17 januari 1976: Deur tot deur in Dodewaard
|
Zoeken: in, dumpingen in zee, Noord-Holland
Uitkomsten
Eerste demonstratie tegen dumpen in zee
Leden van de Haarlemse antikernenergie-groep protesteren in IJmuiden tegen het dumpen van radioactief afval in de Oceaan. Vanaf 1972 gebeurt dat elk jaar in de zomer. Dit is de eerste keer dat er tegen geprotesteerd wordt. Het dumpschip 'Topaz' zal de lading in betonnen vaten verpakt laag- en middelradioactief afval dumpen op een internationaal afgesproken locatie.
Allerijl tegen dumpen afval in zee
In een in allerijl georganiseerde demonstratie in Velsen tegen de voorgenomen dumping van radioactief afval in de Atlantische Oceaan, lopen ruim 300 mensen mee. Het dumpingsschip is de dag ervoor in de haven van IJmuiden aangekomen.
Het is de eerste keer dat er op grotere schaal tegen de dumpingen geprotesteerd wordt. Het radioactief afval, wat afkomstig is uit ziekenhuizen, laboratoria en vooral kerncentrales, wordt verzameld bij het Energie Centrum Nederland in Petten en wordt, samen met het kernafval uit België en Zwitserland, eens per jaar in zee gedumpt. De bevolking blijkt nauwelijks te weten wat er in de haven aan de hand is en vele reacties wijzen op een stijgende verontrusting. Bij de haven aangekomen worden enkele vaten zogenaamd met radioactief afval "gedumpt" (maar er later natuurlijk weer uitgevist). De minstens 400 aanwezige politiemannen zijn weer eens voor niets opgetrommeld.
De onrust is nog toegenomen omdat veel van de met de trein aangevoerde vaten uit Zwitserland lekken: 207 van de 1008 vaten mogen niet op het schip geladen worden en moeten naar het ECN-terrein in Petten vervoerd worden.
Blokkade tegen dumping afval in zee
De 'Makiri Smits', die de twee dagen daarvoor, vol geladen is met radioactief afval, verlaat woensdags avonds plotseling de haven van IJmuiden.Binnen het uur zijn er 50 demonstranten/es verzameld, die de Middensluis in Velsen bezetten. De politie dreigt met hard optreden, sleept twee mensen weg en stopt er vervolgens mee. De sluiswachter draait resoluut de sluisdeuren open en het schip kan vertrekken naar België, waar ook weer kernafval zal worden ingeladen. Op zee probeert de net opgerichte Nederlandse afdeling van Greenpeace het het dumpingschip lastig te maken. De acties tegen de dumpingen zullen een jaarlijks terugkerend ritueel gaan worden.
Bijlagen:
Werknemers weigeren overslag radioactief afval
Al 11 jaar lang komt er elk jaar een trein met radioactief afval uit Zwitserland aan bij de Hoogovens in IJmuiden. Dit (laag- en middel actief) afval wordt samen met net Nederlandse en Belgische kernafval in de oceaan gedumpt. Veertig werknemers van de Hoogovens laten dit jaar weten dat ze niet betrokken willen worden bij het lossen van deze trein. De vakbonden nemen deze eis over en de 40 worden inderdaad niet ingezet bij het lossen van de trein en laden van het dumpingsschip. "Te riskant" zeggen ze, en bovendien vinden ze het “uit milieu-oogpunt een slechte zaak dat het afval vervolgens in de Atlantische Oceaan wordt gedumpt”. De vakbonden nemen deze eis over, dreigen met acties als de Hoogovens ‘het hard gaan spelen’ en de 40 worden inderdaad niet ingezet bij de werkzaamheden.
Demonstratie tegen dumpingen
Een demonstratie in IJmuiden tegen het dumpen van radioactief afval in zee, dat enkele dagen later verwacht wordt. Ongeveer 1500 mensen lopen op deze zondag mee. Jan Ruyter (pastor Kritische Gemeente IJmond): "Terwijl één van de voorwaarden voor de dumping in Europees verband is, dat de precieze gegevens van wat er gedumpt wordt, enige maanden van te voren bekend moeten zijn, komt minister Ginjaar alleen met de onnozele mededeling, dat het eigenlijk alleen maar om wat watjes en injektienaalden uit ziekenhuizen gaat".
Blokkades tegen dumpingstransporten
Meteen op de avond van de demonstratie ketenen zich mensen van BAN en de stroomgroep Haarlem/IJmond vast aan de poorten van de ECN in Petten, waar vanuit het (Nederlandse) radioactief afval vervoerd moet worden voor de dumping. De kettingen worden echter snel door de politie doorgeknipt.
Maandag 's morgens om 4 uur worden opnieuw, nu door 80 mensen, de poorten van de ECN geblokkeerd. Om 10 uur wordt er door de ruimschoots aanwezige politie hard ontruimd: mensen worden aan hun haren weggesleept. Als de demonstranten/es opnieuw een blokkade groeperen, worden ze direct weer ontruimd. Toch loopt het transport zo'n zes uur vertraging op. Het dumpschip, de 'Marijke Smits', kan vertrekken, al wordt het wat gehinderd door een aantal rubberbootjes van Greenpeace.
Niet iedereen is even enthousiast over de actievorm, vooral de uiterst principiële keuze van BAN voor geweldloosheid levert enige wrijving op. Een ontwikkeling die zich de volgende jaren voort zal zetten.
Jaarlijkse demonstratie tegen dumpingen
De jaarlijkse demonstratie tegen het dumpen van radioactief afval in zee in IJmuiden, trekt deze keer 5000 mensen (in '78: 300 en '79: 1500). Voor de demonstratie is er vanaf 11 uur een manifestatie in het stadion van voetbalclub Telstar met o.a. een programma over kernenergie van Proloog. In allerlei toespraken worden acties aangekondigd tegen het transport van het afval van Petten, waar het verzameld en in afwachting van dumping opgeslagen wordt, naar de haven van IJmuiden. Die transporten worden in juni verwacht.
Blokkades dumpingstransporten
Op de morgen van de 9de ketenen zich ongeveer 100 mensen van BAN vast aan de hekken van de ECN in Petten om het transport van radioactief afval naar IJmuiden te voorkomen/vertragen. Van daaruit wordt het afval in zee gedumpt door de Andrea Smits. De blokkade wordt snel ontruimd. Enkele honderden mensen zijn die maandag en dinsdag tussen Petten en IJmuiden bezig om de transporten te hinderen. Meerdere malen zijn er blokkades die snel weer ontruimd worden. In Velsen komt het tot een vechtpartij als een ruit van een vrachtwagen wordt ingeslagen. Onkruit heeft een materiaalblokkade voorbereid, maar omdat de portofoons het niet doen, zien ze het transport plots voorbij rijden. Een vrouw raakt gewond, als ze door een uitstekend voorwerp van één van de vrachtwagens geraakt wordt. Greenpeace en een aantal binnenschippers blokkeren de Andrea Smits, maar na een gesprek met de ECN en onder dreiging van een kort geding heffen ze de blokkade op.
Terwijl de belangstelling voor de dumpingacties elk jaar groeit, groeit ook de tegenstelling tussen de principieel geweldlozen en groepen die niet onder alle omstandigheden geweldloos (willen) blijven en die ook gebruik willen maken van materiaal bij de blokkades. In Brugge (België) waar de Andrea Smits naar toe vertrekt zijn ook veel acties.
Jaarlijkse demonstratie tegen dumpingen
De jaarlijks terugkerende demonstratie tegen het dumpen van radioactief afval in zee. Deze keer niet in IJmuiden maar in Beverwijk en georganiseerd door de kleine linkse politieke partijen in de IJmond. Ruim 500 mensen komen erop af. De transporten van het ECN naar het schip dat de dumpingen zal uitvoeren, de Louise Smits, in de haven van IJmuiden worden de week erna verwacht. De burgemeester van IJmuiden heft laten weten dat als actievoerders het transport proberen tegen te houden, dit “in strijd is met hetgeen de gemeente nastreeft.”
'Polonaise' tegen afvaldumping
Het 'Energie-comité Schagen' organiseert voor de poort van het ECN-terrein in Petten een picket-line: ongeveer 60 mensen zijn met spandoeken en protestborden aanwezig om te protesteren tegen de geplande dumpingen. Het radioactief afval dat het afgelopen jaar hier verzamelt is, zal de komende week overgebracht worden naar de haven van IJmuiden om van daaruit in zee gedumpt te worden. Er zijn veel protesten aangekondigd tegen de transporten naar de haven.