25 juni 1983: Tegen kernenergie en kernafval
|
Zoeken: Arnhemse Instellingen, Gelderland
Uitkomsten
- Lobby & bedrijven:
- actie bij een lobby-organisatie of een bedrijf
Enorme opkomst afsluitende demonstratie actieweek
Wat een afsluiting van een actieweek tegen kernenergie had moeten zijn, wordt een gigantisch protest tegen het politiegeweld in Dodewaard. Op de demonstratie in Arnhem naar de Arnhemse Instellingen (het centrum van de atoomlobby, met de SEP, GKN, KEMA, etc) worden tussen de 5 en 15.000 mensen verwacht. Het werden er ruim 40.000! Het is daarmee meteen één van de grootste demonstraties tot dan toe ooit in Nederland gehouden. Twee dagen voor de demonstratie zet Milieudefensie een advertentie met een oproep om naar Arnhem te komen in landelijke dagbladen. De gemeenteraad van Arnhem reageert furieus: het zou oproepen tot geweld. [lees advertentie]
Dankzij het de-escalerend beleid van de politie (alleen 'platte petten' als begeleiding, geen zichtbare aanwezigheid van de ME), wordt het een geweldloze afsluiting. Eén van de spandoeken (over de minister van Binnenlandse Zaken Ed van Thijn) in de demonstratie: 'Tussen haakjes meneer van Thijn, worden na de gasspuitbussen en de gasblussers straks de gaskamers weer ingevoerd?'
Iemand van de persgroep van de Dodewaard-actie: "Hier is wel gebleken dat we het in Dodewaard voor onze zaak echt niet hebben verknald. Steeds meer mensen laten zich niet meer inpakken door abstracte begrippen als 'aantasting van de rechtsstaat'. Zij hebben gezien dat het geweld dat in Dodewaard tot een uitbarsting is gekomen steeds aanmerkelijk meer bepaald is geweest door de overheid dan door de demonstranten".
De twee Dodewaard-gaat-Dicht! acties (in '80 en '81) hebben de overheid in totaal 5,5 miljoen gulden extra gekost, waarvan 4,7 miljoen gulden voor de inzet van extra politie.
'Wij stoppen Dodewaard per girokaart'
Op het terrein van de KEMA in Arnhem wordt de aandeelhoudersvergadering van de eigenaar van de kerncentrale Dodewaard, GKN ,gehouden. Zo'n 30 mensen versperren de hoofdpoort door op de rijweg te gaan liggen. De aandeelhouders en commissarissen nemen een andere poort, maar N. Ketting van het Gemeentelijk Energiebedrijf in Amsterdam neemt een brief met eisen en bezwaren in ontvangst. De actievoerders/sters eisen sluiting en een zo spoedig mogelijke ontmanteling van de kerncentrale in Dodewaard. Doel is ook om de giroblauw-actie ('t moeilijk of gedeeltelijk betalen van de elektriciteitsrekening) nieuw leven in te blazen.
De directeur van de GKN verklaart dat het jaarlijkse afschrijvingsbedrag in een fonds te stoppen. Dat fonds moet in 1993 70 miljoen gulden bevatten. Dat moet dan voldoende zijn voor de ontmanteling van de kerncentrale en ook voor de opslag van kernafval.
Bezetting SEP-gebouw Arnhem
Vijftig mensen uit de Basisgroepen tegen Kerngeweld en Militarisme bezetten 's avonds de hal van het SEP gebouw op het KEMA-terrein in Arnhem. Ze eisen dat de Samenwerkende Elektriciteit Produktiebedrijven zich terug trekken uit het Kalkar-project en zich inzetten voor sluiting van Borssele en Dodewaard. In het gebouw, op de bovenverdieping, zit het computercentrum, waarvanuit de elektriciteitsproductie en transport geregeld en gecoördineerd wordt. De actievoerders/sters, binnengekomen door een ruit in te slaan, worden na korte tijd door de politie verwijderd en in arrestatiebusjes van het terrein afgebracht. Niemand wordt gearresteerd.
'Van onbesproken gedrag'
De actiegroep ‘Van onbesproken gedrag’ dringt door tot op het terrein van de KEMA en SEP in Arnhem; ze schilderen leuzen op een aantal gebouwen (o.a. het SEP-hoofdgebouw en het kern-laboratorium) en saboteren de sloten. Ze doen dit als herinnering aan het ongeluk in Harrisburg (VS) dat die dag 10 jaar geleden begon. "In die tien jaar is er weinig veranderd, de SEP en KEMA nemen nog steeds deel aan de atoomlobby zonder enige vorm van zelfkritiek en ijveren nog steeds voor nieuwe kerncentrales"
Jodiumpil als zoethoudertje
Tijdens een feestje in Arnhem van de GKN wegens haar 25-jarig bestaan en het 20 jarig bestaan van de kerncentrale in Dodewaard, delen actievoerders 'een bittere pil' uit. Actievoerders met doodshoofden vragen zich af of er wel wat valt te vieren. Aan deelnemers werden jodiumpillen uitgedeeld; "het zoethoudertje van de jaren negentig". "Ze zijn nog lang niet van ons af", zo besluiten de actievoerders.
Oefenen voor als de discussie weer zal oplaaien
Opzich niet zo'n bijzondere actie: vernielingen op het SEP-terrein in Arnhem komen vaker voor, maar wel een bijzonder grappige persverklaring. De 'anti-imperialistiese' groep 'Vrijheid voor Toetachamon' is tegen kernenergie en ziet voldoende aanleidingen om er weer eens wat tegen te doen: "kunnen we oefenen, voor als de diskussie over nieuwe kerncentrales weer zal oplaaien".
Weer vernielingen SEP-terrein
De groep 'Stop Kernenergie' richt vernielingen aan op het SEP-terrein in Arnhem. Volgens het persbericht is de SEP een grote promotor van kernenergie: "De SEP wil opnieuw een half miljard investeren en daarmee kernenergie levensvatbaar houden". De actie gebeurt in de nacht voordat de Tweede Kamer stemt over de modificatie van Borssele. In eerste instantie staken de stemmen, maar een dag later wordt alsnog een motie van Groen Links aangenomen waarin gevraagd wordt Borssele niet langer open te houden dan 2004. In de praktijk, zo werd gedacht, zou dat betekenen dat de modificatie te duur zou worden voor dat beperkt aantal bedrijfsjaren en dus niet door zou gaan. Dat zou dan weer betekenen dat de centrale snel dicht zou moeten omdat zonder modificatie de veiligheidsnormen niet gehaald worden. Milieuorganisaties kondigen al een groot feest bij de verwachte sluiting een jaar later op 31 december aan. Later blijkt er alsnog een oplossing gevonden te worden, Wijers zegt snel 70 miljoen gulden extra geld toe, waardoor modificatie haalbaar wordt en de centrale pas in 2004 gesloten hoeft te worden.