24, 25 mei 1969: ANVJ tegen ultracentrifuge en duitse atoombewapening
|
Zoeken: in, Radioactief afval, Zeeland
Uitkomsten
Tegen Borssele-2 en opslag kernafval
Omdat Borssele één van de meest voor de hand liggende locaties is voor de bouw van één of meer kerncentrales en tevens voor de interim-opslag van radioactief afval (50 tot 100 jaar), wordt er door ruim 1500 mensen tegen deze plannen gedemonstreerd in Middelburg. Het is één van de grotere demonstraties in Zeeland tegen kernenergie, zeker omdat deze een regionale opzet heeft en er vrijwel geen mensen van buiten Zeeland deelnemen.
Gemeenteraad: Horen, zien en zwijgen
In de gemeente Borsele moet, zo is besloten, de COVRA komen. De Centrale Organisatie Voor Radioactief Afval is opgericht om al het radioactieve afval te verzamelen en te beheren. De Interim-opslag moet in Borssele komen; enorme hallen waar het 50 tot 100 jaar zal blijven liggen tot dat er iets anders verzonnen is.
De eerste locatie voor het complex, 500 meter van de dorpskern op het terrein van de PZEM, is na veel verweer (92,9% is tegen) afgewezen. Een werkgroep komt met een nieuwe locatie verder van het dorp. B & W van Borsele nemen het advies zeer snel en onverkort over. De zitting in het gemeentehuis in Heinkenszand wordt verstoord door demonstranten die voor de B & W tafels gaan zitten, geschminkt als apen en met de borden waarop de tekst: “CDA horen, VVD zien, SGP zwijgen”.
Protestlied tegen opening COVRA-kantoor
Bij de opening van het COVRA-kantoor in Middelburg worden de genodigden ontvangen met anti-COVRA spandoeken en een heus anti-COVRA lied door enkele tientallen Zeeuwse demonstranten. Enkele genodigden van de receptie zijn duidelijk geïrriteerd en koelen hun woede op gekleurde linten die de actievoerders hebben opgehangen. 'Stop Borssele' is op haar beurt vooral geïrriteerd over de voorlichting van de Covra: "de Covra gaat voorbij aan alle gevaren die opslaan, verwerken en verbranding van radioaktief materiaal met zich meebrengen." Bij deze gelegenheid -"de eerste stap van de Covra om zich definitief in Zeeland te vestigen"- zegt 'Stop Borssele' te blijven actievoeren totdat het sluiten van de bestaande kerncentrales en andere nucleaire faciliteiten bereikt is.
2500 Bezwaarschriften van tafel geveegd
De deur van het COVRA-kantoor in Middelburg wordt dicht getimmerd met een groot bord waarop: “2500 bezwaarschriften, dat doet de deur dicht”. Tegen de vestiging van het afvalopslag-complex zijn in de laatste maanden meer dan 2.500 bezwaarschriften ingediend. Die zijn echter klakkeloos van tafel geveegd en absoluut niet serieus zijn genomen, vinden de Zeeuwse actievoerders van Stop Borssele.
Burgemeester als Mr .COVRA
De gemeenteraad van Borsele stemt in met de komst van de COVRA (10 voor, 4 -PvdA- tegen). Voor de vergadering in het gemeentehuis in Heinkenszand hadden demonstranten zich in de gang op de grond gevlijd, met spandoek: "Loopt de raad over ons heen...?". De raad deed dat figuurlijk wel maar letterlijk niet en liet de politie de zaak ontruimen. Van de burgemeester Van der Heuvel zijn de maanden ervoor affiches verspreid onder de kop ‘Mister COVRA’.
Burgemeester Borssele ‘neemt de benen’
Burgemeester Van den Heuvel van de gemeente Borsele (met één ‘s’) vertrekt. Op de afscheidsreceptie in Heinkenszand neemt de SSB (de Secret Service Borssele) de kans waar om nog eens te wijzen op de onfrisse zaken die onder zijn verantwoordelijk hebben plaatsgevonden. Dat het hem “gelukt is van werkkring te veranderen, is zowel voor hem, als voor de gehele Zeeuwse gemeenschap, een blijde boodschap”, aldus een begeleidend pamflet.
Naast de uitkomst van de inspectie op 30 september (‘er bevindt zich een kerncentrale op het terrein van PZEM’) overhandigd de SSB de oud-burgemeester een vat ‘radioactief afval’. “Daarmee willen we duidelijk maken dat wij, als bewoners, met de rotzooi blijven zitten, terwijl u, als verantwoordelijk bestuurder, de benen neemt”.
Poging bezetting bouwterrein COVRA
Weer eens een meerdaagse actie. In Borssele (officieel het Industriegebied Vlissingen-Oost, maar gelegen in Nieuwdorp, gemeente Borsele) moet de COVRA (Centrale Organisatie voor Radioactief Afval) faciliteit gebouwd worden. Hier moet de komende ‘50-100 jaar’ al het Nederlandse radioactief afval opgeslagen worden, in afwachting van definitieve opslag (in zoutkoepels?). Het laag- en middelactief afval (in zee gedumpt tot 1982) ligt nu tijdelijk allemaal in Petten en het hoogradioactief afval (de brandstof) ligt bij en wordt vervoerd naar de opwerkingsfabrieken en zal pas na 1995 terug komen (zo is de planning op dat moment). Hoewel er in de directe omgeving veel protest is tegen de opslag, kunnen acties niet op al te veel sympathie rekenen in het dorp.
Het terrein waar de COVRA-opslag gebouwd moet worden (enkele honderden meters van de kerncentrale) is omheind, en de bouw zal op maandag 7 mei beginnen. Vanaf vrijdagmiddag wordt er geprobeerd het terrein te bezetten, maar door een overmacht aan politie is dat onmogelijk. Wel wordt een tentenkamp getolereerd buiten de hekken van de COVRA. Ongeveer 70 mensen zijn dat weekend op het kamp en proberen telkenmale op het terrein te komen, hetgeen in kat-en-muis spelletjes resulteert. Zondag wordt er in Middelburg een brug geblokkeerd en het kantoor van de COVRA onder gekalkt. Maandagmorgen wordt om zes uur met een blokkade begonnen van het bouwverkeer. Dat verkeer wordt door de politie op een afstand gehouden en om halfacht vertrekken de actievoerders naar Middelburg om het COVRA-kantoor daar te blokkeren. Na enkele uren wordt die blokkade opgeheven en verlaten veel activisten (sommigen blijkens actieverslagen, met een flinke kater) Zeeland. In totaal worden dat weekend 11 mensen gearresteerd.
“Bouwen voor Covra? Weg vertrouwen!”
In de maand dat de Covra gaat beslissen welke bouwonderneming de opslagloodsen en kantoren in het Sloe-gebied mogen bouwen, voert ‘Stop Borssele’ actie. Want “Zeeuwse bouwaannemers gaan dan met elkaar in de slag om de "peanuts" binnen te halen die de hoofdaannemer uit mag delen in opdracht van de Covra direktie”. Onder het mom ‘Covra bouwen, weg vertrouwen’ worden er bij kandidaat bedrijven affiches afgeleverd en geplakt “waaruit blijkt dat wij niet zonder meer een bouwbedrijf z'n gaan laten gaan wanneer zij voor de Covra opdrachten uit gaan voeren”.
Bezetting COVRA-kantoor uitgelekt
Een geplande bezetting van het COVRA-kantoor in Middelburg mislukt. Als de actievoerders proberen binnen te dringen blijkt dat er al politie binnen is en ze ook nog worden opgewacht door de directeur die ze verzoekt ‘op te hoepelen’. De activisten komen niet verder dan de hal en na wat duw en trekwerk houden ze het voor gezien en gaan weer weg. Uitgelekt? Blijkbaar wel, maar de actie was maar in kleine kring bekend, dus hoe en door wie dan?
Nu wel gelukte bezetting COVRA
In het gebouw van het COVRA-kantoor in Middelburg wordt door 10 mensen de kamers van de directeur en de adjunct bezet. De kamers worden doorzocht en dat levert een lijst met bij de bouw betrokken bedrijven op die gepubliceerd wordt. De actie is een complete verrassing, dit in tegenstelling tot de bezetting van oktober 1990, die door toedoen van een infiltrant was uitgelekt. Na een uur verlaat iedereen vrijwillig het gebouw.