26 november 1960: Voor een Atoomvrij Nederland
|
Zoeken: tegen, Urenco/UCN, 1980-1989, Overijssel
Uitkomsten
- Installatie:
- een actie op, in, of in de onmiddellijke omgeving van een nucleaire installatie.
- 1980-1989:
- de jaren in dit decennium
- Overijssel:
- Provincie Overijssel
Geen rellen bij Urenco
Ongeveer 100 mensen van het Twents Energie Komite (TEK) en de basisgroepen houden een fietsdemonstratie tegen de aanwezigheid van de verrijkingsfabrieken in Almelo. De NOS zend een camerateam van 12 mensen om 'relletjes' te filmen. Ze keren onverrichterzake terug naar Hilversum.
Kerstblokkade UCN
225 mensen uit de Basisgroepen tegen kernenergie blokkeren voor de zoveelste maal het UCN-terrein in Almelo. In tegenstelling tot de vorige acties, die alleen gericht waren tegen het bouwverkeer dat nodig is voor de uitbreiding, mag nu ook het personeel van de UCN zelf niet naar binnen. Als de dagploeg niet naar binnen kan, arresteert de politie bij een poort 37 mensen, die niet na 3 sommaties opstaan en weggaan. De politie ontruimd steeds een poort als er verkeer naar binnen moet, maar tot verdere arrestaties komt het niet meer. Na enige uren trekken de overgebleven actievoerders/sters naar het politiebureau om de vrijlating te eisen van de 37. Deze worden in de loop van de dag in kleine groepjes vrijgelaten.
Justitie beklaagt zich erover dat bijna niemand zijn/haar naam wil noemen. Zij vindt dat iedereen die gebruikt maakt van dit recht "de rechtsstaat uitholt".
Meerdaagse blokkade UCN-terrein
De tweede massale meerdaagse blokkadeactie tegen kernenergie. Na de blokkade in Dodewaard (oktober '80) nu 3 dagen bij de UCN in Almelo. Een week voor de actie houden zowel de actievoerders/sters als de overheid een persconferentie. Schneiders (burgemeester Almelo): "Het blokkadeplan tekent de intentie van de AKB. Het is duidelijk de bedoeling het bedrijf zwaar te hinderen dan wel stil te leggen". Die boodschap begrijpen ze in elk geval. Maar, zo voegt hij er aan toe: "Binnen de hekken van UCN zijn rond de 500 mensen aanwezig. We kunnen die onmogelijk op laten sluiten". Waarmee duidelijk wordt dat een effectieve blokkade niet getolereerd zal worden. Minister van Binnenlandse Zaken, Hans Wiegel, onderstreept dat nog weer eens een dag later en het ministerie van Economische Zaken laat weten, dat de exportbelangen (90% van het verrijkt uranium gaat naar het buitenland) onder geen beding in gevaar mogen komen.
Meteen de eerste uren wordt de blokkade al gebroken om het personeel in bussen naar binnen te loodsen. En zo zal het blijven gaan, alleen het politieoptreden zal elke keer in hardheid toenemen. De eerste morgen worden er twee gewonden afgevoerd: een demonstrant met een gebroken pols en een agent die gebeten is door een politiehond. In de nacht van donderdag op vrijdag wordt er voor een ton schade aangericht aan het beveiligingssysteem: kabels worden opgegraven en doorgeknipt en de draden die in het hek zitten om geluid te registreren worden ook doorgeknipt. Omdat de UCN druk uitoefent op de politie om de ontruimingen sneller te laten verlopen (zodat de bussen met personeel niet zo lang hoeven te wachten) wordt er vrijdagmorgen zeer hard opgetreden tegen kleine groepen blokkeerders/sters. Bij deze charges vallen vele gewonden. Toch worden de blokkades tot zaterdagmorgen volgehouden. Bij de blokkades zijn ongeveer 800 mensen betrokken en de afsluitende demonstratie op zaterdagmiddag trekt ruim 6000 mensen.
Vermeldenswaard is verder de aankondiging tijdens de actie van 'Atoomvrijstaat'. Een organisatie die grond wil kopen in de buurt van kernobjecten om zo uitbreiding van die objecten te bemoeilijken en protest te vereenvoudigen. Het is nu mogelijk lid te worden en een paspoort te kopen.
Zelfde transport opnieuw geblokkeerd
Twee keer per week rijden er transporten (3 á 4 vrachtwagens) met UF6 van Rotterdam naar de UCN in Almelo. Uraniumhexafluoride (UF6) is een licht radioactief, maar zeer giftig, gas. Om uranium te kunnen verrijken door middel van ultracentrifuge zoals in Almelo gebeurt, moet het een gas zijn. De transporten komen uit Springfields (Groot-Brittannië) en het uranium komt voor een deel uit Namibië.
In Almelo, vlak voor de UCN, wacht ook een groep activisten op het transport met UF6. In tegenstelling tot de blokkade eerder op de snelweg wordt deze meteen zeer hardhandig ontruimd. De ME, die vanaf de blokkade in Apeldoorn met de vrachtwagens meerijdt, is duidelijk gefrustreerd en slaat iedereen keihard van de weg.
De publiciteit die de actie krijgt is kwantitatief veel, maar kwalitatief slecht; niemand van de pers lijkt de moeite te hebben genomen om de brochure over de transporten 'Uraniumhexafluoride; snel weg van de snelweg' die ze hebben ontvangen, door te lezen. Daardoor blijft het in de berichtgeving onduidelijk wat UF6 precies is. Dat veranderd een half jaar later als de Mont Louis met aan boord containers UF6, na een aanvaring op de Noordzee zinkt.
De blokkade actie is de eerste actie van de basisgroepen onder de nieuwe naam: Basisgroepen tegen Kerngeweld en Militarisme.
Terreinbezetting UCN in Almelo
Door de Basisgroepen tegen Kerngeweld en Militarisme uit het noorden en oosten van het land, wordt een terreinbezetting uitgevoerd bij de UCN in Almelo. Dit ook om aan te tonen dat de actievorm, geheime acties met redelijk veel mensen, nog steeds mogelijk is (na het uitlekken van enkele acties). De ongeveer 70 actievoerders/sters knippen zich een weg door een dubbele rij, elektronisch bewaakte, hekken. Dit terwijl er een afleidingsmanoeuvre plaats vindt aan de andere kant van het terrein, om de bewakingsdienst te misleiden. De demonstranten/es lopen over het terrein naar de hoofdpoort waar spandoeken worden opgehangen en leuzen gekalkt. Het is de bedoeling om na een half uur weer van het terrein af te gaan, maar de politie staat voor de in de hekken geknipte gaten en laat niemand er uit. Een demonstrant wordt door een politiehond gebeten bij een poging om toch door het gat te kruipen. Na enig aandringen en overleg mag iedereen toch het terrein verlaten. Men loopt naar de busjes die een kilometer verderop geparkeerd staan en de pers is al weer op weg naar huis/redactie, als de inmiddels aardig gegroeide politiemacht alsnog de opdracht krijgt om zoveel mogelijk mensen te arresteren. Mensen worden in politiebusjes gesleurd, busjes worden in de stad achtervolgt en klemgereden. Volkomen willekeurig worden 24 mensen gearresteerd en meteen in verzekerde bewaring gesteld, waarna foto's en vingerafdrukken worden gemaakt. Van 17 mensen kan niet bewezen worden dat ze op het UCN-terrein zijn geweest en ze worden dan ook 's nachts om drie uur weer vrijgelaten. Zeven mensen blijven in voorarrest tot de snelrecht procedure op 13 maart. Althans dat is de bedoeling.
Snelrecht tegen terreinbezetters
Elf dagen na de terreinbezetting van de UCN door 70 mensen van de Basisgroepen, vindt er in Almelo een snelrechtprocedure plaats tegen 7 arrestanten. Daarvan heeft één er negen dagen vastgezeten en de andere zes, vier dagen. De officier van justitie eist 5 weken (waarvan 3 voorwaardelijk) voor openlijke geweldpleging. Ze worden veroordeeld wegens erfvredebreuk tot 9 dagen waarvan 5 voorwaardelijk met een proeftijd van 2 jaar. Drie van de zeven gaan in hoger beroep, waar het vonnis van de politierechter overgenomen wordt.
Tijdens het proces is er een demonstratie/manifestatie. Ondanks de zeer korte voorbereidingstijd komen er 200 mensen op af. Na afloop van de manifestatie wordt er aan de portier van de UCN een dagvaarding overhandigd. Uit de verklaring van één van de arrestanten: "Verzet begint niet met grote woorden, maar met kleine daden".
Protest tegen verrijken uranium uit Namibië
Activisten van de Basisgroepen tegen kerngeweld en militarisme sluiten de poorten van de Urenco fabrieken in Almelo af, omdat er een commissie van Economische Zaken van de Tweede Kamer langs komt. Helaas is materiaal om de sloten en kettingen door te knippen al binnen een half uur aanwezig. Ze protesteren tegen het verrijken door Urenco van uranium uit het door Zuid-Afrika bezette Namibië. Volgens een decreet van de VN is export van grondstoffen uit Namibie diefstal. Urenco, die het uranium verrijkt, zou zich daardoor schuldig maken aan heling.