25 juni 1983: Tegen kernenergie en kernafval
|
Zoeken: Installatie, 1980-1989, Zeeland
Uitkomsten
- Installatie:
- een actie op, in, of in de onmiddellijke omgeving van een nucleaire installatie.
- 1980-1989:
- de jaren in dit decennium
Gewelddadig politieoptreden blokkade Borssele
Op deze zondagmorgen worden om 5 uur door 225 mensen alle poorten van de kerncentrale in Borssele geblokkeerd. Het is een actie van BAN en het EKZ (Energie Komitee Zeeland). Doel is het stilleggen van de centrale: niemand mag er in, iedereen mag er uit. Negenentwintig mensen ketenen zich vast aan de poorten en er worden spandoeken opgehangen ('We willen gewoon leven, weet je wel'). Er is veel pers en die zondag komen honderden mensen uit de omgeving een kijkje nemen. Om 2 uur lijkt de politie te gaan ontruimen, een helikopter blijft laag boven de hoofdpoort hangen. Later blijkt dat de nieuwe ploeg werknemers verderop met behulp van ladders, het kerncentraleterrein opgeklommen is. 's Avonds wordt besloten om door te blokkeren, wel moeten er veel mensen weg, zodat er nog 125 mensen overblijven. Om kwart over twee 's nachts komt het alarm: de ME is in aantocht. Terwijl de pers op afstand wordt gehouden, worden de poorten één voor één 'schoongeveegd'. De 29 die aan de hekken vast geketend zitten, worden gearresteerd. De ontruiming gaat ongelooflijk gewelddadig: 8 mensen moeten naar het ziekenhuis. Iedereen wordt door de ME opgedreven. "Dan 'OK, jongens, en nu zullen we eens zien hoe hard ze achteruit kunnen lopen. Looppas!' We worden uit elkaar geslagen. Iedereen vlucht in paniek". Veertig mensen dienen een klacht in tegen het politiegeweld en de burgemeester van Borssele (v.d. Heuvel) weigert een onderzoek, evenals minister van Binnenlandse Zaken Wiegel, naar het door de politie gebruikte geweld. De 29 arrestanten worden tot de volgende middag vastgehouden.
Grote opkomst demonstratie Middelburg
Een demonstratie annex manifestatie in Middelburg tegen de kerncentrale in Borssele. Er zijn 10.000 demonstranten, waarmee het dan een van de grootste anti-kernenergie demonstraties is en zeker de meest massale in Zeeland. Blijkens de toespraken heeft men weinig vertrouwen in de Brede Maatschappelijke Discussie (BMD) en is men op zoek naar andere actievormen. Jan Goedman van het Energie-Komitee Zeeland in de openingstoespraak: "Nu ligt een Maatschappelijke Discussie over Kernenergie en Energie in het verschiet, waarbij de discussie beperkt moet blijven tot de vraag of er grote kolencentrales of kerncentrales in Nederland gebouwd moeten worden. Ondertussen worden er toch beslissingen met verstrekkende betekenis genomen. Tegenover deze voldongen-feiten politiek stellen wij: doe mee aan de echte energie-discussie: kom in verzet tegen kernenergie, in Zeeland, in Nederland of waar dan ook!"
Troep in de tuin
Twintig leden van Stop Borssele storten zakken met afval in de tuin van de Borsselse burgemeester Van den Heuvel. Hij gaat, als hoofd van de gemeente, onzorgvuldig om met (radioactief) afval, zo is de motivatie voor de actie. Achteraf helpen twee leden van de groep Van den Heuvel met het opruimen van de tuin.
Blokkade Borssele
De eerste blokkade van de kerncentrale in Borssele, nadat in maart '80 de BAN/EKZ-blokkade uiterst gewelddadig door de ME was ontruimd. Honderdvijftig mensen durven het opnieuw aan. Om half drie 's middags worden alle poorten met kettingen afgesloten. De actievoerders/sters eisen dat de lijsttrekkers van de 4 grote partijen voor 7 uur 's avonds naar Borssele komen. Den Uyl en Van Agt wijzen het (in het VARA-programma 'In de Rooie Haan') direct af en van de VVD en D'66 wordt niets vernomen. Als de politie zich om half tien gereed maakt om in te grijpen (de ploegenwisseling had al om half vier plaats moeten vinden), stappen de activisten/es op, om de overheid niet de kans te geven "de politie te misbruiken om een falend beleid te rechtvaardigen". Vervolgens wordt er nog even het crisiscentrum in Heinkenszand geblokkeerd, maar om half elf wordt ook dat beëindigd.
Model kerncentrale Borssele mag niet in miniatuur Walcheren
Stop Borssele heeft in de toeristische attractie Miniatuur Walcheren in Middelburg een waarheidsgetrouwe miniatuurkopie van de kerncentrale Borssele geplaatst. De actiegroep zegt dat “de kerncentrale in de 10 jaar van haar bestaan zo’n wezenlijk onderdeel is gaan vormen van de Zeeuwse samenleving”, dat een afgietsel op schaal zeker in Miniatuur Walcheren thuishoort. Directie en bestuur daarvan denken er anders over en het loeizware ding (voor een groot deel van beton) wordt verplaats naar de bosjes aan de rand van het terrein en geeft het op als ‘gevonden voorwerp’.
Werknemers toeleveringsbedrijven Borssele aangesproken
De Zeeuwse actiegroep ‘Stop Borssele’ staat ’s morgens vroeg aan de poort van een tweetal bedrijven in Goes en Vlissingen. Arbeiders krijgen een stencil met daarin een oproep zich te bezinnen op hun werk. De bedrijven, AKF in Goes en Kon. Mij De Schelde in Vlissingen, zijn namelijk toeleveringsbedrijven van de kerncentrale Borssele. Specifiek de vakbondsleden worden aangesproken: de vakbonden hebben zich namelijk meermaals uitgesproken tegen kernenergie. Werkgelegenheid niet tot iedere prijs. “Wij roepen u op te breken met de huidige ekonomische orde, die er op uit is zo goedkoop mogelijk te produceren ten korte van de werknemers en de werkgelegenheid. Nieuwe initiatieven kunnen uitkomst bieden. Met name door het beslissingsrecht over de te produceren produkten bij de werknemers te leggen.(..) Door uw vakbond onder druk te zetten kunnen nieuwe plannen verwezenlijkt worden. Wordt daarom allen aktief.”
Bezetting tegen afvalgebouw
Vijftien mensen van 'Stop Borssele' bezetten 5,5 uur lang een vergaderkamer in het provinciehuis van Zeeland in Middelburg. De bezetting volgt op een hoorzitting over de bouw van een afval opslaggebouw op het terrein van de kerncentrale in Borssele. Gedeputeerde Staten (GS) heeft besloten toestemming voor de bouw te geven. Stop Borssele uiten hun ongenoegen over de wettelijke procedure, waarin bestuurders “slechts op formele gronden verantwoording af hoeven te leggen over hun genomen besluiten”. De eis van de bezetters/sters, een gesprek met GS van Zeeland, wordt weliswaar ingewilligd, maar het gesprek, op 12 maart, levert niets op.
Afval voor poort Borssele
De poort voor het bouwverkeer voor het opslaggebouw voor radioactief afval op het terrein van de kerncentrale in Borssele, wordt een uur lang geblokkeerd door de actiegroep 'Stop Borssele'. De bouwvakkers stuiten op een berg afval en een door zware kettingen afgesloten poort. Om duidelijk te maken dat het niet om de werknemers persoonlijk gaat, krijgt iedereen koffie en koek aangeboden door de actievoerders/sters.
Weer blokkade Borssele
Op deze donderdagmorgen om zeven uur sluiten ongeveer 25 leden van ‘Stop Borssele’ de toegangspoort naar de aanbouw zijnde afvalopslag gebouw op het terrein van de kerncentrale Borssele af met hangsloten. Bij het geblokkeerde hek willen de actievoerders praten met de bouwvakkers.
Tijdens de eerdere actie op maandag 4 oktober, is het “Stop Borssele gebleken, dat ook de werknemers lang niet allemaal gelukkig zijn met deze opdracht.” Maar door de hoge werkloosheid, vooral in de bouw, hebben ze weinig andere keus.
Stop Borssele wil “duidelijk laten blijken dat haar akties niet gericht zijn tegen de werknemers, maar tegen het afvalopslaggebouw, en dus tegen de kernenergie-producenten.” Daarom voert Stop Borssele tegelijkertijd actie bij de hoofdingang van de kerncentrale, waar de werknemers alleen naar binnen kunnen als ze zich een weg banen door opgestapelde afvalzaken.
Opnieuw blokkade bouwverkeer Borssele
‘Om alle eerdere protesten te ondersteunen’, blokkeren voor de derde keer in twee weken, tientallen leden van de actiegroep ‘Stop Borssele’, het toegangshek naar het bouwterrein van de in aanbouw zijnde atoombunker op het terrein van de kerncentrale. “Tevens willen wij door middel van deze blokkade de bouw van de atoombunker vertragen en met de werknemers diskussiëren over kernenergie en werkgelegenheid.” ‘Stop Borssele’ wil er nogmaals op wijzen dat ze niet de bouwvakkers verantwoordelijk stellen voor de bouw, maar “het beleid van de provinciale Zeeuwse Energie Maatschappij en de diverse overheden.”