Urenco/UCN

Meerdaagse blokkade UCN-terrein

18/20 juni 1981

De tweede massale meerdaagse blokkadeactie tegen kernenergie. Na de blokkade in Dodewaard (oktober '80) nu 3 dagen bij de UCN in Almelo. Een week voor de actie houden zowel de actievoerders/sters als de overheid een persconferentie. Schneiders (burgemeester Almelo): "Het blokkadeplan tekent de intentie van de AKB. Het is duidelijk de bedoeling het bedrijf zwaar te hinderen dan wel stil te leggen". Die boodschap begrijpen ze in elk geval. Maar, zo voegt hij er aan toe: "Binnen de hekken van UCN zijn rond de 500 mensen aanwezig. We kunnen die onmogelijk op laten sluiten". Waarmee duidelijk wordt dat een effectieve blokkade niet getolereerd zal worden. Minister van Binnenlandse Zaken, Hans Wiegel, onderstreept dat nog weer eens een dag later en het ministerie van Economische Zaken laat weten, dat de exportbelangen (90% van het verrijkt uranium gaat naar het buitenland) onder geen beding in gevaar mogen komen.
Meteen de eerste uren wordt de blokkade al gebroken om het personeel in bussen naar binnen te loodsen. En zo zal het blijven gaan, alleen het politieoptreden zal elke keer in hardheid toenemen. De eerste morgen worden er twee gewonden afgevoerd: een demonstrant met een gebroken pols en een agent die gebeten is door een politiehond. In de nacht van donderdag op vrijdag wordt er voor een ton schade aangericht aan het beveiligingssysteem: kabels worden opgegraven en doorgeknipt en de draden die in het hek zitten om geluid te registreren worden ook doorgeknipt. Omdat de UCN druk uitoefent op de politie om de ontruimingen sneller te laten verlopen (zodat de bussen met personeel niet zo lang hoeven te wachten) wordt er vrijdagmorgen zeer hard opgetreden tegen kleine groepen blokkeerders/sters. Bij deze charges vallen vele gewonden. Toch worden de blokkades tot zaterdagmorgen volgehouden. Bij de blokkades zijn ongeveer 800 mensen betrokken en de afsluitende demonstratie op zaterdagmiddag trekt ruim 6000 mensen.
Vermeldenswaard is verder de aankondiging tijdens de actie van 'Atoomvrijstaat'. Een organisatie die grond wil kopen in de buurt van kernobjecten om zo uitbreiding van die objecten te bemoeilijken en protest te vereenvoudigen. Het is nu mogelijk lid te worden en een paspoort te kopen.

Bijlagen:




Opnieuw blokkade Almelo

24 december 1980

De tweede blokkade in 2 dagen bij de UCN. Ongeveer 175 actievoerders/sters laten merken dat ze door het politieoptreden van de dag ervoor (37 arrestaties) niet uit het veld zijn geslagen. Drie van de vijf poorten, die waar normaliter het bouwverkeer door rijdt, worden opnieuw geblokkeerd. Het weinige bouwverkeer (het is bijna kerstvakantie) neemt echter de poorten die nog vrij zijn en die door ruim 100 ME'ers bewaakt worden. 's Middags wordt de blokkade opgeheven, maar worden ook nieuwe acties aangekondigd.




Kerstblokkade UCN

23 december 1980

225 mensen uit de Basisgroepen tegen kernenergie blokkeren voor de zoveelste maal het UCN-terrein in Almelo. In tegenstelling tot de vorige acties, die alleen gericht waren tegen het bouwverkeer dat nodig is voor de uitbreiding, mag nu ook het personeel van de UCN zelf niet naar binnen. Als de dagploeg niet naar binnen kan, arresteert de politie bij een poort 37 mensen, die niet na 3 sommaties opstaan en weggaan. De politie ontruimd steeds een poort als er verkeer naar binnen moet, maar tot verdere arrestaties komt het niet meer. Na enige uren trekken de overgebleven actievoerders/sters naar het politiebureau om de vrijlating te eisen van de 37. Deze worden in de loop van de dag in kleine groepjes vrijgelaten.
Justitie beklaagt zich erover dat bijna niemand zijn/haar naam wil noemen. Zij vindt dat iedereen die gebruikt maakt van dit recht "de rechtsstaat uitholt".

Bijlagen:




Geen rellen bij Urenco

29 september 1980

Ongeveer 100 mensen van het Twents Energie Komite (TEK) en de basisgroepen houden een fietsdemonstratie tegen de aanwezigheid van de verrijkingsfabrieken in Almelo. De NOS zend een camerateam van 12 mensen om 'relletjes' te filmen. Ze keren onverrichterzake terug naar Hilversum.




Het succes van BAN

20 december 1979

Alweer UCN, alweer BAN, alweer groter. Zo'n 150 mensen blokkeren het bouwverkeer voor de uitbreiding. Aan het personeel worden kerstpakketten uitgedeeld om duidelijk te maken dat de actie niet tegen hen, maar tegen de UCN als schakel in de atoomketen, gericht is.




Blokkade Urenco Almelo

15 oktober 1979

De tweede BAN-actie bij de UCN in Almelo. De aktievorm, geweldloze directe actie, slaat enorm aan: waren er bij de eerste actie 10 mensen betrokken, nu zijn er dat al zo'n 100.
's Morgens om half zeven worden vier poorten van het complex geblokkeerd. De actie is uitsluitend gericht tegen het bouwverkeer voor de uitbreiding. Het personeel van de UCN zelf, mag er wel door. Aan hen wordt een pamflet uitgedeeld waarin tekst en uitleg over de actie: het bedrijf is het startpunt van de nucleaire keten, die uiteindelijk leidt tot het vervaardigen van kernwapens.
Mensen worden via de media (die zeer veel belangstelling tonen) opgeroepen de actie te ondersteunen en naar Almelo te komen om deel te nemen. Na verloop van tijd worden ze door de politie zeer rustig ontruimd.




Eerste blokkade-aktie BAN

12 mei 1979

Tien mensen sluiten de hoofdpoort van de UCN in Almelo en blokkeren de toegang. Ze noemen zich BAN: Breek Atoomketen Nederland. Doel van de actie is het uittesten van de actievorm (geheim voorbereidde, directe, geweldloze acties) en het behalen van publiciteit. Het resultaat is veel publiciteit en de ervaring dat met een degelijke voorbereiding dergelijke acties goed uitvoerbaar zijn.
BAN is één van die zeldzame initiatieven die, blijkens de buitengewoon snelle groei van de groep, precies op het goede moment genomen worden. De actievorm en vooral de organisatievorm, worden zeer bepalend voor de strijd tegen kernenergie. BAN groeit enorm snel en wordt gevormd door kleine (vrienden/innen) groepjes; er is geen leiding en besluiten worden genomen met consensus (ieders instemming). BAN is ontstaan uit een gevoel van machteloosheid en teleurstelling. Na de grote anti-UCN-demonstratie (maart '78: 40.000 mensen!), neemt het kabinet toch het besluit om de UCN uit te breiden. "Een aantal mensen was door deze gang van zaken zeer teleurgesteld en zocht naar andere middelen. Getolereerde protesten, zoals demonstraties en handtekeningenacties, bleken niet of nauwelijks resultaat te hebben. Wat nu te doen? Wil je kernenergie en aanverwante zaken bestrijden, dan moet je blijkbaar de objecten zelf -centrales, transporten, uc-fabriek- aanpakken. Dit aanpakken kan bestaan uit blokkeren, bezetten, hinderen en/of sabotage", (Marriët, Kees en Allard in: Vrij aan de ketting).
Er wordt heel duidelijk gekozen voor geweldloze actie, dat wil zeggen dat zij geen geweld gebruiken; zich lijdzaam verzetten maar niet meewerken bij een ontruiming.

Bijlage:




Demonstratie tegen Urenco in Den Haag

24 juni 1978

De laatste grote demonstratie voor de Tweede Kamerdebatten over de uitbreiding van de UCN en de leverantie aan Brazilië vindt dit keer echter niet in Almelo maar in Den Haag. De deelname is groot: ongeveer 15.000 mensen lopen langs de ambassades van West-Duitsland, Groot-Brittannië (de partners van Nederland in Urenco) en Brazilië, waar Urenco verrijkt uranium aan wil leveren. Voor de ingewijden is het schisma in de beweging duidelijk tussen de politieke partijen en andere organisaties als veel demonstranten het binnenhof, het doel van de demonstratie, ‘rechts’ laten liggen en rechtstreeks naar het hoofdkantoor van Urenco lopen, waar de demonstratie wordt beëindigd.

Bijlagen:




Grootse demonstratie tegen uitbreiding UCN

4 maart 1978

Eén van de grootste en indrukwekkendste demonstraties tegen kernenergie uit de geschiedenis van de Nederlandse antikernenergie beweging. Tussen de 40.000 en 50.000 mensen laten hun onvrede blijken met de UCN, met de geplande uitbreiding en met de mogelijke leverantie van verrijkt uranium naar Brazilië. Veertig maatschappelijke organisaties roepen op tot deze demonstratie. Tot ergernis van delen van de antikernergie-beweging wordt, voornamelijk onder druk van de PvdA, de leus ‘Stop UCN’ ingeruild voor ‘Stop uitbreiding UCN’.
Hoewel van te voren in een deel van de media de indruk wordt gewekt, dat, vooral, een grote groep demonstranten uit West-Duitsland, uit is op een harde confrontatie met de ME, is daar niets van te merken. Toch zijn er grote controles bij de grensovergangen en in de Duitse bussen rijden kamerleden van de PvdA en de PSP mee, om te voorkomen dat de bussen bij de grens terug gestuurd worden. Om 11 uur begint op het Marktplein in Almelo een manifestatie met muziek van Bots, Rapalje, etc. en sprekers/sters van politieke partijen en milieubeweging. Behalve een groep die een hek van het UCN-terrein omtrekken, is er op geen enkel moment sprake van een confrontatie. Ulrich Börger van de Duitse Bürgerinitiatieven: "De Nederlandse politie heeft zich onthouden van provokaties. Dat is totaal verschillend met de houding van de West-Duitse politie. Wij hebben al jaren geen betoging zonder provokaties van de politie".
Ondanks dit massale protest, besluit het kabinet Van Agt/Wiegel/Van Aardenne, enkele weken later toch tot uitbreiding van de UCN, maar de omstreden leverantie van verrijkt uranium aan Brazilië gaat na lange onzekerheid op het laatste moment niet door.
Meteen na de demonstratie heerst er teleurstelling; ondanks de enorme opkomst zijn er geen concrete resultaten: men heeft ook het idee te laat te zijn. Deze teleurstelling zal o.a. leiden tot het ontstaan van BAN (Breek Atoomketen Nederland); een groep die door middel van directe acties de strijd tegen kernenergie (en UCN, waar de eerste acties een jaar later tegen gericht zijn) te verdiepen.
Pas veel later, in 2015, blijkt dat er in een bouwloods op het terrein twaalf (M113) pantserwagens van de Kmar (Koninklijke Marechaussee) paraat staan die met scherpe munitie zijn geladen. Vanaf verzamelplaats Vliegbasis Twente wordt defensie-materiaal en -personeel in de nacht van 2 op 3 maart naar het UCN-terrein gebracht. Het gaat daarbij -deels- om dezelfde eenheid die een half jaar daarvoor, in september 1977, betrokken was bij de huiszoekingen in de Molukse wijken van Assen en Bovensmilde.

Bijlagen:




Geen levering verrijkt uranium aan Brazilië

2 april 1977

De eerste grote demonstratie tegen de Ultracentrifugefabriek Nederland. Ongeveer 10.000 mensen komen naar Almelo om te protesteren tegen de uitbreidingsplannen van de verrijkingsfabriek, hoewel demissionair-premier Den Uyl de dag er voor meedeelde, dat de uitbreiding uitgesteld wordt. Die uitbreiding van de verrijkingscapaciteit moet plaats vinden voor o.a. een nieuw contract met Brazilië over de levering van verrijkt uranium. Dat land (een militaire dictatuur) is bezig de 'order van de eeuw' te bestellen in West-Duitsland (een aantal kerncentrales en een opwerkingsfabriek) en met het verrijkt uranium zijn ze dan technisch in staat atoombommen te maken.
Het personeel van de UCN plaats die dag een grote advertentie in de dagbladen, waarin ze meedelen zich bedreigd te voelen door de tegenstanders/sters van het project. Die zouden, aldus de advertentie, geen juist inzicht hebben óf volstrekt onware feiten hanteren in hun motivatie.




Inhoud syndiceren