, waar iedereen telefonische inlichtingen kan krijgen over kernenergie. Het gebruik van kernenergie is onaanvaardbaar voor de partij. De PPR pleit in de campagne voor de Tweede Kamerverkiezingen van 25 mei voor het sluiten van de bestaande kerncentrales en het stopzetten van alle kernenergieprojecten (zie verkiezingsaffiche)
Sint op 'oplichtingsavond' over lokatie nieuwe kerncentrales
Op een voorlichtingsavond ('oplichtingsavond' noemen de plaatselijke milieugroepen het) van het Ministerie van EZ in Groningen over de eventuele bouwlocaties van kerncentrales komt hartje zomer opeens Sinterklaas en Piet binnen wandelen. Sint op een ongewoon moment en wegens het warme weer op sandalen, deelt mee dat hij ernstig verontrust over de atoomplannen spoorslags naar Groningen is vetrokken. Hij ontneemt de ambtenaren het woord en legt uit waarom de plannen slecht zijn. Hij heeft ook cadeautjes: de zaal krijgt zoethoudertjes, de ambtenaren een pakket bezuinigingsartikelen. De avond verloopt sowieso al in een wrevelige sfeer.