24 februari 1999: Muur tegen transporten hoog-radioactief afval naar COVRA
|
Zoeken: dodewaard, Gelderland
Uitkomsten
Actie tegen opwerken brandstof bij Dodewaard
Greenpeace voert actie in Dodewaard tegen de nieuwe Thorp-opwerkingsfabriek in het Britse Sellafield die dan in gebruik wordt genomen. Thorp is de fabriek waar de brandstof uit Dodewaard opgewerkt moet gaan worden. Daarmee is Nederland rechtstreeks verantwoordelijk voor de radioactieve vervuiling van de Ierse Zee en de stranden in de buurt van Sellafield en dus ook voor het grote aantal leukemiegevallen in de omgeving van het complex. De werknemers van Dodewaard moeten zich een weg banen door voor 'doodliggende' actievoerders.
Wandelen for een nucleair-vrij Europa
Op 12 januari zijn ze in Brussel tegen kernenergie en kernwapens gaan wandelen en via Engeland en Frankrijk zijn ze in maart in Nederland aangeland. Het is een groep van zo’n 80 wandelaars die in totaal 1500 km gaan lopen en op 12 oktober in Moskou aan willen komen. De actie ‘Walk For a Nuclear-Free Europe’ is georganiseerd door For Mother Earth. Op 18 maart zijn 150 wandelaars en sympathisanten bij de kerncentrale van Dodewaard. Een delegatie krijgt een gesprek (wat niets oplevert) met de directeur, terwijl de overigen zich vermaken voor de hoofdpoort, waardoor het verkeer in en uit de centrale voor een middag stil ligt. De politie grijpt niet in, en de sfeer is zeer vriendelijk.
Feest: Dodewaard gaat dicht!
Op 3 oktober heeft de SEP beslist Dodewaard te sluiten: er is 'geen perspectief voor kernenergie in Nederland'. Een grote verrassing. Milieuorganisaties besluiten snel een groot feest te organiseren voor oude en nieuwe activisten. Op zaterdag 2 november verrijst er een grote tent vlak bij de centrale. Muziekgroepen die begin jaren 80 ook speelden op de grote acties toen, besluiten nu ook weer te komen ('RK. De Veulpoepers'). Het feest heeft natuurlijk een duidelijk nostalgisch karakter. 's Avonds is er enige consternatie als een geplande fakkeloptocht naar de centrale op last van de politie afgelast wordt: dronken buurtbewoners dreigen met geweld. Er lijkt weer niets veranderd! Het feest wordt desondanks niet in mineur afgesloten: men weet immers: "wie het laatst lacht, lacht het best!"
Succesvolle blokkade transport Dodewaard
Een lege vrachtwagen die later de splijtstofstaven moet vervoeren naar de boot voor de opwerkingsfabriek in Sellafield, wordt op een testritje net buiten de poorten van de kerncentrale in Dodewaard geblokkeerd door Greenpeace. Omdat er sprake is van een lege vrachtwagen grijpt de politie niet in en lijkt het min of meer een mislukte actie. Maar Greenpeace houdt de blokkade, door middel van mensen met 'lock-ons' rond de wielen, vol. Op donderdag 20 maart, vier dagen na het begin, blijkt dat de boot die de vrachtwagen in Duinkerken op kwam halen onverrichter zake weer vertrokken is, omdat de vergunning afliep. Dan blijkt dat het transport werkelijk tegengehouden is en op die avond stopt Greenpeace met de blokkade.
Dodewaard: stroom valt uit na sabotage
De stroomtoevoer naar kerncentrale Dodewaard wordt gestopt door sabotage aan de hoogspanningsleiding in de buurt. Door kortsluiting teweeg te brengen ongeveer een kilometer van de kerncentrale, ontstaat op 20 meter hoogte een explosie in de leiding. De elektriciteitsuitval wordt in de kerncentrale onmiddellijk door de noodstroomvoorziening overgenomen.
In de eerste helft van de jaren tachtig gebeurde het regelmatig dat hoogspanningsleidingen gesaboteerd werden uit protest tegen het kernenergie. Meestal werden die dan opgeëist door het ‘Verzetsfront Willy Wortel en de Lampjes’. Zover bekend is deze actie niet opgeëist. Het is ook een beetje vreemd moment, want de kerncentrale is al in maart 1997 definitief gesloten, hoewel de splijtstof nog wel aanwezig is. De daders zouden zich in een gestolen auto uit de voeten hebben gemaakt. Ook al niet echt de werkwijze van antikernenergiegroepen als Willy Wortel. Toch is de burgemeester van Dodewaard in eerste instantie “er van overtuigd dat de tweemansactie rechtstreeks tegen de kerncentrale bedoeld was.” Later ontstaan er wel twijfels over het motief; misschien toch gewoon malloten?
Blokkades bij afvoer splijtstof uit stilgelegde Dodewaard centrale
Na jarenlang wachten en vergunningen die keer op keer werden vernietigd door de Raad van State is het eindelijk zover: het eerste transport met brandstof van de kerncentrale in Dodewaard naar de opwerkingsfabriek in Sellafield (sinds november 1996) kan eindelijk plaatsvinden. Greenpeace en WISE worden nog gedaagd voor de kortgeding rechter om bij voorbaat een verbod op acties te krijgen, maar dat lukt niet: de rechter zal pas uitspraak doen op de dag van het eerste transport. Daardoor ontstaat er echter wel een onduidelijke situatie en komt er van acties minder dan gepland. Wel voert GroenFront blokkadeacties op een tweetal wegen in Dodewaard en Zetten. Doordat ze de acties iets te vroeg beginnen, is iedereen al losgezaagd (ze zitten op de weg met hun armen in vaten met beton) op het moment dat het transport uit de centrale vertrekt. Ondertussen is in Vlissingen het schip dat het afval vervoert naar Engeland geënterd door Greenpeace. Maar als de vrachtwagen met het enorme politie-escorte daar arriveert is ook deze actie door de ME al beëindigd. Later die middag beslist de kortgeding rechter dat acties niet bij voorbaat verboden worden. In hoger beroep wordt er in juni 2001 alsnog een actieverbod van 12 maanden tegen Greenpeace (maar niet tegen WISE) uitgesproken.
Dodewaard verwacht tot eind 2002 elke 5-6 weken uitgewerkte splijtstof naar Sellafield te vervoeren via de haven van Vlissingen.
Blokkade ME-bus bij nieuw transport uit Dodewaard
Het tweede transport van Dodewaard naar Vlissingen wordt gehinderd doordat het Greenpeace lukt met een oude afgekeurde ME-wagen door de bewaking en afzettingen heen te komen en tot op de toegangsbrug te rijden. Daar ketenen ze zich vast. Een enorme afgang voor de politiemacht die dit juist had moeten voorkomen. Verderop de weg hebben zich weer GroenFront activisten vastgeketend. Al met al loopt het transport wat vertraging op en is er veel publiciteit rond de transporten. De Groep Bijzonder Opdrachten (een speciaal politieteam uit Arnhem) grijpt zeer gewelddadig in. Er worden klachten ingediend, maar zoals altijd leiden die niet tot veroordeling van het politiegeweld.
Dagvaarding voor Dodewaard
Onkruit Vergaat niet! probeert een dagvaarding aan iemand van de kerncentrale in Dodewaard te overhandigen. Tevergeefs, niemand wil het hebben. Een aantal activisten moet zich de dag erna voor de rechter verantwoorden voor acties tegen de transporten van Dodewaard, maar ze vinden dat niet zij, maar de kerncentrale, als producent van het afval, terecht zou moeten staan.