Zoeken: borssele, Covra & opslag op land, Zeeland
Uitkomsten
Tegen Borssele-2 en opslag kernafval
Omdat Borssele één van de meest voor de hand liggende locaties is voor de bouw van één of meer kerncentrales en tevens voor de interim-opslag van radioactief afval (50 tot 100 jaar), wordt er door ruim 1500 mensen tegen deze plannen gedemonstreerd in Middelburg. Het is één van de grotere demonstraties in Zeeland tegen kernenergie, zeker omdat deze een regionale opzet heeft en er vrijwel geen mensen van buiten Zeeland deelnemen.
Gemeenteraad: Horen, zien en zwijgen
In de gemeente Borsele moet, zo is besloten, de COVRA komen. De Centrale Organisatie Voor Radioactief Afval is opgericht om al het radioactieve afval te verzamelen en te beheren. De Interim-opslag moet in Borssele komen; enorme hallen waar het 50 tot 100 jaar zal blijven liggen tot dat er iets anders verzonnen is.
De eerste locatie voor het complex, 500 meter van de dorpskern op het terrein van de PZEM, is na veel verweer (92,9% is tegen) afgewezen. Een werkgroep komt met een nieuwe locatie verder van het dorp. B & W van Borsele nemen het advies zeer snel en onverkort over. De zitting in het gemeentehuis in Heinkenszand wordt verstoord door demonstranten die voor de B & W tafels gaan zitten, geschminkt als apen en met de borden waarop de tekst: “CDA horen, VVD zien, SGP zwijgen”.
Protestlied tegen opening COVRA-kantoor
Bij de opening van het COVRA-kantoor in Middelburg worden de genodigden ontvangen met anti-COVRA spandoeken en een heus anti-COVRA lied door enkele tientallen Zeeuwse demonstranten. Enkele genodigden van de receptie zijn duidelijk geïrriteerd en koelen hun woede op gekleurde linten die de actievoerders hebben opgehangen. 'Stop Borssele' is op haar beurt vooral geïrriteerd over de voorlichting van de Covra: "de Covra gaat voorbij aan alle gevaren die opslaan, verwerken en verbranding van radioaktief materiaal met zich meebrengen." Bij deze gelegenheid -"de eerste stap van de Covra om zich definitief in Zeeland te vestigen"- zegt 'Stop Borssele' te blijven actievoeren totdat het sluiten van de bestaande kerncentrales en andere nucleaire faciliteiten bereikt is.
2500 Bezwaarschriften van tafel geveegd
De deur van het COVRA-kantoor in Middelburg wordt dicht getimmerd met een groot bord waarop: “2500 bezwaarschriften, dat doet de deur dicht”. Tegen de vestiging van het afvalopslag-complex zijn in de laatste maanden meer dan 2.500 bezwaarschriften ingediend. Die zijn echter klakkeloos van tafel geveegd en absoluut niet serieus zijn genomen, vinden de Zeeuwse actievoerders van Stop Borssele.
Burgemeester Borssele ‘neemt de benen’
Burgemeester Van den Heuvel van de gemeente Borsele (met één ‘s’) vertrekt. Op de afscheidsreceptie in Heinkenszand neemt de SSB (de Secret Service Borssele) de kans waar om nog eens te wijzen op de onfrisse zaken die onder zijn verantwoordelijk hebben plaatsgevonden. Dat het hem “gelukt is van werkkring te veranderen, is zowel voor hem, als voor de gehele Zeeuwse gemeenschap, een blijde boodschap”, aldus een begeleidend pamflet.
Naast de uitkomst van de inspectie op 30 september (‘er bevindt zich een kerncentrale op het terrein van PZEM’) overhandigd de SSB de oud-burgemeester een vat ‘radioactief afval’. “Daarmee willen we duidelijk maken dat wij, als bewoners, met de rotzooi blijven zitten, terwijl u, als verantwoordelijk bestuurder, de benen neemt”.
Poging bezetting bouwterrein COVRA
Weer eens een meerdaagse actie. In Borssele (officieel het Industriegebied Vlissingen-Oost, maar gelegen in Nieuwdorp, gemeente Borsele) moet de COVRA (Centrale Organisatie voor Radioactief Afval) faciliteit gebouwd worden. Hier moet de komende ‘50-100 jaar’ al het Nederlandse radioactief afval opgeslagen worden, in afwachting van definitieve opslag (in zoutkoepels?). Het laag- en middelactief afval (in zee gedumpt tot 1982) ligt nu tijdelijk allemaal in Petten en het hoogradioactief afval (de brandstof) ligt bij en wordt vervoerd naar de opwerkingsfabrieken en zal pas na 1995 terug komen (zo is de planning op dat moment). Hoewel er in de directe omgeving veel protest is tegen de opslag, kunnen acties niet op al te veel sympathie rekenen in het dorp.
Het terrein waar de COVRA-opslag gebouwd moet worden (enkele honderden meters van de kerncentrale) is omheind, en de bouw zal op maandag 7 mei beginnen. Vanaf vrijdagmiddag wordt er geprobeerd het terrein te bezetten, maar door een overmacht aan politie is dat onmogelijk. Wel wordt een tentenkamp getolereerd buiten de hekken van de COVRA. Ongeveer 70 mensen zijn dat weekend op het kamp en proberen telkenmale op het terrein te komen, hetgeen in kat-en-muis spelletjes resulteert. Zondag wordt er in Middelburg een brug geblokkeerd en het kantoor van de COVRA onder gekalkt. Maandagmorgen wordt om zes uur met een blokkade begonnen van het bouwverkeer. Dat verkeer wordt door de politie op een afstand gehouden en om halfacht vertrekken de actievoerders naar Middelburg om het COVRA-kantoor daar te blokkeren. Na enkele uren wordt die blokkade opgeheven en verlaten veel activisten (sommigen blijkens actieverslagen, met een flinke kater) Zeeland. In totaal worden dat weekend 11 mensen gearresteerd.
“Bouwen voor Covra? Weg vertrouwen!”
In de maand dat de Covra gaat beslissen welke bouwonderneming de opslagloodsen en kantoren in het Sloe-gebied mogen bouwen, voert ‘Stop Borssele’ actie. Want “Zeeuwse bouwaannemers gaan dan met elkaar in de slag om de "peanuts" binnen te halen die de hoofdaannemer uit mag delen in opdracht van de Covra direktie”. Onder het mom ‘Covra bouwen, weg vertrouwen’ worden er bij kandidaat bedrijven affiches afgeleverd en geplakt “waaruit blijkt dat wij niet zonder meer een bouwbedrijf z'n gaan laten gaan wanneer zij voor de Covra opdrachten uit gaan voeren”.
Snelwegblokkade door overkill politie mislukt
Onder grote politiebewaking rijdt er vanuit Petten een transport met hoogradioactief afval (brandstof van de proefreactor op het ECN-terrein) naar de COVRA in Borssele. Aan dit eerste van drie transporten is veel juridisch en procedureel getouwtrek vooraf gegaan. De ECN zit met haar brandstof in de maag. Normaliter wordt dat getransporteerd naar de VS, waar de reactor ook haar nieuwe brandstof van krijgt. Maar door besluiteloosheid van de HFR-exploitanten om om te schakelen naar andere brandstof, wil de VS het afval niet terug nemen. De reactor moet sluiten als er geen oplossing gevonden wordt. Het afval wordt nu opgeslagen bij de COVRA in een loods voor laag- en middelactief afval. In Zeeland is er veel ongenoegen: ze voelen zich als vuilnisvat gebruikt. Al in april 1999 werden er door Greenpeace 7000 Zeeuwse protestkaarten afgeleverd bij het ministerie van Economische Zaken. Eerder al had de SP bij de COVRA actie gevoerd tegen het voornemen.
Zo’n 25 activisten (voornamelijk van de SP) proberen op de snelweg bij Rilland het transport te blokkeren. Maar de enorme overkill aan politie sluit de groep demonstranten op de parkeerplaats naast de snelweg in, als het transport in de buurt komt. Het is sinds lange tijd weer een eerste poging om tegen hoogradioactieve afval transporten uit kerncentrales actie te voeren.
Gebouw voor hoog-radioactief afval geopend
De koningin opent hoogstpersoonlijk het gebouw voor hoogradioactief afval (HABOG) bij de COVRA in Borssele. Veel maatschappelijke groepen nemen aanstoot aan het feit dat de koningin zich leent voor deze opening van een omstreden faciliteit. Zo plaatsen de Zeeuwse Milieu Federatie en Greenpeace advertenties en roept WISE de koningen in een open brief op niet te gaan. Demonstranten protesteren bij de ingang met spandoeken en rollenspel. De HABOG is omstreden omdat het gepresenteerd wordt als een oplossing voor het radioactief probleem. Voor een beperkte periode (ongeveer 100 jaar) zal het afval hier in opgeslagen worden. Wat er vervolgens de duizenden jaren daarna mee moet gebeuren is nog steeds, na 40 jaar internationaal onderzoek, onduidelijk. De HABOG is buitendijks gebouwd en met de stijging van de zeespiegel is dat geen vertrouwenwekkende locatie.